+++
+++
ΜΗΝΑΣ, ΕΡΜΟΓΕΝΗΣ καὶ ΕΥΓΡΑΦΟΣ οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες ἦσαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Μαξιμίνου [1] τοῦ ἐν τῇ Ἀνατολῇ βασιλεύσαντος κατὰ τὰ ἔτη τζ΄-τιγ΄ (307-313), ἐτύγχανον δὲ οὗτοι ἐκ τῶν πρώτων ἀρχόντων τοῦ παλατίου αὐτοῦ. Κατὰ τὴν ἰδίαν αὐτὴν ἐποχήν, ἐκτὸς τοῦ Μαξιμίνου, ἐβασίλευον καὶ ἄλλοι βασιλεῖς, οἵτινες εἶχον διαδεχθῆ τοὺς αἱμοχαρεῖς τυράννους, τὸ ζεῦγος τοῦ διαβόλου, τὸν Διοκλητιανόν, λέγω, καὶ τὸν Μαξιμιανόν, ἦσαν δὲ αὐτοὶ ὁ Κωνστάντιος ὁ Χλωρὸς πρῶτον (†306) καὶ υἱός του Κωνσταντῖνος κατόπιν εἰς τὰ δυτικώτατα μέρη τῆς Αὐτοκρατορίας, ὁ Μαξέντιος εἰς τὴν Ρώμην, ὁ Μαξιμιανὸς Γαλέριος εἰς τὴν Ἑλληνικὴν χερσόνησον μὲ ἕδραν τὴν Θεσσαλονίκην καὶ ἄλλοι τινες ἐνδιάμεσοι [2], καθὼς καὶ ὁ Μαξιμῖνος εἰς τὴν Ἀνατολήν, περὶ τοῦ ὁποίου προείπομεν. Οὗτος λοιπὸν ἐκίνησε κατὰ τῶν Χριστιανῶν διωγμὸν φοβερώτατον καὶ ἦτο μεγάλη ταραχὴ καὶ σύγχυσις εἰς ὅλην τὴν Ἀνατολήν· ἐπειδὴ ὁ ἀσεβέστατος αὐτὸς βασιλεὺς ἠγωνίζετο νὰ ἐξαλείψῃ τὴν Πίστιν τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ καὶ νὰ στερεώσῃ τὴν ἀπάτην τῶν προπατόρων του, ἤτοι νὰ προσκυνῶνται τὰ εἴδωλα εἰς ὅλην τὴν ἐπαρχίαν του, μὴ γνωρίζων ὁ μωρὸς καὶ ἀσύνετος, ὅτι ὅσον κανεὶς ἀντιμάχεται κατὰ τῆς ἀληθείας, ἐπὶ τοσοῦτον αὕτη στερεοῦται, καθὼς ὁ Χριστὸς μᾶς ὑπεσχέθη εἰπὼν ὅτι ἡ Ἐκκλησία αὐτοῦ θέλει εἶναι ἀκαταγώνιστος καὶ ἀνίκητος καὶ ὅτι «πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» (Ματθ. ιϛ΄ 18). Ὅσον λοιπὸν αὐτὸς ἐπολέμει καὶ ἐμάχετο τὴν εὐσέβειαν ἐπὶ τοσοῦτον αὕτη ἐστερεοῦτο.
Κατὰ τὰς ἡμέρας ἐκείνας ἀπῆλθον πρὸς τὸν βασιλέα [3]
Ἀλεξανδρεῖς τινες καὶ τοῦ λέγουν· «Πολυχρονημένε βασιλεῦ, γνώριζε ὅτι
εἰς τὴν χώραν μας ὑπάρχει μεγάλη στάσις καὶ ἀπείθεια, ὄχι μόνον εἰς τὰ
κοινὰ πράγματα καὶ τὰς κρατικὰς ὑποθέσεις, ἀλλά, τὸ χειρότερον, καὶ εἰς
τὰ τῆς λατρείας. Ἐπειδὴ εὑρίσκονται ἐκεῖ ἄφρονές τινες καὶ ἀναίσχυντοι,
οἵτινες δὲν καταδέχονται νὰ προσκυνοῦν τοὺς παντοδυνάμους θεοὺς
ἐκείνους, τοὺς ὁποίους ἐσέβοντο καὶ ὅλοι οἱ προπάτορες ἡμῶν, ἀλλ’
ὁμολογοῦν Θεὸν ἕνα Ἐσταυρωμένον. Λοιπὸν εἶναι ἀνάγκη νὰ ὑπάγῃς ἕως ἐκεῖ,
νὰ εἰρηνεύσῃς τὰ σκάνδαλα». Ταῦτα ἀκούσας ὁ Μαξιμῖνος διελογίζετο πῶς
νὰ ἐνεργήσῃ, διότι δὲν εἶχε καιρὸν νὰ ὑπάγῃ αὐτός. Ὅθεν ἔστειλε
προστάγματα φοβερώτατα προστάσσων ὅτι, ὅστις προσκυνήσῃ Θεὸν νεώτερον,
αὐτὸς μὲν νὰ θανατώνεται, ἡ δὲ περιουσία του ὅλη νὰ δημεύεται. Παρὰ
ταῦτα ὅμως, ὕστερον ἀπὸ ὀλίγον τοῦ ἀνήγγειλαν πάλιν ὅτι οἱ Ἀλεξανδρεῖς
δὲν ἔλαβον ποσῶς ὑπ’ ὄψιν τὰ προστάγματά του, ἀλλὰ κηρύττουν τὸν Χριστὸν
παρρησίᾳ.


ΠΑΤΑΠΙΟΣ ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν ἐγεννήθη εἰς τὰς Θήβας τῆς Αἰγύπτου, ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς, καὶ βαπτισθεὶς ἀνετράφη καὶ ἐπαιδεύθη ἐπιμελῶς τὰ ἱερὰ γράμματα· καὶ ὅσον ηὔξανεν εἰς τὴν σωματικὴν ἡλικίαν καὶ ἐμάνθανε τὴν φιλοσοφίαν, τοσούτῳ μᾶλλον προέκοπτεν εἰς τὴν ἀρετὴν καὶ ἐγίνετο εἰς τὴν ψυχὴν φιλοσοφώτερος, γνωρίζων τῶν προσκαίρων πραγμάτων τὸ ἄστατον. Ὅθεν πανσόφως ἀπαρνησάμενος πατρίδα, πλοῦτον καὶ συγγενεῖς καὶ πᾶσαν σαρκὸς ἡδυπάθειαν καὶ κοσμικὴν ματαιότητα, κατῴκησεν εἰς τὴν ἔρημον καὶ τόσον προέκοψεν εἰς τὴν ἡσυχίαν, ὥστε ἔλαμψεν εἰς τὰς ἀρετὰς ὡς φωστὴρ διαυγέσταστατος. Καὶ ἐπειδὴ δὲν ἦτο πρέπον ὁ λύχνος νὰ κρύπτεται ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλὰ νὰ τεθῇ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καθὼς εἶπεν ὁ Κύριος, διὰ τοῦτο ὅσον ὁ Ὅσιος ἔφευγε τὸν ἀνθρώπινον ἔπαινον, τόσον ὁ Θεὸς τὸν ἐδόξαζε καὶ τὸν ἔκαμνε πανταχοῦ περιβόητον καὶ συνηθροίζοντο ἀπὸ τὰς χώρας καὶ πόλεις πολλοὶ εἰς αὐτὸν χάριν ὠφελείας καὶ βλέποντες τὴν ἄσκησιν αὐτοῦ, τὰ ἔνθεα κατορθώματα καὶ τὰ ἐξαίσια θαυμάσια, ἐθαύμαζον.
Βλέπων ὁ Ὅσιος τὸ ἄμετρον πλῆθος, ὅπερ συνήγετο ἐκεῖ καὶ τὴν τιμὴν τὴν ὁποίαν τοῦ ἔδιδον, ἀνεχώρησεν ἀπὸ τὴν ἔρημον ἡσύχως καὶ ἐπῆγεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν· κατῴκησε δὲ εἰς τὰς Βλαχέρνας καὶ οὕτως ἔμεινε ξένος καὶ ἔρημος, διὰ νὰ φύγῃ τὸν ἀνθρώπινον ἔπαινον καὶ λησμονήσας τοὺς προτέρους ἀγῶνας ἐδίδετο εἰς περισσοτέραν σκληραγωγίαν καὶ ἄσκησιν, μὴ φροντίζων οὐδὲ ποσῶς διὰ τροφὰς καὶ ἐνδύματα, ἀλλὰ ἐμιμεῖτο τοὺς ἀσωμάτους Ἀγγέλους ἐν σώματι, προσευχόμενος εἰς τὸν Θεὸν νοερῶς καὶ τὸ ἄρρητον κάλλος ἐκεῖνο διηνεκῶς φανταζόμενος. Ὅθεν ἔχων τὴν θεωρίαν μὲ τὴν πρᾶξιν συνεζευγμένη ἔγινεν ὅλος μετέωρος καὶ ἀνέβαινεν εἰς τοὺς οὐρανοὺς μὲ τὸ πνεῦμα καὶ ἔβλεπε νοερῶς τὰς οὐρανίους Δυνάμεις, αἵτινες ὑμνοῦσιν ἀκαταπαύστως τὸν Κύριον. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ Θεὸς τὸν ἐδόξασε καὶ τοῦ ἔδωκε δύναμιν νὰ κάμνῃ θαυμάσια, ἀπὸ τὰ ὁποῖα νὰ γράψωμεν ὀλίγα εἰς πίστωσιν τῶν ἄλλων, διὰ νὰ ἐννοήσητε πόσα δύναται νὰ κατορθώσῃ ὅστις φυλάττει τὰ θεῖα προστάγματα.
Νέος τις πιστὸς καὶ εὐλαβὴς ἄνθρωπος ἦτο τυφλὸς ἐκ γενετῆς καὶ δὲν
ἔβλεπεν οὐδόλως· ἀκούσας δὲ τὰς ἀρετὰς τοῦ Ὁσίου καὶ τὴν πολιτείαν αὐτοῦ
τὴν θαυμάσιον, ἀπῆλθεν εἰς ἐκεῖνον χειραγωγούμενος μιμούμενος δὲ τὸν
τυφλὸν τοῦ Εὐαγγελίου, ἐβόησε μὲ πολλὴν θερμότητα πρὸς τὸν Ὅσιον λέγων· «Ἐλέησόν με διὰ τὸν Κύριον, υἱὲ τοῦ Φωτὸς καὶ τῆς Χάριτος, καὶ φώτισον
τοὺς ὀφθαλμούς μου, νὰ ἴδω καὶ ἐγὼ ὁ ἀνάξιος τὰ ὁρατὰ ταῦτα πράγματα,
ὅπως ὑμνήσω διὰ τῶν κτισμάτων τὸν Κτίσαντα». Ταῦτα λέγοντος τοῦ τυφλοῦ,
τὸν ἐλυπήθη ὁ Ὅσιος ὡς ἐλεήμων καὶ εὐσπλαγχνικώτατος, ἀλλὰ δὲν ἐτόλμα,
ὡς ταπεινόφρων, νὰ ἐπιχειρισθῇ τοιαύτην πρᾶξιν, νομίζων ἑαυτὸν ἀνάξιον
καὶ λέγει πρὸς αὐτὸν διὰ νὰ ἴδῃ καὶ τὴν γνώμην του· «Τὶ θαυμάσιον
ἐγνώρισες εἰς ἐμὲ καὶ ζητεῖς παρ’ ἐμοῦ πρᾶγμα, τὸ ὁποῖον δὲν δύναται
ἄλλος νὰ τελέσῃ εἰμὴ μόνον ὁ Δημιουργὸς τοῦ κόσμου καὶ παντοδύναμος;».
Τότε ὁ νέος ἐφώναξεν ἐλεεινότερα μετὰ δακρύων δεόμενος καὶ μὲ λόγους
ταπεινοὺς ἐβεβαίωνε τὴν ἀναμφίβολον πίστιν αὐτοῦ, ὅτι ἠδύνατο ὁ Ὅσιος νὰ
τοῦ δώσῃ τὴν ποθουμένην θεραπείαν, ὡς τοῦ Χριστοῦ δοῦλος γνήσιος. Τότε ὁ
Ὅσιος εἶπε πρὸς αὐτὸν μετὰ πίστεως· «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ,
ὅστις φωτίζει τυφλοὺς καὶ νεκροὺς ἀνιστᾷ ἀνάβλεψον». Ταῦτα εἰπὼν (ὢ τοῦ
μεγίστου θαυματουργήματος!) ἐφωτίσθη ὁ πρῴην τυφλὸς καὶ ἐδόξασε τὸν
Θεὸν ἀγαλλόμενος. Ταῦτα βλέποντες οἱ παρόντες ἐθαύμαζον καὶ δεικνύοντες
τοῦτον ἔλεγον· «Αὐτὸς εἶναι ὁ ἐκ γενετῆς τυφλός, τὸν ὁποῖον ἐφώτισεν ὁ
Πατάπιος»...
+++
ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ, ὁ ἐν Ἁγίοις Πατὴρ ἡμῶν ἐγεννήθη κατὰ τὸ ἔτος τμ΄ (340) εἰς Μεδιόλανα τῆς Ἰταλίας, ὅπου καὶ διὰ τὰς πολλάς του ἀρετὰς κατέστη Ἐπίσκοπος καὶ ἀπὸ τῶν ὁποίων ὡς ἀστὴρ φωτεινότατος κατηύγασεν ἅπασαν τὴν οἰκουμένην μὲ τὸ φῶς τῆς διδασκαλίας του ἐκπληρώσας εἰς ἑαυτὸν τὴν ἐντολὴν τοῦ Κυρίου τὴν λέγουσαν· «Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν Πατέρα ἡμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθ. ε΄ 16). Τοῦτο δὲ δὲν εἶπε μόνον πρὸς τοὺς Ἀποστόλους ὁ Κύριος, ἀλλὰ καὶ πρὸς πάντας τοὺς διαδόχους αὐτῶν Ἀρχιερεῖς, οἱ ὁποῖοι πρέπει νὰ λάμπωσιν ὡς τὸ φῶς κατὰ τὰς ἀρετάς, ἵνα βλέποντες οἱ ἄνθρωποι τὴν χριστομίμητον αὐτῶν πολιτείαν δοξάζωσι τὸν Θεόν. Ὅσοι δὲ Ἀρχιερεῖς δὲν φυλάττουσι τὰς ἐντολὰς τοῦ Κυρίου, κἄν ἐγγράμματοι καὶ διδάσκαλοι εἶναι, ἀλλοίμονον εἰς αὐτούς! διότι δὲν εἶναι Ποιμένες, ἀλλὰ λύκοι ἅρπαγες προβατόσχημοι καὶ θέλουν καταπατηθῆ ὡς ἅλας ἄχρηστον καὶ ἀνωφελές· «οὐ γὰρ οἱ ἀκροαταὶ τοῦ νόμου δίκαιοι παρὰ τῷ Θεῷ, ἀλλ’ οἱ ποιηταὶ» καθὼς λέγει ὁ θεῖος Παῦλος (Ρωμ. β΄ 13). Καὶ ὁ Δεσπότης λέγει· «ὅστις γὰρ ἂν ποιήσῃ τὸ θέλημα τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς, αὐτός μου ἀδελφὸς καὶ ἀδελφὴ καὶ μήτηρ ἐστίν» (Ματθ. ιβ΄ 50). Καὶ ἀλλαχοῦ λέγει· «Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι, Κύριε, Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν οὐρανῶν· ἀλλ’ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς» (Ματθ. ζ΄ 21). Καὶ πάλιν λέγει· «ὃς δ᾽ ἄν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται» (Ματθ ε΄ 19).
Ναὶ κατ’ ἀλήθειαν· ὅστις Ἀρχιερεὺς διδάσκει τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ φυλάττει τὸν νόμον ἀπαρασάλευτα, φέρων οὕτω τοὺς ἁμαρτήσαντας εἰς μετάνοιαν καὶ δεικνύων μὲ τὰ ἔργα μᾶλλον τὴν διδασκαλίαν ἢ μὲ τοὺς λόγους, οὗτος θέλει λάβει παρὰ Κυρίου πλουσίας τὰς ἀμοιβὰς τῶν πόνων αὐτοῦ ἐν ἡμέρᾳ ἀνταποδόσεως. Τοῦτο γνωρίζοντες οἱ παλαιοὶ Ἀρχιερεῖς ἐσπούδαζον νὰ φυλάττουν πάσας τὰς σωτηρίους ἐντολάς. Ἦσαν ταπεινοὶ καὶ πρᾳότατοι, εἰρηνοποιοί, ἐλεήμονες καὶ φιλόξενοι, ταπεινοὶ τῇ καρδίᾳ ἐγκρατεῖς πολὺ καὶ σώφρονες. Δὲν ἐφοβοῦντο βασιλεῖς καὶ δυνάστας, οὔτε ἠσχύνοντο ἄρχοντας, ἀλλ’ ἤλεγχον παρρησίᾳ τοὺς παραβάτας καὶ αὐστηρῶς αὐτοὺς ἐκανόνιζον. Καὶ ἐξόχως ὁ νῦν εἰς εὐφημίαν προκείμενος καὶ κατὰ χρέος παρ’ ἡμῶν πανηγυριζόμενος, Ἀμβρόσιος ὁ τῆς ἀμβροσίας ἐπώνυμος, τὸ τῆς Ἰταλίας ἀγλάϊσμα, ὁ ἐραστὴς τῆς σοφίας καὶ ζηλωτὴς τοῦ Προδρόμου καὶ Ἠλιοῦ τοῦ παμμάκαρος...
+++