Τῇ Γ΄ (3ῃ) τοῦ Ὀκτωβρίου μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ τοῦ Ἀρεοπαγίτου

ΕΙΚΟΝΑ — Τοιχογραφία ἐκ τοῦ ἐν Ἄθῳ Πρωτάτου.
Ἔργον ΙΔʹ αἰῶνος

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ὁ οὐρανομύστης καὶ πάνσοφος ἐγεννήθη ἀπὸ γονεῖς εὐγενεῖς καὶ ἄρχοντας εἰς τὴν περίφημον πόλιν τῶν Ἀθηνῶν, εἰς τὴν ὁποίαν οἱ ἄνθρωποι ἦσαν θερμοὶ λάτρεις τῶν εἰδώλων καὶ σοφώτεροι ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ὅλων τῶν πόλεων τοῦ καιροῦ ἐκείνου. Εἰς τὰς Ἀθήνας εὑρίσκοντο τότε πολλοὶ φιλόσοφοι, εἷς ἀπὸ τοὺς ὁποίους, ὁ συνετώτερος, ἦτο καὶ ὁ θαυμάσιος Διονύσιος. Οὗτος ἐκ νεότητος ἐδόθη εἰς τὴν σπουδὴν τῶν γραμμάτων καὶ ἔμαθεν ὅλας τὰς ἐπιστήμας καλῶς καὶ ὅλοι διὰ τὴν σοφίαν του τὸν ἐθαύμαζον, διότι ἦτο μάλιστα ἐκ φύσεως φρόνιμος. Διὰ τὰς γνώσεις του λοιπὸν ταύτας καὶ διὰ τὴν σύνεσίν του ὡς καὶ διὰ τὴν εὐγένειαν τοῦ γένους του τὸν ἐψήφισαν πρώτιστον κριτὴν καὶ δημοκράτην τῆς πόλεως· διότι δὲν εἶχον ἕνα ἀρχηγὸν οἱ Ἀθηναῖοι, οὔτε εἰς ἄλλον ἡγεμόνα ὑπετάσσοντο, ἀλλ’ εἶχον πολίτευμα δημοκρατικόν.

Διότι λοιπὸν ὁ Διονύσιος ἦτο εὔγλωττος εἰς τὴν Ἀττικὴν διάλεκτον καὶ ρητορικώτατος καὶ ὑπερέβαινεν εἰς τὴν σοφίαν ὅλους τοὺς ἐπικουρείους καὶ στωϊκοὺς φιλοσόφους, ἔτι δὲ καὶ διότι ἦτο ἄνθρωπος δίκαιος καὶ ἐνάρετος, διὰ ταῦτα τοῦ ἔδωσαν πρωτεύουσαν θέσιν καὶ ἦτο εἷς ἀπὸ τοὺς ἐννέα βουλευτὰς τοῦ ἐν Ἀθήναις δικαιοτάτου κριτηρίου τοῦ καλουμένου Ἄρειος Πάγος [1]· καὶ ὄντως ἔκρινε τόσον δίκαια, ὥστε ὅλοι τὸν ἐθαύμαζον· διότι οὔτε πλουσίους ᾐσχύνετο, οὔτε δῶρα ποσῶς ἐδέχετο, ἀλλὰ τοὺς μὲν αὐθάδεις ἀδικητὰς αὐστηρῶς ἐτιμώρει, εἰς δὲ τοὺς πτωχοὺς καὶ ἠδικημένους ἀπέδιδε τὸ δίκαιον καὶ τοὺς ἐβοήθει ὅσον ἠδύνατο.

Πρὸ τῆς ἐποχῆς ταύτης καὶ ὅτε ὁ Ἅγιος Διονύσιος ἦτο ἀκόμη νέος, εἶχε μεταβῆ μετ’ ἄλλων σοφῶν συμπατριωτῶν του εἰς τὴν Ἡλιούπολιν τῆς Αἰγύπτου. Ἦτο δὲ τότε ἡ ἐποχή, κατὰ τὴν ὁποίαν οἱ ἀχάριστοι Ἰουδαῖοι ἐσταύρωσαν τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, ὁ δὲ ἥλιος, μὴ ὑποφέρων κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς νὰ βλέπῃ τὸν Ποιητὴν καὶ Δημιουργὸν αὐτοῦ πάσχοντα, ἀπέκρυψε τὰς ἀκτῖνας του καὶ ἐσκοτίσθη ἐν πλήρει μεσημβρίᾳ. Ὁ δὲ Διονύσιος, βλέπων τοιαύτην ὑπερφυσικὴν καὶ θαυμάσιον ἔκλειψιν, ἐξεπλήττετο λέγων· «Ἢ Θεὸς πάσχει ἢ τὸ πᾶν ἀπόλλυται». Ταῦτα εἶπε, διότι ἡ ἔκλειψις τοῦ ἡλίου γίνεται ὅταν ἡ σελήνη εἶναι εἰς τὴν τελευταίαν ἡμέραν της ἢ εἰς τὴν 28ην ἢ καὶ 27ην σπανίως· ἀλλ’ εἰς τὴν 14ην, κατὰ τὴν ὁποίαν ἔγινεν ἡ Σταύρωσις τοῦ Χριστοῦ, δὲν ἦτο δυνατὸν ποτὲ νὰ σκοτισθῇ ὁ ἥλιος...

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

* *** *

Τῇ Δ΄ (4ῃ) τοῦ Ὀκτωβρίου μηνὸς μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΙΕΡΟΘΕΟΥ πρώτου Ἐπισκόπου Ἀθηνῶν

ΙΕΡΟΘΕΟΣ ὁ ἐν Ἁγίοις Πατὴρ ἡμῶν καὶ πρῶτος Ἐπίσκοπος Ἀθηνῶν ἐγεννήθη εἰς τὰς κλεινὰς Αθήνας καὶ ἦτο εἷς ἐκ τῶν ἐννέα βουλευτῶν τοῦ Ἀρείου Πάγου, καθὼς ἦτο καὶ ὁ θεῖος Διονύσιος ὁ μαθητής του. Προκατηχηθεὶς δὲ τὴν εἰς Χριστὸν πίστιν ἀπὸ τὸν Ἀπόστολον Παῦλον καὶ βαπτισθείς, ἐχειροτονήθη ὑπ’ αὐτοῦ πρῶτος Ἐπίσκοπος Ἀθηνῶν. Αὐτὸς δὲ πάλιν μυσταγωγεῖ τελειότερον τὰ περὶ Χριστοῦ δόγματα τὸν Ἀρεοπαγίτην Διονύσιον. Οὗτος ὁ μακάριος παρεγένετο εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου διὰ νεφέλης μετὰ τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Ἰσαποστόλων Ἱεραρχῶν καὶ ἦτο ἔξαρχος, μετὰ τοὺς Ἀποστόλους, ἐπὶ τῶν θείων ὑμνῳδιῶν, ὅλος ἐκδημῶν, ὅλος ἐξιστάμενος ἑαυτοῦ, καὶ τὴν πρὸς τὰ ὑμνούμενα κοινωνίαν πάσχων, διὸ καὶ ἀπὸ ὅλους, ὅσοι τὸν ἤκουον καὶ τὸν ἔβλεπον, ἐκρίνετο ὅτι εἶναι θεόληπτος καὶ θεῖος ὑμνολόγος, καθὼς ταῦτα λέγει αὐτολεξεὶ ὁ μαθητὴς αὐτοῦ μέγας Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίνης (ἐν τῷ γ’ κεφαλαίῳ «Περὶ θείων ὀνομάτων»). Καλῶς λοιπὸν καὶ θεοφιλῶς πολιτευόμενος καὶ εὐφράνας τὸν Θεὸν μὲ τὴν θεάρεστον αὐτοῦ πολιτείαν καὶ τὰ ἔνθεα κατορθώματα, πρὸς αὐτὸν ἐξεδήμησεν.

+++