+++
ΣΑΛΟΤΗΤΑ: Η ΘΕΙΑ ΤΡΕΛΛΑ...
Μνήμη: 28η Μαΐου
Μνήμη: 21η Ἰουλίου
« Ἡ γάρ σοφία τοῦ κόσμου τούτου, μωρία παρά τῶν Θεῶ ἐστίν»
Πρός Κορινθίους 3,19.
«Ἡ ζωή καί ἡ ἀλήθεια τοῦ «ἄλλου κόσμου» εἶναι ἀντίθετη ἀπό τή ζωή καί τήν ἀλήθεια τοῦ κόσμου αὐτοῦ. Ὁ ἄνθρωπος τοῦ «ἄλλου κόσμου», πρέπει μέ τή ζωή του νά δείξει αὐτή τήν ἀντίθεση. Ἔτσι ὁ Σαλός, συνδυάζοντας τή μεγαλύτερη αὐτοεγκατάλειψη καί αὐτοταπείνωση μέ τόν μεγαλύτερο ἡρωισμό, προσπαθεῖ νά ἀνατρέψει τά κατεστημένα ὅταν αὐτά δέν ἐξυπηρετοῦν ἀνώτερους σκοπούς καί καταντοῦν κενό γράμμα μίας φορμαλιστικῆς ἠθικῆς καί ἑνός κοινωνικοῦ εὐπρεπισμοῦ.» (Ernst Benz)
Πόσες φορές σᾶς ἔχει τύχει νά ἀκούσετε τήν φράση «σάλεψες;» ἤ τόν χαρακτηρισμό, «αὐτός εἶναι σαλεμένος», πού σημαίνει ὅτι αὐτός γιά τόν ὁποῖο ἀναφερόμαστε τά ἔχει χαμένα, εἶναι τρελός ἤ δέν ξέρει τί κάνει.
Καί ὅμως, ἡ φράση αὐτή, δηλαδή τό «σαλεμένος», πέρα ἀπό τήν κοινή της καθημερινή χρήση, περιέχει μία ἀπό τίς πιό ἐνδιαφέρουσες καί σημαντικές θρησκευτικές διαστάσεις τῆς ὀρθόδοξης μοναστικῆς ἱστορίας. Ἀναφέρεται στούς λεγομένους κατά «Χριστόν Σαλούς», δηλαδή τούς «τρελούς γιά τόν Θεό», δηλαδή τούς ἰδιότυπους ἁγίους πού χαρακτηρίστηκαν σάν σαλεμένοι, σάν τρελοί, σύμφωνα μέ τά κοινά κατεστημένα πρότυπα. Πίσω ὅμως ἀπό αὐτή τήν τρέλα τους, κρύβονταν καί κρύβεται μία πραγματικά ἐκπληκτική διάσταση τῆς ὀρθόδοξης ταυτότητάς τους, μία διάσταση πού ἦταν πλήρης θείας Χάριτος...
Πρός Κορινθίους 3,19.
«Ἡ ζωή καί ἡ ἀλήθεια τοῦ «ἄλλου κόσμου» εἶναι ἀντίθετη ἀπό τή ζωή καί τήν ἀλήθεια τοῦ κόσμου αὐτοῦ. Ὁ ἄνθρωπος τοῦ «ἄλλου κόσμου», πρέπει μέ τή ζωή του νά δείξει αὐτή τήν ἀντίθεση. Ἔτσι ὁ Σαλός, συνδυάζοντας τή μεγαλύτερη αὐτοεγκατάλειψη καί αὐτοταπείνωση μέ τόν μεγαλύτερο ἡρωισμό, προσπαθεῖ νά ἀνατρέψει τά κατεστημένα ὅταν αὐτά δέν ἐξυπηρετοῦν ἀνώτερους σκοπούς καί καταντοῦν κενό γράμμα μίας φορμαλιστικῆς ἠθικῆς καί ἑνός κοινωνικοῦ εὐπρεπισμοῦ.» (Ernst Benz)
Πόσες φορές σᾶς ἔχει τύχει νά ἀκούσετε τήν φράση «σάλεψες;» ἤ τόν χαρακτηρισμό, «αὐτός εἶναι σαλεμένος», πού σημαίνει ὅτι αὐτός γιά τόν ὁποῖο ἀναφερόμαστε τά ἔχει χαμένα, εἶναι τρελός ἤ δέν ξέρει τί κάνει.
Καί ὅμως, ἡ φράση αὐτή, δηλαδή τό «σαλεμένος», πέρα ἀπό τήν κοινή της καθημερινή χρήση, περιέχει μία ἀπό τίς πιό ἐνδιαφέρουσες καί σημαντικές θρησκευτικές διαστάσεις τῆς ὀρθόδοξης μοναστικῆς ἱστορίας. Ἀναφέρεται στούς λεγομένους κατά «Χριστόν Σαλούς», δηλαδή τούς «τρελούς γιά τόν Θεό», δηλαδή τούς ἰδιότυπους ἁγίους πού χαρακτηρίστηκαν σάν σαλεμένοι, σάν τρελοί, σύμφωνα μέ τά κοινά κατεστημένα πρότυπα. Πίσω ὅμως ἀπό αὐτή τήν τρέλα τους, κρύβονταν καί κρύβεται μία πραγματικά ἐκπληκτική διάσταση τῆς ὀρθόδοξης ταυτότητάς τους, μία διάσταση πού ἦταν πλήρης θείας Χάριτος...
...Ἡ ἐπικράτηση τούς περασμένους αἰῶνες ἑνός ἄκρατου ὀρθολογισμοῦ, γέννησε ὅλες τίς σύγχρονες ψυχοπάθειες, μέ ἀποτέλεσμα, ὅλη ἡ ἐκσυγχρονισμένη κοινωνία μας νά χαρακτηρίζεται συχνά σάν ψυχικά ἄρρωστη. Στόν ἀντίποδα τοῦ ὀρθολογισμοῦ, μέ τήν ἔννοια τῆς Σαλότητας ἀποδίδεται ἕνα εἶδος «θείας τρέλας», στήν πραγματικότητα μία στάση ζωῆς πού κρατοῦσαν ὁρισμένοι μοναχοί καί Χριστιανοί ἀσκητές, κυρίως τά πρῶτα χρόνια τῆς ἐπικράτησης τοῦ Χριστιανισμοῦ, γιά νά καυτηριάσουν τήν θρησκευτική ὑποκρισία πού εἶχε ἀρχίσει τότε νά κυριαρχεῖ...
...Ἡ σημερινή ἐποχή εἶναι γνωστό πώς ἔχει ἀπορρίψει τά θρησκευτικά, ἀλλά καί κάθε εἴδους ἐσωτερικά ἰδανικά, ἐνῷ ἔχει θεοποιήσει αὐτά ἀκριβῶς γιά τά ὁποία εἶχαν ἀγωνιστεῖ οἱ Σαλοί νά καυτηριάσουν μέ τόν τρόπο τῆς ζωῆς τους. Χλιδή καί πρόκληση, ἀντί προσευχῆς καί κατάνυξης. Ὑποκρισία καί διαφθορά, ἀντί ἁγνότητας καί τιμιότητας. Πολυπλόκαμη πλεονεξία ἀντί τῆς λιτότητας. Ἄκρατος καταναλωτισμός, ἀντί τῆς ἐγκράτειας. Αὐτοπροβολή καί αὐτοεπίδειξη ἀντί τοῦ αἰσθήματος τῆς ταπεινότητας. Καί ὅλα αὐτά μέσα στό πνεῦμα τοῦ σκληροῦ ἀνταγωνισμοῦ πού καταξιώνει τά ἰδανικά τοῦ πολιτισμοῦ μας.
Ὁ «πετυχημένος» τοῦ σημερινοῦ πολιτισμοῦ, ντύνεται μέ τά ἀκριβότερα ροῦχα, λούζεται μέ τά ἀκριβότερα ἀρώματα, κυκλοφορεῖ μέ τήν δερμάτινη τσάντα του καί μέ τά ἀκριβότερα μοντέλα αὐτοκινήτων, κοιτάζοντας συνέχεια τό πανάκριβο χρυσό ρολόι του. Ὁποία τραγική ἀντίθεση μέ τόν ἀχτένιστο, κουρελιάρη, βρώμικο, ξυπόλυτο ἐκεῖνο Σαλό, πού κοιμᾶται στά σκαλοπάτια κάποιας ἐκκλησίας. Ἄραγε, ποιός ἀπό τούς δύο εἶναι πιό εὐτυχισμένος καί τό κυριότερο ποιός θά ἔχει τήν δικαίωση στήν αἰωνιότητα; Ὁ πλούσιος ἤ ὁ φτωχός Λάζαρος ;
Κάποτε, τά παλιά χρόνια, στά ἑλληνικά χωριά ὑπῆρχε ὁ «τρελός» του χωριοῦ. Ἦταν ὁ μόνος πού εἶχε τήν δυνατότητα νά ἀποκαλύπτει φωναχτά τά ἁμαρτήματα τῶν συγχωριανῶν του καί νά καυτηριάζει τά «κακῶς κείμενα». Σήμερα δέν ὑπάρχει ὁ τρελός του χωριοῦ καί ὅσοι μείνανε τούς ἔχουν κάνει τρόφιμους ψυχιατρείων. Ἄλλωστε σέ λίγο καιρό δέν θά ὑπάρχουν οὔτε καί χωριά.
Σήμερα, ἄν ὑπῆρχε κάποιος ἅγιος Σαλός καί κυκλοφοροῦσε στούς δρόμους τῶν μεγαλουπόλεων, σίγουρα θά πίστευε πώς αὐτός εἶναι ὁ λογικός, ἐνῷ ἡ ἴδια ἡ κοινωνία εἶναι μία Σαλότητα τυφλωμένη ἀπό τήν «ἁμαρτία» της, δηλαδή τή θεοποίηση τῆς ἡδονῆς καί τῆς κάθε εἴδους καταναλωτικῆς ἀπόλαυσης. Καί τό χειρότερο, αὐτή ἡ «ἁμαρτία» εἶναι τό ἔμβλημα τοῦ «ἐκσυγχρονισμοῦ», τό πιστοποιητικό της «προόδου», ἡ σημαία τοῦ «πολιτισμοῦ» καί ἔγινε τό καλύτερο ἐμπορικό προϊόν στά «ρεάλιτυ σόου» καί στά δελτία εἰδήσεων ἀπό τίς ὀθόνες τῆς τηλεοράσεως, γεμίζοντας τίς τσέπες τῶν αὐτόκλητων σωτήρων τῆς σύγχρονης ψυχασθένειας. Τό σκάνδαλο, ἡ φυσική ἀνωμαλία καί ἡ κάθε εἴδους διαστροφή προβάλλεται μέ κάθε μέσο σάν πρότυπο μίας ἀρρωστημένης κοινωνίας καί εἶναι προϊόν ἄκρατου πλουτισμοῦ...
Ὁ «πετυχημένος» τοῦ σημερινοῦ πολιτισμοῦ, ντύνεται μέ τά ἀκριβότερα ροῦχα, λούζεται μέ τά ἀκριβότερα ἀρώματα, κυκλοφορεῖ μέ τήν δερμάτινη τσάντα του καί μέ τά ἀκριβότερα μοντέλα αὐτοκινήτων, κοιτάζοντας συνέχεια τό πανάκριβο χρυσό ρολόι του. Ὁποία τραγική ἀντίθεση μέ τόν ἀχτένιστο, κουρελιάρη, βρώμικο, ξυπόλυτο ἐκεῖνο Σαλό, πού κοιμᾶται στά σκαλοπάτια κάποιας ἐκκλησίας. Ἄραγε, ποιός ἀπό τούς δύο εἶναι πιό εὐτυχισμένος καί τό κυριότερο ποιός θά ἔχει τήν δικαίωση στήν αἰωνιότητα; Ὁ πλούσιος ἤ ὁ φτωχός Λάζαρος ;
Κάποτε, τά παλιά χρόνια, στά ἑλληνικά χωριά ὑπῆρχε ὁ «τρελός» του χωριοῦ. Ἦταν ὁ μόνος πού εἶχε τήν δυνατότητα νά ἀποκαλύπτει φωναχτά τά ἁμαρτήματα τῶν συγχωριανῶν του καί νά καυτηριάζει τά «κακῶς κείμενα». Σήμερα δέν ὑπάρχει ὁ τρελός του χωριοῦ καί ὅσοι μείνανε τούς ἔχουν κάνει τρόφιμους ψυχιατρείων. Ἄλλωστε σέ λίγο καιρό δέν θά ὑπάρχουν οὔτε καί χωριά.
Σήμερα, ἄν ὑπῆρχε κάποιος ἅγιος Σαλός καί κυκλοφοροῦσε στούς δρόμους τῶν μεγαλουπόλεων, σίγουρα θά πίστευε πώς αὐτός εἶναι ὁ λογικός, ἐνῷ ἡ ἴδια ἡ κοινωνία εἶναι μία Σαλότητα τυφλωμένη ἀπό τήν «ἁμαρτία» της, δηλαδή τή θεοποίηση τῆς ἡδονῆς καί τῆς κάθε εἴδους καταναλωτικῆς ἀπόλαυσης. Καί τό χειρότερο, αὐτή ἡ «ἁμαρτία» εἶναι τό ἔμβλημα τοῦ «ἐκσυγχρονισμοῦ», τό πιστοποιητικό της «προόδου», ἡ σημαία τοῦ «πολιτισμοῦ» καί ἔγινε τό καλύτερο ἐμπορικό προϊόν στά «ρεάλιτυ σόου» καί στά δελτία εἰδήσεων ἀπό τίς ὀθόνες τῆς τηλεοράσεως, γεμίζοντας τίς τσέπες τῶν αὐτόκλητων σωτήρων τῆς σύγχρονης ψυχασθένειας. Τό σκάνδαλο, ἡ φυσική ἀνωμαλία καί ἡ κάθε εἴδους διαστροφή προβάλλεται μέ κάθε μέσο σάν πρότυπο μίας ἀρρωστημένης κοινωνίας καί εἶναι προϊόν ἄκρατου πλουτισμοῦ...
Ἀποσπάσματα ἀπὸ τὸ ἄρθρο «Σαλότητα: ἡ Θεία τρέλα καὶ οἱ Ἀναρχικοὶ τῆς Ὀρθοδοξίας»
+++
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου