+++
* * *
Ο ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ (ΚΑΛΟΠΡΟΑΙΡΕΤΟΣ) ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ* ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΚΑΙ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟΣ.
ΣΑΣ ΠΡΟΣΚΑΛΟΥΜΕ, ΛΟΙΠΟΝ, ΣΤΗΝ ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΟΥ ΕΙΚΟΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ, ΔΙΑ ΜΕΣΟΥ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ…
* Η ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΑΠΛΗ. ΓΙΝΕΤΑΙ ΩΣ ΕΞΗΣ:
ΣΤΟ ΚΑΤΩ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ, Η ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΣΤΑΘΕΡΑ ΠΡΩΤΗ ΣΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ,
● ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΟΥΜΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΜΑΣ ΣΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΔΕΙΞΗ «Πληκτρολογήστε το σχόλιό σας…».
● ΠΗΓΑΙΝΟΥΜΕ ΑΚΡΙΒΩΣ ΑΠΟ ΚΑΤΩ, ΑΝΟΙΓΟΥΜΕ ΤΟ ΑΝΟΙΓΟΜΕΝΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ «Υποβολή σχολίου ως…»
ΚΑΙ ΕΠΙΛΕΓΟΥΜΕ «Όνομα/Διεύθυνση URL».
● ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ ΚΑΙ ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΑ ΤΗΝ Διεύθυνση URL, ΑΝ ΕΧΟΥΜΕ.
● ΠΑΤΑΜΕ «Συνέχεια» ΚΑΙ ΜΕΤΑ «Δημοσίευση»…
Εικονολογική Εισήγηση Α΄
* * *
Ο ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ (ΚΑΛΟΠΡΟΑΙΡΕΤΟΣ) ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ* ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΚΑΙ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟΣ.
ΣΑΣ ΠΡΟΣΚΑΛΟΥΜΕ, ΛΟΙΠΟΝ, ΣΤΗΝ ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΟΥ ΕΙΚΟΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ, ΔΙΑ ΜΕΣΟΥ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ…
* Η ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΑΠΛΗ. ΓΙΝΕΤΑΙ ΩΣ ΕΞΗΣ:
ΣΤΟ ΚΑΤΩ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ, Η ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΣΤΑΘΕΡΑ ΠΡΩΤΗ ΣΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ,
● ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΟΥΜΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΜΑΣ ΣΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΔΕΙΞΗ «Πληκτρολογήστε το σχόλιό σας…».
● ΠΗΓΑΙΝΟΥΜΕ ΑΚΡΙΒΩΣ ΑΠΟ ΚΑΤΩ, ΑΝΟΙΓΟΥΜΕ ΤΟ ΑΝΟΙΓΟΜΕΝΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ «Υποβολή σχολίου ως…»
ΚΑΙ ΕΠΙΛΕΓΟΥΜΕ «Όνομα/Διεύθυνση URL».
● ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ ΚΑΙ ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΑ ΤΗΝ Διεύθυνση URL, ΑΝ ΕΧΟΥΜΕ.
● ΠΑΤΑΜΕ «Συνέχεια» ΚΑΙ ΜΕΤΑ «Δημοσίευση»…
+++
Αισθανόμαστε την ανάγκη να εκφράσουμε την χαρά μας για την επανέναρξη του Εικονολογικού διαλόγου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπίσης, να ευχαριστήσούμε πολύ, για την φιλοξενία τον αγαπητό μας Εμμανουήλ και να συγχαρούμε τον επίσης αγαπητό μας κ. Φίλιππο, για την τόσο σημαντική του αυτή Εισήγηση.
Ελπίζουμε να μπορέσουμε σύντομα να καταθέσουμε τις τυχόν παρατηρήσεις ή απορίες μας.
Ευχ.
Καλησπέρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΈχουμε διαβάσει αρκετές φορές την Εισήγηση και την συζήτηση, τόσο ωφέλιμα και διδακτικά...
Και πάλι Σας ευχαριστούμε!
Απορίες και παρατηρήσεις υπάρχουν βέβαια εκ μέρους μας και θα τις θέσουμε σιγά σιγά.
Αρχίζουμε από μία ερώτηση προς τον αγαπητό μας κ. Φίλιππο:
Είπατε ότι σε περίπτωση αντικατάστασης του χρυσού, για λόγους οικονομικούς, θα χρησιμοποιήσουμε κίτρινο ή εν πάση περιπτώσει κάποια παραπλήσια ποιότητα.
Όμως η φωτεινότητα του κίτρινου στην καθαρή του μορφή είναι πολύ υψηλότερη από την μέση τιμή, την οποία, όπως σωστά υποστηρίξατε, μας δίνει ο χρυσός κάμπος.
Η μέση φωτεινότητα του κίτρινου δίνει ένα κάπως λαδί, το οποίο έχουμε δει σε αρκετές Ρώσικες Εικόνες, -και μάλιστα κάποτε πιό σκούρο-, αντί για χρυσό.
Νομίζετε ότι η αντικατάσταση του χρυσού πρέπει να γίνεται με κάτι τέτοιο ή με ένα πιο ανοικτό κίτρινο;
Ευχ.
Χαιρετίζω και ΄γω την συνέχιση της συζήτησής μας με την ευχή, το διάλλειμα που μεσολάβησε να έδωσε τον χρόνο να γεννηθούν καινούργια ερωτήματα σε όλους μας.
ΔιαγραφήΑυτό που θα μπορούσα να πω στο ερώτημά σας, είναι να σκεφτούμε ότι το χρυσό φόντο συμβολίζει το πνευματικό φως. Το φυσικό χρυσό αντανακλά υψηλές τιμές και μεταβαλλόμενο, προσομοιάζει στις «ελάμψεις» των δωρεών της Χάριτος που δέχεται κάθε αγωνιζόμενος χριστιανός. Το υποκατάστατο χρώμα – που συμβιβαστικά χρησιμοποιείται – έχει σταθερή συμπεριφορά. Να είναι, λοιπόν, σκοτεινό η φωτεινό;
Οπωσδήποτε φωτεινό (η άποψή μου στα 75%) αφού δηλώνει το ΦΩΣ. Όχι μίμηση του μετάλλου, αλλά, σύμβολο του Φωτός, πρωτίστως.
Ευχαριστούμε για την απάντησή Σας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα μας επιτρέψετε όμως να παρατηρήσουμε ότι το 75% του κίτρινου κάμπου
περιορίζει αρκετά τις επιλογές φωτεινοτήτων των στοιχείων του ζωγραφικού μέρους,
εφ' όσον οφείλουμε να το οδηγήσουμε στο 25%, ώστε μαζί με το 75% του κάμπου
να μας δώσουν συνολικά 50%, που είναι το ζητούμενο.
Στο αρχείο που οδηγεί η σύνδεση (http://hsir.org/p/a6), βλέπουμε το συνολικό αποτέλεσμα και αντιλαμβανόμαστε πόσο δύσκολο είναι να χρησιμοποιήσουμε φωτεινά χρώματα στο ζωγραφικό μέρος.
Μήπως επομένως, -και επανερχόμεθα στην Εισήγησή Σας-, το υποκατάστατο του χρυσού, κίτρινο,
δεν οριοθετεί την εργασία μας μόνον ως προς το χρώμα, αλλά και ως προς το φως,
εφ' όσον ουσιαστικά είναι το μόνο που μπορεί να είναι τόσο φωτεινό σε τετοια έκταση;
Αυτό ισχύει βεβαίως μόνο αν επιδιώκουμε ισορροπημένο-αρμονικό αποτέλεσμα...
Στις τοιχογραφίες που απουσιάζει το χρυσό, η χρήση του κίτρινου περιοριζότανε μόνο στο φωτοστέφανο και στις χρυσοκονδυλιές. Πράγματι, όπως επισημαίνετε, το 75% είναι πολύ αν επιχειρήσουμε να το βάλουμε σαν φόντο (αντί του παραδοσιακού σκούρου). Μια χρήση του κίτρινου και στο φόντο , θα επηρέαζε σημαντικά την υπόλοιπη ζωγραφική, αφού δεν είναι δυνατόν ένα χρώμα να πάψει να θεωρείται χρώμα , μόνο και μόνο, επειδή εμείς επιθυμούμε να υποκαθιστά το χρυσό.
ΔιαγραφήΣε μικρές, όμως ποσότητες, μπορεί να αποσπαστεί από την ζωγραφική (να υπερισχύει δηλ. το σύμβολο, ο συμβολικός χαρακτήρας του χρώματος) και επιπλέον λόγω της υψηλής φωτεινότητας που του δίνουμε.
Δεν μπορώ, λοιπόν, να δω, την χρήση του κίτρινου και στο φόντο. Με μια τέτοια επιλογή, το σύμβολο αφομοιώνεται από την ζωγραφική.
Θα μπορούσε ίσως το κίτρινο να "απαγκιστρωθεί" από το ρόλο του ως χρώματος, αν με την φωτεινότητά του του 75% δεν δέσμευε τη φωτεινότητα των λοιπών χρωμάτων; Αν δηλαδή δεν ακολουθούσαμε τον κανόνα, να αθροίσει με τα λοιπά ζωγραφικά μέρη φωτεινότητα 50%; Έτσι δεν θα έδινε μια επίτηδες χρωματική ανισορροπία δίνοντας απόκοσμες προεκτάσεις;
ΑπάντησηΔιαγραφήΌταν έχουμε αληθινό χρυσό, αυτό αυτόματα αποσπάται από την ζωγραφική, λόγω της φύσης του (μέταλλο) που είναι διαφορετική και έχει διαφορετική συμπεριφορά. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί με το χρώμα στην θέση του χρυσού, γιατί, οποιοδήποτε ρόλο και να αποδώσει στο κίτρινο ο ζωγράφος, για τον θεατή το έργο προσλαμβάνεται σαν σύνολο, αφού αυτό που ο θεατής βλέπει είναι παράθεση χρωμάτων.
ΔιαγραφήΓια να «αποσπαστεί» το κίτρινο χρώμα από τα υπόλοιπα, αποδίδεται μόνο στα φωτοστέφανα και στις χρυσοκονδυλιές – και πουθενά αλλού – για να εικάζει το χρυσό. Επιπλέον με την σταθερή και υψηλή του φωτεινότητα αναγνωρίζεται ο ειδικός του (συμβολικός ρόλος). ¨Όταν δηλαδή, στις τοιχογραφίες οι μορφές μεταβάλλονται χρωματικά και τα κοινά στοιχεία τους είναι πάντοτε σε όλες, το κίτρινο του φωτοστέφανου και της χρυσοκονδυλιάς, έχει διαφανεί και ο «ειδικός» χαρακτήρας του κίτρινου χρώματος.
Από την άλλη μεριά η επιλογή σκούρου χρώματος για το φόντο οδηγεί τις υπόλοιπες περιοχές σε υψηλές φωτεινότητες και σε συνδυασμό με την παρουσία του φωτεινού κίτρινου – χρυσού, εύκολα βρίσκεται η ισορροπία της συνολικής φωτεινότητας.
Η σκέψη σας να μη λάβετε υπόψη στις μετρήσεις σας το κίτρινο, και να ζητήσετε την μέση φωτεινότητα στα υπόλοιπα χρώματα, δεν θα καθορίσει την «αυτονόμηση» του κίτρινου, αλλά, βέβαια ,θα δώσει ένα ελεγχόμενο αποτέλεσμα συνολικά φωτεινότερο. Σκέψεις σαν αυτή, αυξάνουν, με τον πειραματισμό, την εμπειρία του ζωγράφου και είναι πάντοτε ενδιαφέρουσες . Είναι πολύ καλό ο αγιογράφος να αναζητά τρόπους να εκφράσει ένα συγκεκριμένο ζήτημα, όπως αυτό που έθεσε ο Μ.γ.Γ
Ποιά είναι η άποψή Σας σχετικά με την χρήση "ημιτασιόν" χρυσού (μπρουτζίνας) ή παρομοίων λύσεων, σε περιόδους βέβαια (ίσως σαν αυτή που βρισκόμαστε), που ο πραγματικός χρυσός είναι πολύ δύσκολο να αγορασθεῖ;
ΑπάντησηΔιαγραφήΝομίζω δεν είναι θέμα γνώμης, αλλά αξιολόγησης των επιλογών. Προσωπικά θα προτιμούσα αληθινό χρυσό μόνο στο φωτοστέφανο αντί της μπρουτζίνας. Αλλά αν δεν διαθέτω καθόλου χρυσό, και η μπρουτζίνα η η χρυσή πέρλα με σωστή χρήση μπορεί να βοηθήσει ώστε το αποτέλεσμα να είναι καλό. Η έλλειψη του χρυσού ας αποτελεί κίνητρο για μια ανώτερη προσπάθεια από μέρους μας, που θα εξισώνει την απώλεια.
Διαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστούμε πολύ και συνεχίζουμε με μία δεύτερη ερώτηση/απορία, η οποία προήλθε από την μελέτη της συζήτησης που ακολούθησε την Εισήγησή Σας.
Εκεί, απ' όσο τουλάχιστον μπορούμε να καταλάβουμε, ἐπειδή η συζήτηση "βάθυνε" -όπως σωστά επισημάνατε πολύ-, δεν έγινε σαφές αν τελικά στην Εικόνα πρέπει να (υπο)δηλώνεται η τρίτη διάσταση ή όχι.
Κάθε απόπειρα ζωγραφικής αναπαράστασης γεγονότων η προσώπων, με κάποιο τρόπο θα υπονοεί και την τρίτη διάσταση. Αυτό στην ζωγραφική γίνεται, όπως ξέρουμε, με την χρήση της γεωμετρίας , της προοπτικής. Η αναφορά αυτή είναι σε σχέση με την ιδιότητα του οφθαλμού να βλέπει τον χώρο με προοπτική.
ΔιαγραφήΗ Εικόνα είναι η ματιά του Πνευματικού ανθρώπου . Ενώ ο φυσικός άνθρωπος αντιλαμβάνεται την ζωή με όρους φυσικούς, ο Πνευματικός αντιλαμβάνεται την Θεία Πρόνοια και Την Παρουσία Του Θεού σε όλα τα πράγματα. Στην Εικόνα – πνευματική όραση – τα πρόσωπα και τα πράγματα διατηρούν το εξωτερικό τους σχήμα (2 διαστάσεις) ενώ με τα 3 φώτα αποκαλύπτουν και Τον Λόγο της ύπαρξής τους. Η φυσική πραγματικότητα είναι εδώ υποταγμένη στην πνευματική θεωρεία, και εικάζεται με τον πλέον λιτό τρόπο, της διαφοράς επιπέδων που υπονοούν τα 3 φώτα.
Ακριβώς, όπως στην ζωγραφική των Αγίων Προσώπων δεν καταγράφονται τα φυσικά χαρακτηριστικά με ρεαλιστικό τρόπο, αλλά, μόνο όσα από αυτά προβάλλουν την πνευματικότητα του Προσώπου, έτσι και ζωγραφική των παραστάσεων αδιαφορεί για τις φυσικές λεπτομέρειες, την σκιά και την προοπτική (στοιχεία που οριακά μόνο χρησιμοποιούνται)
Ευχαριστούμε πολύ!
ΑπάντησηΔιαγραφήΑναφέρετε ότι "...στην ζωγραφική των Αγίων Προσώπων δεν καταγράφονται τα φυσικά χαρακτηριστικά με ρεαλιστικό τρόπο, αλλά, μόνο όσα από αυτά προβάλλουν την πνευματικότητα του Προσώπου...".
Θα είχατε την καλωσύνη να μας το εξηγήσετε λίγο πιό αναλυτικά αυτό;
Ευχαρίστως. Αυτά που ενδιαφέρουν είναι στοιχειωδώς τα φυσικά χαρακτηριστικά (πχ το σχήμα του προσώπου, το μήκος και είδος της γενειάδας, τα μαλλιά κλπ) και πρωτίστως τα εκφραστικά στοιχεία του Προσώπου που φανερώνουν την ενοικούσα Χάρι και Πνευματικότητα. Όπως σε κάθε άνθρωπο χαράσσονται με το πέρασμα του χρόνου στο πρόσωπό του τα ίχνη της εσωτερικής του πορείας, έτσι και στον Άγιο, τα εκφραστικά του στοιχεία φανερώνουν τα χαρίσματα Του Αγίου Πνεύματος (που κατά τον απόστολο Παύλο είναι αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια)
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι εδώ τίθεται ένα σπουδαίο ερώτημα: Πως είναι δυνατόν να περιγράψει ο αγιογράφος τα χαρίσματα των Αγίων και πολύ περισσότερο, Το Πρόσωπου Της Θεοτόκου και αυτό Του Κυρίου; Είναι αδύνατον και επίσης είναι φανερό ότι κατά Χάριν υπηρετούμε τον χώρο αυτό. Για κάθε καλό αποτέλεσμα της εργασίας μας, ας γνωρίζουμε, πως επιτρέψαμε να καθοδηγηθούμε σ’αυτό.
Αυτό εξάλλου φανερώνει η ομολογία ότι το έργο έγινε ΔΙΑ ΧΕΙΡΟΣ. Ελπίζω να φαίνεται πιο καθαρά τώρα από ποτέ γιατί και ποια θέση έχει αυτή η υπογραφή στις Εικόνες.
Όχι, λοιπόν, περιττά φυσικά χαρακτηριστικά όπως ελιές στο πρόσωπο, γυαλιά κλπ αλλά μόνο εκείνα τα στοιχεία που εκφράζουν την Αγιοσύνη του προσώπου. Προσοχή και στις αναπαραστάσεις των νεωτέρων αγίων όπου σώζονται φωτογραφίες τους, να μην υποκύψουμε στο προφανές της αντιγραφής του προσώπου. Δεν πρόκειται για νατουραλιστική ζωγραφική αλλά για προσπάθεια να αποτυπωθεί η κατά Χριστόν αλλοίωσις.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ συνοπτική, αλλά ταυτόχρονα πλούσια σε νοήματα απάντησή Σας, -για την οποία Σας ευχαριστούμε πολύ-, μας προτρέπει σε μία ακόμη ερώτηση, από τις πολλές που μπορεί κάποιος να κάνει, προκειμένου να διευκρινισθούν τα ανωτέρω, προς κοινήν ωφέλειαν:
Λέτε: "...Για κάθε καλό αποτέλεσμα της εργασίας μας, ας γνωρίζουμε, πως επιτρέψαμε να καθοδηγηθούμε σ’αυτό...".
Δεν καλοκαταλαβαίνουμε πως μπορούμε κάθε φορά που αγιογραφούμε να "επιτρέπουμε", πράγμα που όμως αντιλαμβανόμαστε ότι είναι το κυριότερο ζητούμενο. Και πάλι πως εμποδίζουμε, στην αντίθετη περίπτωση, την καθοδήγησή μας; Και από ποιόν γίνεται αυτή η καθοδήγηση;...
Ευχ.
Οι απαντήσεις στα ερωτήματά σας έχουν δοθεί πολλές φορές και με όλους τους δυνατούς τρόπους. Ότι και να προσθέσω σίγουρα θα το έχουμε ακούσει ξανά και ξανά. Θα απαντήσω με ένα άλλο τρόπο .
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρειάζεται υπομονή μεγάλη έως ότου αξιωθούμε να έρθουμε σε συναίσθηση της μεγάλης μας ευθύνης (αλλά και δωρεάς)που έχουμε ως αγιογράφοι. Μέχρι να φτάσει αυτή η στιγμή, είμαστε αρκετά απασχολημένοι με τον εαυτό μας και την τεχνική και "θεολογική" μας κατάρτιση, και αναζητάμε να βελτιώσουμε την εργασία μας ΑΠΟΒΛΕΠΟΝΤΑΣ, όμως, κρυφά η φανερά , στον έπαινο των άλλων. Γιατί μέχρι την στιγμή της συναίσθησης της ευθύνης μας, αυτό που αποτελεί το κέντρο κάθε στόχου μας, δεν είναι τίποτε άλλο, παρά, ο εαυτός μας.
Ίσως να σας προκαλώ με τον ισχυρισμό μου ότι η αγάπη μας για την αγιογραφία έχει αποδέκτες εμάς τους ίδιους, αλλά, θα επιμείνω λέγοντας ότι, η λατρεία του εαυτού μας είναι η κυριότερη αιτία που περιορίζει την "καθοδήγησή" μας. Και στον βαθμό που διαφωνούμε με τον ισχυρισμό αυτό, στον ίδιο βαθμό, δυστυχώς, τον επιβεβαιώνουμε.
Όταν στην πορεία, με την βοήθεια του Θεού, ο εαυτός συρρικνωθεί*, τότε η σχέση μας με Τον Χριστό έχει γίνει μια Ζωντανή συνεχής πραγματικότητα. Και τότε η Αγιογραφία δεν είναι πλέον μια τέχνη αλλά μια συνάντηση με τα Άγια Πρόσωπα. Μπορούμε να φανταστούμε πως. αν υπάρχει ένα τέτοιο βίωμα, με πόσο δέος και φόβο, αλλά και χαρά, ο αγιογράφος στέκεται μπροστά στην εικόνα. Γιατί τα εικονιζόμενα Πρόσωπα είναι Ζωντανά και δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή και πολυτιμότερη στιγμή από το να αξιωθεί να αισθανθεί την Παρουσία τους. Και η αίσθηση της Παρουσίας των Αγίων μπορεί να είναι από ελάχιστη έως κυριολεκτική, και το όριο έχει να κάνει με την αντοχή μας.
Η Βασιλεία του θεού είναι εδώ και παντού. Ο δρόμος είναι ανοικτός, χωρίς εμπόδια.
*Αυτός είναι ο στόχος κάθε Χριστιανού.
Βαρύνουσα όσο και βαριά η απάντησή σας αυτή για έναν αγιογράφο. Εν τέλει σε αυτό θα πρέπει να στοχεύει και η πορεία του;
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστούμε τον Καλό Θεό και Εσάς, που έπιασε τόπο η επιμονή μας.
Τα πράγματα αυτά πράγματι έχουν ειπωθεί και ξαναειπωθεί, αλλά όμως δεν παύουν να είναι πάντοτε το ζητούμενο του αγώνος και η αδολεσχία κάθε Χριστιανού και να διψάει η ψυχή να τα ακούει.
Άλλωστε "επανάληψις μήτηρ μαθήσεως"...
Αναμένοντας την απάντησή Σας στην ερώτηση που Σας ετέθη, εμείς παραθέτουμε απλώς ένα πολύ ωραίο που μόλις συναντήσαμε.
Πρόκειται για ένα μικρό απόσπασμα από Χριστουγεννιάτικο θεατρικό κατηχητικού μας (http://hsir.org/p/zm), που νομίζουμε ότι υπογραμμίζει κι "ελαφρώνει" τα όσα μας πολύ ωραία μας είπατε:
«Γνωρίζω πὼς ἄν Σὲ βρῶ δὲ θὰ χρειαστῶ πιὰ γιὰ τὸν ἑαυτό μου κανένα ἀπὸ
τὰ πολύχρωμα, φανταχτερὰ κι ἑλκυστικὰ καλούδια ποὺ μὲ περιβάλλουν.
Ἄν ὅμως δὲν Σὲ βρῶ καὶ φέτος, μέσα μου, τότε ὅσα κι ἄν μαζέψω, ὅσα
κι ἄν γευτῶ, ὅσα κι ἄν ἀγγίξω, δὲ θὰ ξεδιψάσω τὴν βαθιὰ κι ἀτελείωτη δίψα
γιὰ καθαρὸ Οὐρανό, ποὺ Ἐσὺ ἔβαλες στὸ εἶναι μου.
Ἄχ καὶ νὰ Σ’ εἶχα ἐδῶ...
2
Μὰ πῶς μπορῶ νὰ Σ’ ἔχω, ὅταν σὲ πέντε γραμμὲς ἔχω γράψει δεκαπέντε
ρήματα σὲ πρῶτο ἑνικό;
Χωρᾶ τὸ σπήλαιό μου Ἄλλον ἐκτὸς ἀπ’ τὸ “ἐγώ” μου;
Μὴν ξεχαστεῖς στοὺς δρόμους τῆς γῆς... Κοίτα ψηλὰ τ’ ἀστέρι ποὺ σὲ
ὁδηγεῖ στὴ Βηθλεέμ, στὴν Ἐκκλησία. Ἐκεῖ ὅπου σὲ περιμένει ὁ Χριστὸς νὰ
κάνει φάτνη τὴν καρδιά σου»...
Πανέμορφο το απόσπασμα και ελπίζω να μην χαλάσω την εντύπωση που αφήνει με το δικό μου σχόλιο
ΑπάντησηΔιαγραφή.....................
Όχι μόνο του αγιογράφου. Αλλά και κάθε άλλου ανθρώπου, και του κόσμου συνολικά, η πορεία είναι αυτή, και είναι νομοτελειακά καθορισμένη. Η Συνάντηση με Τον Χριστό και τους Αγίους, είναι μονόδρομος. Ο αγιογράφος με την ιδιότητά του, έχει καλύψει σημαντικό μέρος της πορείας αυτής. Είναι πολύ κοντά στην Αλήθεια και του απομένει να γίνει υπεύθυνος και να γνωρίσει τι είναι ο Χώρος που υπηρετεί. Ζωγραφίζουμε πρόσωπα που νίκησαν την φθορά και τον θάνατο, αλλά εμείς είμαστε από την άλλη πλευρά. Μπορούμε να συναισθανθούμε την θέση μας;
---------------------------------------------------------------------------------------
"Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδίσει τον κόσμον όλον, και ζημιωθεί την ψυχήν αυτού";
Ή "τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού";
Ος δ΄ αν απολέσει την εαυτού ψυχήν ένεκεν εμού και του ευαγγελίου, ούτος σώσει αυτήν".
Τι είναι βαρύτερο, η απάντησή μου η τα παραπάνω λόγια;
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυμμεριζόμαστε λίγο την άποψη και τον κάποιο δισταγμό της Α.Π.
Πάντοτε είναι βαριά όλα αυτά για εμάς τους αδύναμους ανθρώπους. Ας μην παραξενευόμαστε.
Αυτό βέβαια συμβαίνει μόνον μέχρι να "επιτρέψουμε" την αρχή της "καθοδήγησής" μας. Τότε μόνον καταλαβαίνουμε ότι "τα αδύνατα παρ' ἀνθρώποις, δυνατά παρά τω Θεώ εστι" και το "φορτίον Του" γίνεται από Αυτόν που μας καθοδηγεῖ "ελαφρόν", όπως μας υποσχέθηκε αψευδώς...
και μια προσθήκη της τελευταίας στιγμής.... Για να πάμε παρακάτω.
ΔιαγραφήΌλα όσα ειπώθηκαν από Τον Κύριό μας και την Εκκλησία Του και που, ίσως, μας φαίνονται βαριά, είτε ότι αφορούν περισσότερο κάποιους άλλους , θα έρθει μια στιγμή που θα αποδειχθούν πιο "δικά" μας από οτιδήποτε. Και αν κάποιος αισθάνεται σε κάποια απόσταση, αν αμφιβάλει, αν εναντιώνεται, θα γνωρίσει ότι γι' αυτόν όλα ειπώθηκαν.
Αναμφίβολα, αφορούν τον καθένα μας, εφ' όσον το τόσο ωραίο "...βαθιὰ κι ἀτελείωτη δίψα
ΑπάντησηΔιαγραφήγιὰ καθαρὸ Οὐρανό, ποὺ Ἐσὺ ἔβαλες στὸ εἶναι μου..." δίνεται σε όλους ανεξαιρέτως...
Και για να πάμε παρακάτω. Αναφέρετε στην Εισήγησή Σας ότι "...ἂν εἶναι ἄλλο αὐτὸ ποὺ εἰσπράτω σ’ ἕνα Ναὸ καὶ διαφορετικὸ τελείως αὐτὸ ποὺ εἰσπράτω σ’ ἕναν δεύτερο Ναό, πιστεύω ὅτι δὲν ὑπάρχει πιὰ κοινωνία αὐτῶν τῶν δύο τόπων, ἔστω εἰκονολογικά...".
Δεν μπορούμε να κατανοήσουμε πλήρως το είδος και τον βαθμό διαφορετικότητος που υπονοείτε.
Πρόκειται π.χ. για διαφορετικότητα της τάξης μεταξύ Πρωτάτου και Καθολικού Σταυρονικήτα ή κάτι άλλο;
Αναφερόμουν στον προβληματισμό των αγιογράφων σχετικά με την «ανανέωση» της έκφρασης της εκκλησιαστικής ζωγραφικής. Ολοένα και πιο έντονα βλέπουμε καινοτομίες και παρεμβάσεις στην Παραδοσιακή εικονογραφία με στόχο μια «σύγχρονη» απόδοση της ιστόρησης των Ναών αλλά, και των Εικόνων. Η κεντρική ιδέα των συναδέλφων είναι η αναγκαιότητα(;) να εκφράσει και η εποχή μας τον δικό της τρόπο καλλιτεχνικής έκφρασης της Πίστης.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ κίνδυνος που εμφωλεύει στις ανανεωτικές τάσεις, είναι η μετάθεση Πυρήνα της αγιογραφίας από την τάξη του ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΟΥ στην κατάσταση της ΚΟΣΜΙΚΗΣ εκφρασης.
Αν η Εκκλησία και κάθε της έκφραση είναι μια ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ στην ζωή του κόσμου, το να είναι διαχειριστής αυτής της έκφρασης ο εκάστοτε καλλιτέχνης, αυτό καταργεί βέβαια τον αποκαλυπτικό χαρακτήρα της Αγιογραφίας. Οι διαφορές μεταξύ Μακεδονικής και Κρητικής αντίληψης, δεν προσβάλουν τον Πυρήνα , την σύνθεση και την δομή του συμβολικού στοιχείου. Είναι διαφορετικές εκφράσεις που διατηρούν στο ακέραιο την συμβολική γλώσσα. Αντίθετα, στις σύγχρονες τάσεις, έχουμε δει καινοτομίες που παραθεωρούν βασικούς συμβολισμούς και στοχεύουν απλώς στην συναισθηματική αντίδραση του θεατή.
Όταν λοιπόν ο αγιογράφος αναλάβει την συνολική ευθύνη του πως θα ιστορηθεί ένας Ναός, επιτρέπουμε να παραδώσουμε τον αποκαλυπτικό χαρακτήρα της αγιογραφικής γλώσσας στην υποκειμενική αντίληψη του καλλιτέχνη, και ουσιαστικά αποχαιρετούμε τον κρυμμένο θησαυρό της Παράδοσης , που αποκαλύπτεται, κατά χάριν, στους αγωνιζόμενους χριστιανούς, για να τους στηρίξει στην προσπάθειά τους, και να τους εμψυχώσει για την συνέχεια.
Οι συνάδελφοι που επιμένουν να διαφοροποιήσουν οποιοδήποτε στοιχείο της Παραδοσιακής έκφρασης θα πρέπει να αναρωτηθούν αν έχουν λάβει άνωθεν αυτή την εντολή, και τότε καλώς πράττουν. Διαφορετικά βάλλουν εναντίον της Εκκλησίας, έστω και χωρίς να το γνωρίζουν.
ΔιαγραφήΑυτό το βάρος κι αν είναι μεγάλο!
Ίσως λοιπόν είναι απαραίτητο (αισθανόμαστε την ανάγκη, που κάποιοι συνάδελφοι έξέφρασαν) να μας (ξανα;)κάνετε μία σύντομη περιγραφή αυτού του ΠΥΡΗΝΑ και των στοιχείων του, καθώς και αυτού που αποκαλείτε ΚΟΣΜΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ.
Γνωρίζουμε ότι γινόμαστε κουραστικοί, αλλά θεωρούμε πολύ σημαντικό, όσοι παρακολουθούν την συζήτησή μας, να μην έχουν "κενά", αλλά να κατανοήσουν όσο το δυνατόν πληρέστερα τα λεγόμενα.
Τι θα λέγατε να χρησιμοποιήσουμε και κάποιο παράδειγμα; Π.χ. την Εικόνα του Χριστού.
Ποιός είναι ο ΠΥΡΗΝΑΣ, η σύνθεση και δομή του συμβολικού στοιχείου στην συγκεκριμένη Εικόνα, που ὄπως υποστηρίζετε ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ ή γνωρίζουμε/έχουμε παραλάβει εξ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΩΣ; Και πως αυτό καταργείται και μετατίθεται σε μία ΚΟΣΜΙΚΉ έκφραση στις σύγχρονες καινοτόμες τάσεις;
Θα προχωρούσαμε, αναζητώντας τους βαθύτερους λόγους αυτού του φαινομένου (όχι σε προσωπικό επίπεδο), αλλά θα το αφήσουμε για αργότερα...
Ευχ.
Λέτε:
ΑπάντησηΔιαγραφή…………..που ὄπως υποστηρίζετε ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ ή γνωρίζουμε/έχουμε παραλάβει εξ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΩΣ;
Ότι η Χάρις αποκάλυψε στην Εκκλησία, δεν σημαίνει ότι το γνωρίζουμε όλοι μας. Στο βαθμό του προσωπικού μας αγώνα, μας χαρίζεται κάθε φορά μέρος της Γνώσης που αναλογεί στις προσπάθειές μας. Στην Εκκλησία όμως υπάρχει το πλήρωμα Της Γνώσης και Της Αλήθειας και προσφέρεται με όλους τους δυνατούς τρόπους και στα μέτρα της αντοχής του κάθε πιστού.
Το πρόβλημα ξεκινά με την εσφαλμένη αντίληψη του μέσου Χριστιανού για την σχέση του με Τον Κύριό μας. Στην αντίληψη αυτή, ο Χριστός μας ζητά να τηρήσουμε μια διαγωγή στον βίο μας και θα λάβουμε μισθό μετά το τέλος του βίου. Έτσι, ζούμε την ζωή που μας αναλογεί, και έχοντας αποδεχτεί την ατέλειά μας , καταφεύγουμε στα μυστήρια όταν αστοχούμε στην εκπλήρωση των «υποχρεώσεων» μας
Αυτή η αντίληψη είναι ι αντίληψη που υπήρχε στους ισραηλίτες προ της ελεύσεως Του Κυρίου.
Στην Εκκλησία εισερχόμαστε αποδεχόμενοι εκούσια τον Θάνατό μας ως πολίτες του κόσμου. Αυτό δηλώνεται με το Άγιο Βάπτισμα. Έχουμε αναστηθεί ως μέλη Του Σώματος Του αναστημένου Χριστού. Δεν ανήκουμε στον Κόσμο, είμαστε πολίτες της Βασιλείας του μέλλοντος αιώνος από τώρα. Αυτό που απομένει είναι να φανούμε πιστοί στην επιλογή μας. Η ζωή μας είναι μια σειρά από δοκιμασίες για να φανούμε πιστοί. Δεν έχει κανένα άλλο νόημα, δεν υπάρχει άλλο ενδιαφέρον, παρά το πώς θα βιώνουμε την ολοένα ισχυρότερη σύνδεσή μας με την Χώρα των Ζώντων.
Έτσι, λοιπόν, όταν με ρωτάτε για τον πυρήνα της εικόνας που αλλοιώνεται σας λέω πως είναι ο ίδιος με αυτόν της ιστόρησης ενός Ναού. Γιατί και η εικόνα-πιο συνοπτικά σε σχέση με τον Ναό - περιέχει το ίδιο μήνυμα. Μας συνδέει με μυστικό – συμβολικό τρόπο με την περιοχή στην οποία ανήκουμε τώρα, μας την κάνει φανερή στα φυσικά μας μάτια, ώστε να μην είμαστε χωρίς Πατρίδα, αφού ομολογήσαμε πως δεν ανήκουμε στον κόσμο πλέον…. Η Εκκλησία και η εικόνα είναι η Πατρίδα των Χριστιανών. Όσο καθαρίζεται η καρδιά του ανθρώπου, τόσο ο Ναός και η Εικόνα, από κτίσμα και κατασκεύασμα αντίστοιχα, μεταβάλλονται σε αγωγούς Της Χάριτος. Ποια τέχνη και ποια εικαστική έκφραση; Η Εικόνα γεννήθηκε σαν ελπίδα των εξόριστων που ποθούν την επιστροφή τους στον οίκο του Πατρός . Ένα δώρο της Εκκλησίας, δηλ. Του Χριστού στους αγωνιζόμενους εναντίον της φθοράς. Δεν έχουν θέση εδώ οι καλλιτεχνικές ανησιχίες!
Χρειάστηκα χρόνια για να καταλάβω την σπουδαιότητα της αντικατάστασης του φυσικού ουρανού με τον Χρυσό κάμπο και την τεράστια σημασία που έχει. Δεν είμαι σε θέση να αναλύσω τον πυρήνα της Εικόνας , καθόλου μάλιστα. Μπορώ να δω ελάχιστα. Όμως δεν θα πείραζα ποτέ τίποτα από αυτό το θαύμα που μας ξεπερνά έτσι και αλλιώς.
Να αναφερθώ συνοπτικά στο αίτημα σας, σχετικά με τον πυρήνα, την Κεντρική ιδέα της Εικόνας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌπως είπα πιο πάνω, η Βασιλεία των Ουρανών, είναι η Πατρίδα των Χριστιανών, Αυτό δηλώνεται στην Εικόνα με την αντικατάσταση του φυσικού Ουρανού με το χρυσό. Επιπλέον ο νέος Ουρανός (το σύμβολο - χρυσό) είναι η Πνευματική Θεωρεία, Το άκτιστο Φως, η Παρουσία Του Θεού.
Πρώτη εκτροπή είναι η χρήση σύννεφων που εισήρθε από την Δυτική τέχνη. Τίθεται το ερώτημα αν αυτή η χρήση, ενισχύει η αποδυναμώνει την διάκριση των δύο περιοχών , του κόσμου και της Βασιλείας.
Επίσης να αναφέρω το φόντο που ολοένα και περισσότεροι συνάδελφοι επιλέγουν στις μέρες μας και που περιέχει μια τεχνοτροπία με πολλούς χρωματισμούς και σκιάσεις είτε σαν ωχροκίτρινο φωτεινό είτε σαν μπλε σκούρο. Το αποτέλεσμα είναι σίγουρα από ζωγραφική άποψη, πιο εύκολα αποδεκτό, αφού έτσι η μεγάλη επιφάνεια του κάμπου δεν είναι μονότονη αλλά με τους χρωματικούς παιγνιδισμούς ενσωματώνεται στην υπόλοιπη ζωγραφική με καλλιτεχνικό τρόπο.
Στους Ναούς που δεν έβαζαν χρυσό, η επιλογή ήταν η σκούρα επιφάνεια που συμβολίζει την Κοσμική νύχτα, την δική μας ατμόσφαιρα, που φωτίζεται πνευματικά από την παρουσία των Αγίων και που δηλώνεται με τα φωτοστέφανά τους .
Να σκεφτούμε επίσης , ότι αν η χρήση του σκούρου κάμπου των παλαιοτέρων ήταν απλώς μια καλλιτεχνική επιλογή, δεν είναι άξιον απορίας γιατί δεν είχαμε και άλλες απόπειρες και κυρίως την επιλογή του λευκού που προβάλλει θαυμάσια την αγιογραφία; Και την λαμπρότητα του Φωτός θα δήλωνε , και την καθαρότητα κλπ.
Με τον ίδιο τρόπο για να μην επεκταθώ περισσότερο, ας αναρωτηθούμε ποια επιλογή αποδίδει με καλύτερο τρόπο το ζητούμενο, να δηλωθεί δηλ. είτε η ποθούμενη Πατρίδα είτε η Λαμπρότης των Αγίων που φωτίζουν την ζωή μας.
Αυτά τα ελάχιστα σαν παράδειγμα.
Ευχαριστούμε και για την απάντησή Σας αυτή, η οποία μας "ξεπερνά έτσι και αλλιώς", εφ' όσον, ως Ισραηλίτες, δεν έχουμε φθάσει προφανώς στα μέτρα των "υιών" της Βασιλείας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα μας επιτρέψετε πάντως, να καταθέσουμε την απορία μας, σχετικά με το πως εμείς θα μπορούσαμε να εκτιμήσουμε/αποδεχθούμε/αξιοποιήσουμε, με τον σωστό τρόπο, μία τόσο σημαντική βιωματική μαρτυρία, για την οποία δεν μοχθήσαμε, δεν αγωνισθήκαμε (όπως Εσείς που "χρειαστήκατε χρόνια"...) και για να είμαστε ειλικρινείς, αγνοούσαμε σχεδόν πλήρως, μέχρι πριν διαβάσουμε τα όσα μας γράψατε, και τα οποία θεωρούμε ως ένα πολύτιμο δώρο, όχι μόνο για εμάς προσωπικό, αλλά για ολόκληρο τον Εικονογραφικό χώρο...
Θα σας απαντήσω, αφού πρώτα σας παρακαλέσω να λύσετε και μια δική μου απορία. Τι ακριβώς αγνοούσατε;
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν έχουν ειπωθεί αυτά με όλους τους δυνατούς τρόπους, χρόνια τώρα;
Ναί, βέβαια. Ίσως έχουν ξαναειπωθεί όλα ή τουλάχιστον τα περισσότερα από αυτά, όπως σωστά λέτε, αλλά κάποιες σημαντικές προτάσεις-κλειδιά είναι σαν πρωτόγνωρα, όπως τα περί Εικόνας/Πατρίδας ή Εικόνας/δώρου του Χριστού, στο συμπέρασμα "...η εικόνα... μας συνδέει με μυστικό – συμβολικό τρόπο με την περιοχή στην οποία ανήκουμε τώρα, μας την κάνει φανερή στα φυσικά μας μάτια, ώστε να μην είμαστε χωρίς Πατρίδα, αφού ομολογήσαμε πως δεν ανήκουμε στον κόσμο πλέον…. Η Εκκλησία και η εικόνα είναι η Πατρίδα των Χριστιανών. Όσο καθαρίζεται η καρδιά του ανθρώπου, τόσο ο Ναός και η Εικόνα, από κτίσμα και κατασκεύασμα αντίστοιχα, μεταβάλλονται σε αγωγούς Της Χάριτος. Ποια τέχνη και ποια εικαστική έκφραση; Η Εικόνα γεννήθηκε σαν ελπίδα των εξόριστων που ποθούν την επιστροφή τους στον οίκο του Πατρός. Ένα δώρο της Εκκλησίας, δηλ. Του Χριστού στους αγωνιζόμενους εναντίον της φθοράς...".
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολύ ωραία. Η απάντηση που θέλετε έχει ήδη δοθεί λίγες σειρές πιο πάνω:
ΑπάντησηΔιαγραφή«Ο αγιογράφος με την ιδιότητά του, έχει καλύψει σημαντικό μέρος της πορείας αυτής. Είναι πολύ κοντά στην Αλήθεια και του απομένει να γίνει υπεύθυνος και να γνωρίσει τι είναι ο Χώρος που υπηρετεί.”
Θα πρέπει να ξαναδούμε την ουσία της Πίστης μας. Να παρακολουθήσουμε με προσοχή αυτό που μας προσφέρεται από Την Εκκλησία. Η Θεία Λειτουργία δεν είναι ένα καθήκον, είναι η φανέρωση Του Σώματος Του Κυρίου, και οι ομολογίες που δίνονται στην διάρκειά της είναι (;) οι δικές μας ομολογίες.
Θα πρέπει, λοιπόν, να γνωρίζουμε τι ομολογούμε συμμετέχοντες στο Εκκλησιαστικό σώμα. Δεν είμαστε πλέον τα νήπια στα οποία χαρίστηκε με εγγυητή η συμμετοχή τους στην Κιβωτό της Σωτηρίας. Πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Οι ψάλτες είναι η δική μας φωνή. Όσα λένε είναι το στόμα μας που τα λέει. Δεν θα πρέπει να τα γνωρίζουμε; Ποια αξία έχει η σωματική μόνο συμμετοχή ντυμένη με το θρησκευτικό συναίσθημα; ( αν και έχει αξία όπως λένε πολλοί Πατέρες).
Είναι καλό να επιλέγουμε ελεύθερα αλλά και υπεύθυνα την συμμετοχή μας. Να τελειώνουμε με την «θρησκευτική υποχρέωση» και την έννοια του καθήκοντος. Αποκληθήκαμε ΦΙΛΟΙ και όχι ΔΟΥΛΟΙ. Δεν θα πρέπει να αποδεχτούμε αυτή την τιμή;
Να σκύψουμε λοιπόν στο Ευαγγέλιο και να ζητήσουμε να μας επιτραπεί να δούμε το κρυμμένο για του σοφούς του κόσμου, Φως. Και αν μας γεννηθούν ερωτήματα να χαιρόμαστε γιατί το αίτημά μας απαντήθηκε.
«Ο αγιογράφος με την ιδιότητά του, έχει καλύψει σημαντικό μέρος της πορείας αυτής. Είναι πολύ κοντά στην Αλήθεια και του απομένει να γίνει υπεύθυνος και να γνωρίσει τι είναι ο Χώρος που υπηρετεί.”
Ευχαριστούμε!
ΑπάντησηΔιαγραφήΝομίζουμε ότι έχει παραλειφθεί ένα σημαντικό "μή" στην πρόταση "Να (μη) τελειώνουμε με την «θρησκευτική υποχρέωση» και την έννοια του καθήκοντος". Ή κάνουμε λάθος;
Η σχέση μας δεν θα πρέπει να παραμείνει μαι θρησκευτική υποχρέωση , η ένα καθήκον. Όλα όσα παρέλαβε από Τον Πατέρα, μας τα παραδίδει αποκαλώντας μας φίλους. Στην Σύνδεση αυτή πραγματώνεται η ελευθερία μας. Είμαστε δούλοι του Θεού όσο ο Νόμος μας παιδαγωγεί. Ο Χριστός όμως, μας ελευθερώνει από την κατάρα του νόμου και μας χαρίζει την ελευθερία μας αποκαλώντας μας Φίλους!
ΑπάντησηΔιαγραφή"...Γνώσεσθε τὴν ἀλήθειαν, καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς..."
‘Όλα αυτά, βέβαια, αφορούν, όπως σωστά επισημάνατε, ένα προσωπικό βίωμα, ένα τρόπο προσέγγισης των ζητημάτων αυτών. Αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω όσους φίλους είχαν την υπομονή να υποστούν την ατέλειωτη φλυαρία μου. Με πολύ χαρά θα ήθελα να ακούσω και εγώ , αν κάποιος ήθελε να μας πει, την δική του πηγή έμπνευσης. Δυστυχώς δεν έχω μάθει να βάζω τελεία, αλλά πάντως κάνω προσπάθειες. Και πάλι πολλές ευχαριστίες για την ευκαιρία που μου δώσατε.
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφήΕμείς αισθανόμεθα την ανάγκη να Σας ευχαριστήσουμε για άλλη μία φορά!
Και να σημειώσουμε ότι όχι μόνο δεν έχουμε την αίσθηση ότι υπομείναμε ή έστω μιάς υπερβολής στα όσα καταθέσατε, αλλά αντίθετα νομίζουμε ότι "βάλατε τελεία" πολύ εσπευσμένα, ίσως από δικό μας λάθος.
Εφ' όσον το ζητάτε, θα καταθέσουμε ότι η δικές μας πηγές έμπνευσης είναι πρωτίστως βέβαια ο Χριστός μας, η Παναγία μας και οι Άγιοι που αγιογραφούνται, οι Ευχές των Πατέρων μας, τα όσα έχουμε διδαχθεί και διδασκόμαστε κατά την μαθητεία μας κοντά Σας, -πράγμα για το οποίο αισθανόμεθα ευγνώμονες απέναντί Σας-, και βέβαια η θεωρία της Αγιογραφίας, η οποία δεν είναι τόσο ή μάλλον μόνον τα Εικονογραφικά, αλλά όπως μας είχατε πει όταν αρχίζαμε, κυρίως τα Πατερικά κείμενα...
Θα παραλείπαμε κάτι πολύ σημαντικό. Πηγή έμπνευσης αποτελεί πολύ συχνά και η αγάπη κάποιων Αδελφών, οι οποίοι είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα προκαλούν κάποτε μία μεγάλη δημιουργική ζύμωση, άλλοτε θεωρητική και άλλοτε πρακτική...
Ευχ.
Σωστά λέτε πως έσπευσα να βάλω τελεία, όχι βέβαια από λάθος δικό σας, αλλά από τον φόβο μήπως με την θεωρητική συζήτησή μας αποκλείουμε την συμμετοχή των λοιπών φίλων. Έτσι, σκέφτομαι, να μας βάλετε εσείς η κάποιος άλλος (πχ η αγαπητή μας Αθηνά) μια άσκηση με περιεχόμενο που να απασχολεί όποιον πάρει αυτή την πρωτοβουλία. Προσωπικά είμαι εδώ με πολλή διάθεση για να μοιραστούμε οτιδήποτε θέλετε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαταλαβαίνουμε τον φόβο Σας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑναμένουμε λοιπόν κι εμείς με ανάλογη διάθεση την αγαπητή σε όλους μας Αθηνά...
...η οποία, όπως μας ενημέρωσε, βρίσκεται στην επαρχία και θα επιστρέψει, πρώτα ο Θεός, στην βάση της από Δευτέρα...
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφή...Στο μεταξύ έχουμε μιά απορία.
Αναφέρετε λίγο πιό επάνω ότι "...Όχι, λοιπόν, περιττά φυσικά χαρακτηριστικά όπως ελιές στο πρόσωπο, γυαλιά κλπ αλλά μόνο εκείνα τα στοιχεία που εκφράζουν την Αγιοσύνη του προσώπου...".
Βλέπουμε σε κάποιες Εικόνες Αγίους που στην ζωή τους ήσαν τυφλοί να παριστάνονται το ίδιο τυφλοί και στις Εικόνες τους. Αυτό εμάς μας προκαλεί μία κάποια δυσαρέσκεια. Εσείς τι λέτε;
Η Γνώμη μου είναι πως δεν πρόκειται για το ίδιο πράγμα. Το αν ένας Άγιος είχε γαλάζια μάτια η μια ελιά στο πρόσωπο, η φορούσε γυαλιά, αν ήταν κοντός η ψηλός κλπ δεν διαφοροποιεί στο ελάχιστο την γνώμη μας για πνευματική του παρουσία. Δεν είναι , όμως, το ίδιο πράγμα με το να είναι τυφλός. Είναι σημαντική πληροφορία πολύ χρήσιμη για να δηλώνεται. Αφ’ ενός γιατί αποτελεί σημαντικό και καθοριστικό παράγοντα του βίου, και αφ’ ετέρου, γιατί διδάσκει κάτι πολύ σημαντικό στην ταξικά οργανωμένη κοινωνία μας. Ενώ οι άνθρωποι με προβλήματα και αναπηρίες παραμένουν στο περιθώριο του (με τις ανταγωνιστικές σχέσεις) βίου, η διάκριση αυτή δεν υφίσταται από Το Άγιο Πνεύμα. Στα «μάτια» Του Θεού, ο κάθε άνθρωπος είναι ακέραιος και πλήρης, γιατί αυτό που έχει σημασία είναι ότι είναι Ναός Του Πνεύματος. Διδασκόμαστε, λοιπόν, να μην αξιολογούμε τους συνανθρώπους μας με κριτήρια «δυνατοτήτων – ικανοτήτων» αλλά με το μόνο πραγματικό κριτήριο, ότι , όλοι, είναι καλεσμένοι να δεχτούν τον Παράκλητο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυμφωνούμε, αλλά έτσι η Εικόνα δεν "χάνει" τον θεολογικό της χαρακτήρα,
Διαγραφήυπηρετώντας βέβαια τον διδακτικό;
Δεν ισχύει ότι τα μάτια των Αγίων στις Εικόνες δεν αναπαριστούν τα φυσικά μάτια,
ώστε όπως λέτε να έχουν διάφορα χρώματα, σχήματα κλπ., αλλά αποδίδονται σχηματοποιημένα,
διότι αποτελούν σύμβολα των πνευματικών οφθαλμών, οι οποίοι βέβαια στους Αγίους δεν είναι καθόλου κλειστοί;...
Καθόλου δεν χάνεται ο Θεολογικός χαρακτήρας επειδή καταγράφεται μια πληροφορία του Προσώπου, σημαντική, για όσα προαναφέραμε. Δεν συμφωνώ ότι τα μάτια συμβολίζουν τους πνευματικούς οφθαλμούς. Ζωγραφίζουμε την ΦΥΣΙΚΗ μορφή, απαλλαγμένη από την υλική της βαρύτητα. Είναι η μορφή του κάθε Αγίου, συγκεκριμένη, χωρίς σαρκικά χαρακτηριστικά. Το σχήμα εναρμονίζεται, προς το συμμετρικότερο, το χτένισμα γίνεται επίσης πειθαρχημένο, κυριαρχούν οι εκφραστικές ρυτίδες, αλλά και αυτές σχηματοποιημένες. ΟΜΩΣ, είναι η ιστορική μορφή που καταγράφεται, γιατί αυτό ( το να καταγράφεται), έχει αξία που δεν είναι του παρόντος να αναλύσουμε. Και είναι η φυσική μορφή που γίνεται δοχείο Της Χάριτος και Ναός Του Αγίου Πνεύματος. Αλλοιωμένη και απαλλαγμένη από την υλική βαρύτητα (στην Εικόνα) προβάλλει και αντανακλά μόνο την πνευματικότητα της. Ειδικότερα για τους τυφλούς Αγίους, η πληροφορία αυτής τους της κατάστασης ενισχύει το γεγονός ότι οι Πνευματικοί οφθαλμοί δεν προϋποθέτουν την ύπαρξη υγειών φυσικών οφθαλμών.
ΔιαγραφήΈχει ειπωθεί ότι οι Εικόνες εικονίζουν τα Ιερά Πρόσωπα ΟΧΙ ΟΠΩΣ ΗΤΑΝ, αλλα ΟΠΩΣ ΘΑ ΕΙΝΑΙ (εσχατολογικός χαρακτήρας). "Χωρίς κουσούρια και ελλατώματα", διαβάζουμε αλλού, πράγμα το οποίο, σύμφωνα με τα όσα λέτε, μάλλον δεν θα πρέπει να ισχύει, αν καταλαβαίνουμε βέβαια καλά...
ΔιαγραφήΝαι, γνωρίζω αυτή την ερμηνεία, αλλά δεν μπορώ να την δεχθώ. Η Εικόνα και ο Ναός γράφουν – ιστορίζουν την φανέρωση Της Χάριτος στην ζωή του κόσμου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην χρονική διαδρομή, από την Πεντηκοστή και μέχρι το τέλος του Μυστηρίου της Ζωής, η φανέρωση των δωρεών Του Αγίου Πνεύματος γίνεται ορατή στα μάτια μας, και την ψηλαφούμε στην Χάρη Των Αγίων. Δεν χρειάζεται να ανατρέξουμε στα έσχατα για να δούμε αυτό που ήδη συμβαίνει.
Άνθρωποι γίνονται κατοικητήριο Του Αγίου Πνεύματος, νικούν την φυσική τάξη και γίνονται μάρτυρες μιας άλλης πραγματικότητας.
Η Εικόνα καταγράφει αυτό ακριβώς το θαύμα που συντελείται στην καθημερινότητα μας. Ο Άνθρωπος αγιάζεται και μεταμορφώνεται σε δοχείο Της Χάριτος ενώ ακόμα βρίσκεται στην χώρα της σκιάς και του Θανάτου.
Αυτή την μεταμόρφωση, την αναγέννηση, καταγράφει η Εικόνα. Καταγράφει, δηλ. την εμπειρία Της συνάντησης με Τον Παράκλητο, την πραγματικότητα της ζωής της Εκκλησίας. Μια ιστορική πραγματικότητα – διαδρομή, που συντελείται παράλληλα με την ζωή του Κόσμου.
Και μια σκέψη που ίσως βοηθάει στο ξεκαθάρισμα:
ΑπάντησηΔιαγραφήΑν η Εικόνα απεικονίζει τα Πρόσωπα όπως θα είναι, πως θα δικαιολογηθούν οι διαφορετικές ηλικίες που είναι αποτέλεσμα φθοράς και μεταβολής;
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπό ότι καταλαβαίνουμε το θέμα που θίξαμε είναι ωραίο προς συζήτησιν, αλλά δεν είναι καθόλου απλό ούτε και ξεκαθαρισμένο.
Μπορούμε επομένως να συνεχίσουμε μέχρι κάποιο σημείο (την κατάθεση της Άσκησης από την κα Αθηνά), -καλοπροαίρετα πόντα- τις αναφορές μας και να καταθέτουμε κι εμείς απλά τις απόψεις μας, χωρίς βέβαια να επιμένουμε σ' αυτές ή να δογματίζουμε.
Έτσι στην πολύ σωστή και καίρια ερώτησή Σας, για την οποία δηλώνουμε σχεδόν άγνοια, -και Σας παρακαλούμε να μας φωτίσετε- το μόνο που παρατηρούμε είναι ότι η ηλικία δεν είναι "κουσούρι" και "ελλάτωμα" για να απαλειφθεί.
Και όπως βλέπουμε στις Εικόνες, παραμένει σαν χαρακτηριστικό των Αγίων, απαλλαγμένο όμως από τα σημεία της φθοράς, όπως πολύ καλά γνωρίζουμε και πολύ ωραία μας είπατε αμέσως προηγουμένως...
Ευχ.
Η ηλικία είναι χαρακτηριστικό του «παρόντος αιώνος», δηλώνει την μεταβολή, από την αρχή της εκδήλωσης έως το τέλος της (Θάνατος). Είναι δηλαδή αποτέλεσμα φθοράς.
ΔιαγραφήΌμως, γνωρίζουμε ότι:
«ένδύσασθε τόν κύριον ΊησοΟν Χριστόν, δει γάρ το φθαρτόν τούτο ένδύσασθαι άφθαρσίαν καΐ τό θνητόν τούτο ένδύσασθαι άθανασίαν»
Κατά την Δευτέρα Παρουσία, όπως γνωρίζουμε, σύμφωνα με όσα η Εκκλησία μας διδάσκει, ολόκληρη η πλάση θα μεταμορφωθεί και δεν θα υπάρχει πλέον φθορά και θάνατος.
Μέχρι τότε, γνωρίζουμε επίσης, ότι οι Άγιοι έχουν αναγεννηθεί πνευματικά, έχοντες πεθάνει ως προς τον κόσμο. Έχουν μεταβεί εκ θανάτου εις την Ζωήν, και ο επίγειος βίος τους γίνεται με μόνο σκοπό την μαρτυρία του Ευαγγελίου.
Αν, λοιπόν, η Εικόνα παρουσιάζει την μέλλουσα κατάσταση των Αγίων, είναι προφανές, ότι τα ηλικιακά χαρακτηριστικά δεν έχουν θέση, αφού μετά την Δευτέρα Παρουσία, θα απουσιάζει η φθορά.
Αν, πάλι, η Εικόνα καταγράφει τον Αναγεννημένο Πνευματικά άνθρωπο, Τον Άγιο που ζει ανάμεσά μας, τότε είναι πάλι φανερό, ότι παρουσιάζει την ιστορική παρουσία του προσώπου και προβάλλει ακριβώς το θαύμα της πνευματικής αναγέννησης .
Με την δεύτερη αυτή εκδοχή, η Εικόνα είναι συνεπής σε όλα τα συστατικά της. Πολύ πιο πραγματική και ενταγμένη στην δική μας πραγματικότητα, φορέας και μαρτυρία του Θαύματος που ΗΔΗ συντελείται στην ζωή των ανθρώπων.
Μένει μόνο να καταλάβουμε, τον ισχυρισμό ότι οι χριστιανοί έχουν αναγεννηθεί πνευματικά δια του Αγίου Βαπτίσματος. Αυτό είναι μια άλλη συζήτηση, βαθειά νερά, που προσωπικά θεωρώ, ότι κάθε χριστιανός θα πρέπει να γνωρίζει , γιατί αποτελεί στοιχείο της προ του Βαπτίσματος Κατήχησης. Εύχεστε να φθάσουμε κάποτε στο σημείο από το οποίο θα έπρεπε να είχαμε ξεκινήσει.
Αμήν! Το ευχόμαστε...
ΔιαγραφήΔιαπιστώνουμε όμως ταυτόχρονα όταν διαβάζουμε με προσοχή τις προηγούμενες καταθέσεις μας, ότι έχει γίνει κάποια παρεξήγηση. Όταν μιλάμε για έσχατα και εσχατολογική ταυτότητα της Ορθόδοξης Εικόνας, δεν αναφερόμαστε στο απώτερο μέλλον, αλλά στον "ἄτμητο καὶ ἑνιαῖο «χῶρο» τῆς ῾Ιερᾶς ῾Ιστορίας, ὅπου ὑφίσταται δυναμικὰ τὸ διαρκὲς παρὸν τοῦ Θεοῦ", "δηλαδὴ στὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἡ ῾Οποία εἶναι ἤδη παροῦσα(*)...
Επομένως νομίζουμε ότι σε γενικές γραμμές έχουμε ταυτότητα απόψεων, ως προς αυτό.
Ωστόσο, εξακολουθούμε να έχουμε πολλούς ενδοιασμούς για το αν οι Άγιοι μπορούν να εικονίζονται τυφλοί ή χωλοί ή γενικώς ακρωτηριασμένοι σωματικώς στην Εικόνα...
(*) Απόσπασμα από Εικονολογική Μελέτη
...Τὸ ζητούμενον ἀνέκαθεν ἦταν ἡ μεταμορφωτική, ἐν Πνεύματι ῾Αγίῳ, πρόσληψις τοῦ Παρόντος, ὡς συνέχεια καὶ «αὒξησις» τοῦ ἀεὶ ζῶντος Παρελθόντος, ὑπὸ τὴν ἀνακαινιστικὴν προοπτικὴν τοῦ Μέλλοντος, δηλαδὴ τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἡ ῾Οποία εἶναι ἤδη παροῦσα.
...῾Ομιλοῦντες ἐκκλησιαστικὰ γιὰ Παρελθὸν-Παρὸν-Μέλλον, ἐννοοῦμε τὸν ἄτμητο καὶ ἑνιαῖο «χῶρο» τῆς ῾Ιερᾶς ῾Ιστορίας, ὅπου ὑφίσταται δυναμικὰ τὸ διαρκὲς παρὸν τοῦ Θεοῦ, «χῶρος θεοφανίας», ὅπως ἀκριβῶς ἡ ζωὴ εἶναι δυναμικὰ παροῦσα καὶ ἑνιαία στὴν ρίζα, τὸν κορμὸ καὶ τούς κλάδους ἑνὸς δένδρου.
Τέλος, ἡ ἀπόπειρά μας προϋποθέτει ὁπωσδήποτε τὴν ᾿Εσχατολογικὴ Ταυτότητα τῆς ῾Ιερᾶς Εἰκόνος, μαρτυρουμένην ἄλλωστε καὶ ἀπὸ τὶς τρεῖς λειτουργικὲς διαστάσεις της.
α. Πρωτίστως, ὑπενθυμίζεται ὅτι ἐφ᾿ ὅσον ἔργο τῆς ᾿Εκκλησίας εἶναι νὰ μᾶς ἀποκαλύπτη τὸν Μέλλοντα Αἰῶνα, δηλαδὴ τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ νὰ μᾶς παρέχη τὴν δυνατότητα νὰ μετέχουμε εἰς Αὐτὴν («μυστηριακὸς ρεαλισμός»), ἕπεται ὅτι ἡ φύσις τῆς ᾿Εκκλησίας, ἡ ὀντολογία Της, εἶναι ᾿Εσχατολογική.
β. ῾Η ᾿Εκκλησία, ἐπειδὴ ἀντλεῖ τὴν ὑπόστασί Της ἀπὸ τὸ Μέλλον, δηλαδὴ οἱ ρίζες τοῦ δένδρου Της εὑρίσκονται στὰ Ἔσχατα, «παροντοποιεῖ» τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐδῶ καὶ τώρα στὰ μυστηριακὰ «ὅριά» Της, ὅλη δὲ ἡ ἐν Χριστῷ ζωή, ἀλλὰ καὶ τὰ μέσα, τὰ ὁποῖα διακονοῦν καὶ ἐκφράζουν αὐτήν, καταυγάζονται διαρκῶς ἀπὸ τὸ ἄδυτο Φῶς τῆς ᾿Ογδόης ῾Ημέρας.
γ. ῾Η ῾Ιερὰ Εἰκὼν δὲν εἶναι ἁπλῶς ἕνα «ἄνοιγμα», μέσῳ τοῦ ὁποίου βλέπουμε τὸ ἐπέκεινα, τὸ ᾿Εσχατολογικὸ Μέλλον, ἀλλὰ ἀναδεικνύεται ἀπὸ τὸ ἱστορικο-εσχατολογικὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἀποκλειστικὰ στὰ «ὅρια»Αὐτοῦ, ὡς τὸ εἰκαστικὸ ἐκεῖνο μέσον, τὸ ὁποῖο καθιστᾶ ἀπὸ τοῦ νῦν παροῦσαν («παροντοποιεῖ») τὴν μετα-ιστορίαν.
δ. ῾Ο ἀναμφισβήτητα ᾿Εσχατολογικὸς Χαρακτήρας τῆς Εἰκόνος εἶναι ἔκδηλος καὶ στὰ τρία ἐπίπεδα τῆς ἀποκλειστικὰ ἐκκλησιαστικῆς λειτουργίας της :
Ι. ῾Ο τιμῶν καὶ «προσκυνῶν» διὰ τῆς Εἰκόνος «τὴν τοῦ ἐγγραφομένου ὑπόστασιν» («῞Ορος» Ζ΄ ῾Αγ. Οἰκουμ. Συνόδου), κοινωνεῖ μὲ τὸ εἰκονιζόμενο πρόσωπο, δηλαδὴ μετέχει ἤδη, μέσῳ τῆς Εἰκόνος, στὴν ᾿Εσχατολογικὴ Πραγματικότητα.
ΙΙ. ῾Η ῾Ιερὰ Εἰκών, κατὰ τρόπον καὶ λόγον ὑπερφυῆ, καθίσταται ἀγωγὸς τῆς Θείας Χάριτος, ἡ ῾Οποία θεοποιεῖ τὸν προσκυνοῦντα, τοιουτρόπως δὲ ὁ προσκυνῶν εἰσάγεται μέσῳ τῆς Εἰκόνος ἀπὸ τοῦ νῦν στὰ Ἔσχατα:
«Χάρις δίδοται θεία ταῖς ὕλαις διὰ τῆς τῶν εἰκονιζομένων προσηγορίας».
(῾Ι. Δαμασκηνοῦ, PG τ. 94, στλ. 1264Β)
ΙΙΙ. ῾Η Εἰκὼν λειτουργεῖ ὅπως τὰ ἱερὰ βιβλία τῆς ῾Αγίας Γραφῆς καὶ τῶν ῾Αγίων Πατέρων, δηλαδὴ παιδαγωγικὰ καὶ
διδακτικά (πρβλ. ῾Ι. Δαμασκηνοῦ, PG τ. 94, στλ. 1268ABC-
῾Οσ. Θεοδώρου Στουδίτου, PG τ. 99, στλ. 1213Α, 1537CD)· ἑπομένως ὁ «ἀναγινώσκων» τὴν Εἰκόνα μυεῖται στὴν ᾿Ορθόδοξη Θεολογία, ἡ ὁποία πάντως εἶναι ἀποκαλυπτική, δηλαδὴ ᾿Εσχατολογική...
Ευχ.
Συμφωνώ σε όλα τα σημεία του κειμένου που παραθέσατε αλλά δεν αντιλαμβάνομαι με ποιο τρόπο υποστηρίζεται εδώ, κάτι διαφορετικό από τις προηγούμενες θέσεις μου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπίσης το κείμενο χρησιμοποιεί θεολογικούς όρους που μόνο λίγοι μπορούν να αντιληφθούν. Νομίζω πως δεν είναι προσιτό για τον μέσο άνθρωπο , ο οποίος θα πρέπει οπωσδήποτε να γνωρίζει το περιεχόμενο.
Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να τολμήσω να μεταφράσω σε απλή γλώσσα ορισμένες έννοιες.
Υπάρχει η ιστορία, η πορεία στον χρόνο, που χαρακτηρίζει την ανθρώπινη διαδρομή. Αυτή η πορεία έχει μια αρχή –την δημιουργία του ανθρώπου – και ένα τέλος , την Τελική Κρίση κατά Την Δευτέρα Παρουσία. Η περίοδος του τέλους είναι τα «έσχατα».
Η Βασιλεία Του Θεού, είναι η κατάσταση ύπαρξης από την οποία το ανθρώπινο γένος εξορίστηκε. Ως εξορία δηλώνεται η αδυναμία πνευματικής κοινωνίας.
Η Βασιλεία Του Θεού είναι αναλλοίωτος και άφθορος και πέραν του χρόνου. Είναι πάντοτε Παρούσα αλλά δεν είμαστε σε θέση να την αντιληφθούμε και επομένως να μετέχουμε.
Η επιστροφή και επανένταξη στην Βασιλεία Του Θεού έγινε δυνατή μετά από την Οικονομία Του Υιού και την έλευση Του αγίου Πνεύματος στην ζωή των ανθρώπων. Δια Του Κυρίου - ο Οποίος είναι Η ΟΔΟΣ – είναι δυνατόν οι άνθρωποι να επιστρέψουν.
Έσχατα είπαμε ότι είναι τα γεγονότα του τέλους της διαδρομής. Στο τέλος αυτό η Δημιουργία αναμορφώνεται συνολικά και καταργείται ο Θάνατος.
Επειδή η κατάσταση ύπαρξης του Τέλους ( η ένταξή μας ως πολίτες Της Βασιλείας Του Θεού) είναι ΗΔΗ δυνατή, οι Άγιοι βιώνουν ΗΔΗ τα έσχατα. Η Εκκλησία που μας αγιάζει μας φανερώνει τον ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΚΟ της χαρακτήρα. Η Εκκλησία είναι η επι της Γής φανέρωση Της Βασιλείας Του Θεού, και μας συνδέει στο παρόν με τα έσχατα, το τέλος των χρόνων.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η Εικόνα είναι μαρτυρία του βιώματος των χριστιανών σχετικά με την εμπειρία τους με την πνευματική τους αναγέννηση. Ακριβώς όπως ο Ναός νοηματοδοτεί την ανθρώπινη ζωή χαρίζοντάς της την μετοχή στο άχρονο.
Και για το αρχικό ζήτημα, σχετικά με το τι η Εικόνα παρουσιάζει, θα επιμείνω ότι παρουσιάζει αυτό ακριβώς το θαύμα που περιγράψαμε, την έλευση Του Αγίου Πνεύματος στην ζωή των ανθρώπων, δηλαδή, στην ΙΣΤΟΡΙΑ.
Οι παραστάσεις των γεγονότων Της Ζωής Του Κυρίου και Των Αγίων είναι ΙΣΤΟΡΙΑ και περιλαμβάνουν πρόσωπα μη μετέχοντα στην Χάρη και την Δωρεά. Αυτό φανερώνει και τον χαρακτήρα της Εικόνας, το να περιγράψει δηλαδή, την φανέρωση της Χάριτος και των Μυστηρίων στην παρούσα κατάσταση, στην ιστορική στιγμή, «ΣΗΜΕΡΟΝ».
Διαφορετικά η περιγραφή πχ της Αγίας Μαρίας της Αιγυπτίας, πως θα δικαιολογηθεί; Έτσι καταρρακωμένη θα παραμείνει στον Μέλλοντα αιώνα; Αλλά και πάλι, αν ζωγραφίζαμε όλους τους αγίους «αποκαταστημένους» θα χρειαζόμασταν απλώς την Εικόνα Του Χριστού, αφού Αυτός είναι το Αρχέτυπό μας.
Το δηλώσαμε κι εμείς ότι οι θέσεις μας ως προς την εσχατολογία ταυτίζονται.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπομένως, για να εστιάσουμε στην διαφορετικότητα των απόψεών μας, σκεφτόμαστε μήπως είναι τελικά θέμα και εδώ ΘΕΜΑ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΣ, όπως πρότεινε και κάποιος καλός Συνάδελφος, που το συζητήσαμε χθες.
Είπε δηλαδή, -και μας φάνηκε πολύ ενδιαφέρουσα η αποψή του-, ότι στις Παραστάσεις με τον Βίο του Χριστού ή των Αγίων μπορούν να ζωγραφίζονται βέβαια τα σημεία του πάθους ή του Μαρτυρίου Τους, αλλά όχι και στην Εικόνα, όπου εικονίζεται μόνη η μορφή Τους. Αυτό άλλωστε βλέπουμε ότι συμβαίνει και στην Παραδοσή μας με την κατ' εξοχήν Εικόνα, την Εικόνα του Χριστού, στην οποία δεν βλέπουμε τους "τύπους των ήλων"...
Βλέπω με χαρά ότι αφού συζητάτε με συναδέλφους το ζήτημα μας απασχολεί πολύ σοβαρά. Θα σας παρακαλέσω, λοιπόν, να εξαντλήσετε βασανιστικά το επιχείρημα του καλού μας συναδέλφου και να απαντήσετε αν οριοθετεί το ζήτημα που μας απασχόλησε. Είναι ζήτημα διακρίσεως; Τι ακριβώς σημαίνει αυτό;
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ, διαφορετικά, να σας θέσω κάποια «σκληρά» ερωτήματα, για να καταδειχτεί η δυναμική του επιχειρήματος του συναδέλφου:
ζωγραφίζουμε τους τύπους των ήλων στις εικόνες μετά την Ανάσταση;
Έχουν εξαλειφθεί οι τύποι των ήλων;
----------------------------------------------------------------------------
Η Αναζήτηση αυτή είναι τροφή για την ψυχή που διψά. Σας ευχαριστώ που επιμείνατε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤον καλό Θεό ας ευχαριστούμε, για την μακροθυμία Του...
Μέχρι να το "βασανίσουμε" λοιπόν, ας κάνουμε ένα διάλειμμα ...βασανιστικό.
Γράφει ο Λ. Ουσπένσκυ στον πρώτο τόμο της "Θεολογίας της Εικόνας" (Εκδ. Αρμός, σ. 213):
"...η Εικόνα αναπαριστά όχι την φθαρτή σάρκα που πρόκειται να λειώσει, αλλά την μεταμορφωμένη, την φωτισμένη από την Χάρη, ΤΗΝ ΣΑΡΚΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΑΙΩΝΟΣ (βλ. Α΄ Κορινθ. 15, 35-46)· μεταδίδει με μέσα υλικά, ορατά στα ανθρώπινα μάτια την ωραιότητα και δόξα του Θεου...".
Η ερώτησή μας είναι αν η ΣΑΡΚΑ αυτή ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΑΙΩΝΟΣ μπορεί να αναπαρασταθεί σκοτεινή, χωρίς μάτια και να μεταδίδει έτσι "...την ωραιότητα και δόξα του Θεου..."...
Ευχ.
Δεν θα απαντήσω στο ερώτημά σας, γιατί διαφωνώ με την πρόταση του Λ.Ουσπένσκυ. Έχω ήδη διαφωνήσει στην ιδέα αυτή, στην αρχή της συζήτησης. Και για να μην με αφήσετε μόνο μου στην επιμονή μου στα όσα είπα, κάντε μια προσπάθεια να βρείτε γιατί διαφωνώ. Η απάντηση δίνεται, στο ίδιο απόσπασμα (α΄Κορινθ.) Ευκαιρία να το διαβάσουμε μέχρι τέλους.
ΑπάντησηΔιαγραφή...ἐν τῇ ἐσχάτῃ σάλπιγγι...
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφήΝαι, ευχαριστούμε για την ευκαιρία που μας δίνετε. Θα το κάνουμε, το επιθυμούμε πολύ, αλλά η μελέτη απαιτεί χρόνο για εμάς.
Στο μεταξύ δεν Σας αφήνουμε μόνο. Σε καμμία περίπτωση. Και η "διαφωνία" μας αυτή, όπως και κάθε άλλη, αισθανόμαστε την ανάγκη να δηλώσουμε ότι δεν μειώνει σε τίποτα τον σεβασμό μας απέναντί Σας ούτε τα όσα καταθέσαμε μέχρι τώρα, μιάς και κάπου αλλού ο Μέγας Απόστολος αναφωνεί, όπως καλά γνωρίζετε, ότι "η Αγάπη ...ουδέποτε εκπίπτει"...
Γνωρίζω την Αγάπη σας, αλλά ο φόβος μου είναι να μείνω μόνος σε μια τόσο σημαντική και καθοριστική άποψη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπανέρχομαι και θα παραμείνω όσο μου επιτραπεί, γιατί αντιλαμβάνομαι το θέμα αυτό, ως το σοβαρότερο που μας απασχόλησε ποτέ. Θα παραμείνω μέχρι να εξαντλήσω όλα τα δυνατά επιχειρήματα, για να υπερασπίσω την θέση, ότι η Εικόνα αναπαριστά την δική μας φθαρτή σάρκα, που μετανόησε, αγιάστηκε, και αναδείχτηκε σε Ναό Του Αγίου Πνεύματος, τίμια και ιερή , στην οποία αποδίδεται τιμή (άγια λείψανα), θαυματουργεί, μυροβλύζει, και αγιάζει.
Γράφει ο Λ. Ουσπένσκυ στον πρώτο τόμο της "Θεολογίας της Εικόνας" (Εκδ. Αρμός, σ. 213):
"...η Εικόνα αναπαριστά όχι την φθαρτή σάρκα που πρόκειται να λειώσει, αλλά την μεταμορφωμένη, την φωτισμένη από την Χάρη, ΤΗΝ ΣΑΡΚΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΑΙΩΝΟΣ (βλ. Α΄ Κορινθ. 15, 35-46)
Η διαφωνία μου με την παραπάνω θέση εντοπίζεται στα εξής:
Το άφθαρτο σώμα που θα αποκτηθεί στην κοινή Ανάσταση, κατά Την Δευτέρα Παρουσία, δεν το γνωρίζουμε. Μπορούμε, όμως, να αποκλείσουμε κάποια ιδιώματα, σύμφωνα με τις πληροφορίες Του Κυρίου και των Αγίων.
Δεν θα υπάρχουν στοιχεία ηλικιακής διαφοράς
Δεν θα υπάρχουν διακρίσεις φύλων
Επίσης η οργάνωση του σώματος αυτού δεν μπορεί να είναι ίδια με αυτήν του χοϊκού ανθρώπου, η οποία εξυπηρετεί μόνο την παρούσα προσωρινή κατάσταση ύπαρξης
Αν, παρ’όλα αυτά, επιμένουμε να αποδεχόμαστε τον παραπάνω ισχυρισμό, τότε αναγκαστικά, δεχόμαστε ότι η όλη Εικόνα είναι ένα σύμβολο, ακόμα και η μορφή του εικονιζόμενου Προσώπου.
Στην περίπτωση αυτή, χάνεται ο φυσικός δεσμός μεταξύ του Αγίου, και των Πιστών, που δεν είναι άλλος από την κοινή φύση.
Αν το στοιχείο της κοινής φύσης με τον Άγιο καταλυθεί, καμιά κοινωνία με τον εικονιζόμενο δεν μπορεί να υπάρχει.
Έχουμε σχηματίσει την ίδια αντίληψη για την σοβαρότητα του θέματος και ταυτόχρονα για την ανεπάρκειά μου να το διαχειρισθούμε στο βάθος και ύψος και πλάτος που του αρμόζει.
ΔιαγραφήΘα μας δώσετε ελπίζουμε χρόνο, ώστε να το συζητήσουμε με τους Πατέρες μας, οι οποίοι γνωρίζουν πολύ καλύτερα από εμένα αυτά τα θέματα και ότι προκύψει το μοιραζόμαστε ευχαρίστως, με την ελπίδα να καταλήξουμε σε μία κοινά αποδεκτή άποψη, προς δόξαν Θεού...
Βεβαίως!
ΑπάντησηΔιαγραφήΝομίζω ήρθε η ώρα για την άσκηση........
Μακάρι!
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ αγαπητή Αθηνά όμως εξακολουθεί να είναι εκτός έδρας και δικτύου.
Μήπως έχετε Εσείς κάτι;
Ευχ.
Μπορούμε να δώσουμε ασκήσεις, αλλά εφόσον προκύψει συγκεκριμένος προβληματισμός. Εάν, λοιπόν, κάποιος φίλος έχει κάπου ερωτήματα ας μας το πει για να το δούμε στην πράξη με άσκηση.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα μπορούσατε να μου δώσετε κάποιες πληροφορίες για το πώς σχεδιάζουμε με σωστό τρόπο τις πολυπρόσωπες εικόνες, όπως π.χ. την Άμπελο ή την Κοίμηση της Θεοτόκου;
Καλησπέρα,
ΑπάντησηΔιαγραφήεπειδή έχω άγνοια στο σχέδιο, χρησιμοποιώ τον υπολογιστή. Επομένως το ερώτημά σας είναι και δικό μου. Θα μας πει ο Μ.γ.Γ;
Καλησπέρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΘυμίζει κάπως την περυσινή μας άσκηση με την σύνθεση της Αναστάσεως.
Εκεί μας είχατε οδηγήσει Εσείς, αν δεν κάνουμε λάθος και παρ' όλη την "αγνοιά" Σας τα πήγαμε πολύ καλά...
Είναι κάτι παρόμοιο, δεν είναι έτσι;
Λοιπόν, αναμένουμε τις οδηγίες Σας...
Πάντως και ο υπολογιστής είναι χρήσιμος, και πολύ μάλιστα, για όποιον βέβαια γνωρίζει να σχεδιάζει...
Θα μπορούσαμε να τον εντάξουμε σιγά σιγά στα εργαλεία σχεδίασης με την βοήθειά Σας. Τι λέτε;
Χαιρετώ τους συνομιλούντες ζητώντας συγγνώμη για τη μη ανταπόκρισή μου μέχρι στιγμής. Η προηγηθείσα συζήτηση με "προκάλεσε" σε ένα δυο σημεία, ενώ τη βρήκα σημαντικά "προχωρημένη" και βοηθητική.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν θα ήθελα να αποπροσανατολίσω τη συνέχεια του διαλόγου, γι αυτό παρακαλώ όσα αναφέρω παρακάτω, αν έχετε διάθεση, τα λαμβάνετε υπ όψιν αφού τελειώσουμε με το θέμα που έθεσε η Ελευθερία.
"...στην ζωγραφική των Αγίων Προσώπων δεν καταγράφονται τα φυσικά χαρακτηριστικά με ρεαλιστικό τρόπο, αλλά, μόνο όσα από αυτά προβάλλουν την πνευματικότητα του Προσώπου..."
Με τη συγγνώμη σας, επιτρέψτε μου να εκφράσω μίαν αντίρρηση στο προαναφερθέν. Χωρίς βεβαίως να αμφισβητήσει κανείς ότι η ζωγραφική των Αγίων Προσώπων προβάλλει την αγιότητά Τους και την “εν Θεώ” υπόστασή Τους, τα φυσικά χαρακτηριστικά καταγράφονται χωρίς ντροπή για την αναγνωρισιμότητα και την ιστορική ταυτοποίηση των μορφών, έτσι όπως ο ίδιος ο Δημιουργός αυτές δημιούργησε και σε οιαδήποτε ηλικιακή φάση κοιμήθηκαν, μαρτύρησαν ή μεγαλούργησαν. Σε μια τέτοια περίπτωση, βέβαια, δεν απασχολεί στην απεικόνισή Τους οιαδήποτε ανθρώπινη παρέμβαση στην εμφάνιση χωρίς σημασία -όπως τα γυαλιά, που αναφέρατε- αλλά κάθε φυσιογνωμικό ή σωματικό χαρακτηριστικό που μπορεί να αναγάγει στην σωστή ταυτοποίηση του Προσώπου, έτσι όπως τον θυμούνταν οι συγχριστιανοί. Το αν είναι φαλακρό, γερασμένο, αποστεωμένο, ρυτιδιασμένο, τυφλό, κοντό, εύσωμο, έγχρωμο, νήπιο ή είχε οτιδήποτε άλλη σαρκική διαφοροποίηση, εφόσον ανταποκρινόταν στην θύμιση των πιστών και την ταυτοποίηση της Μορφής, εικονιζόταν. Η ηλικία εξ ορισμού υφίσταται, τη στιγμή που αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό χαρακτηριστικό του ιστορικού προσώπου. Είναι η ιστορικά καθοριστική στιγμή που περιβάλλεται του “χρυσού κάμπου”. Εξ άλλου τα σωματικά χαρακτηριστικά είναι δώρα Θεού υπό την δική Του οικονομία και κρίση, όπου, αφού Εκείνος τα φανέρωσε, δεν υπάρχει λόγος εμείς να τα κρύβουμε κάτω από τα ανθρώπινα πρότυπα μιας ωραιοποιημένης εμφάνισης.
Τα παραπάνω δεν έχουν σε τίποτα να κάνουν με την εκφραστικότητα και την νατουραλιστική απεικόνιση, αφού ζωγραφικά θα μπορούσαν να αποδωθούν ακόμα και σουρρεαλιστικά, γεωμετρικά, γραφιστικά και με χίλιους διαφορετικούς τρόπους ξένους προς την εκφραστικότητα συναισθημάτων, διαθέσεων ή περιρρέουσας ατμόσφαιρας. Είναι αυτά που εικονίζονται πανομοιότυπα σχεδόν από τους αγιογράφους. Είναι τα στοιχεία της “αντιγραφής” μιας εικόνας. Είναι το εύκολο του πράγματος. Στη συνέχεια ακολουθεί, νομίζω, αυτό που θα μας ταλανίζει στη διακονία μας: η απόδοση της Αγιοσύνης των προσώπων και η σφραγίδα της θείας Χάριτος πάνω σ Αυτά.
Αν κάπως εδώ συμφωνούμε, θα ήθελα να επισημάνουμε με ποιες τεχνικές και τι παρεμβάσεις ζωγραφικά μπορούμε να επηρεάσουμε τη δουλειά μας ως προς αυτό.
Καλώς ήλθατε!
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα σας απαντήσω οπωσδήποτε αφού, όμως, σας παρακαλέσω να ξαναδιαβάσετε τον διάλογό μας και να βεβαιωθείτε αν πράγματι διαφωνώ με τις παρατηρήσεις σας. Νομίζω ότι λέμε ακριβώς τα ίδια πράγματα. Όχι;
Παρακαλώ την Ελευθερία να μας προσδιορίσει αν το ερώτημά της αφορά την τοποθέτηση (ΣΥΝΘΕΣΗ) των στοιχείων μιας παράστασης στον πίνακά μας, η κάτι άλλο.
Μπορείτε να μας βοηθήσετε εξηγώντας μας ποια απορία ακριβώς έχετε;
Χαίρεται εν Κυρίω!
ΔιαγραφήΜεγάλη χαρά να συνομιλώ μαζί σας.
Η ερώτησή μου αφορά αρχικά, τον τρόπο αντιγραφής ένος πρότυπου σχεδίου, π.χ. της Αμπέλου. Γνωστές σε ΄μας μέθοδοι είναι η παρατήρηση, οι συντεταγμένες, τα τετράγωνα, ο χάρακας και το μέτρημα. Αυτές χρησιμοποιούμε ως τώρα.
Επειδή οι συντεταγμένες απαιτούν πολύ μέτρημα, το οποίο γίνεται κουραστικό, θα μπορούσατε να μας δώσετε οδηγίες, για μια σωστή αντιγραφή με ένα πιο "επιστημονικά" αγιογραφικό τρόπο;
Σας ευχαριστώ για το χρόνο σας.
Ευχαριστούμε για την κατάθεσή Σας αυτή.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌσο κι αν σε άλλα σημεία συμφωνούμε, αλλά και σε ορισμένα άλλα έχουμε ήδη προβάλει διαφορετική άποψι, δεν θα επιμείνουμε, εφ' όσον το θέμα μελετάται σε βάθος και ελπίζουμε να έχουμε μία σαφή και τεκμηριωμένη κατάθεση σχετικά σύντομα, επάνω στην οποία, τώρα που επιστρέψατε θα μπορέσουμε να συζητήσουμε.
Προς το παρόν περιμένουμε με χαρά και "αγωνία" τον αγαπητό μας κ. Φίλιππο να δώση το σήμα εκκίνησης της νέας μας άσκησης.
Και εγώ με τη σειρά μου, περιμένω την διευκρίνηση της Ελευθερίας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΥποθέτω ότι η Ε. το διευκρίνισε προηγουμένως. Αν κατάλαβα καλά, θέλει να αποφύγει τις πολυπληθείς μετρήσεις ή τη βοήθεια της νέας τεχνολογίας και να κινηθεί με κάποιους βοηθητικούς κανόνες περισσότερο...παραδοσιακούς. Έτσι είναι; Πώς δηλαδή προχωράμε στο σχεδιασμό μιας σύνθεσης, χωρίς να γίνεται αντιγραφή κάποιας, λαμβάνοντας υπ όψιν:
ΑπάντησηΔιαγραφήτο ίσον του εμβαδού χρυσού κάμπου / ζωγραφικού μέρους
το μέγεθος του κεντρικού θέματος σε σχέση με τα περιβάλλοντα
η θέση του κεντρικού θέματος
η θέση των λοιπών μορφών ή στοιχείων
οι αναλογίες αυτών
οι βοηθητικοί άξονες ή άλλα βοηθητικά γεωμετρικά σχήματα
Θυμάμαι τη συζήτηση που είχαμε κάνει όταν επιχειρούσα στο θέμα της Αγίας Τριάδας, όπου ο σχεδιασμός κινήθηκε σε δύο διαφορετικές αντιλήψεις: εκείνη της κυκλικής ανάπτυξης και της άλλης του τριγώνου.
Ας μας πει η Ελευθερία τι εννοεί ώστε η απάντηση η η άσκηση που θα κάνουμε να αντιστοιχεί στο ερώτημά της
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτη σχολή μας ο δάσκαλός μας δίνει μεγάλη βαρύτητα στο προσωπικό σχέδιό μας. Θεωρεί ότι ένας αγιογράφος αν δε γνωρίζει καλό και σωστό σχέδιο αδυνατεί και να δημιουργεί σωστές εικόνες.
ΔιαγραφήΣύμφωνα με την έως τώρα μέθοδο χρησιμοποιούμε παρατήρηση, χάρακα και μέτρημα. Ενίοτε χρησιμοποιούμε και τετράγωνα.
Ο προβληματισμός μου άπτεται στο πώς μπορούμε να σχεδιάσουμε σωστά με πιο "επιστημονικό" τρόπο, ώστε να ασκηθεί το χέρι μας σε πιο "ελεύθερες" και "λιγόγερο τυποποιημένες" κινήσεις, χωρίς να ξεφεύγει από το πρότυπο σχέδιο.
Πρόκειται λοιπόν για μεθοδολογία σχεδίασης. Είχαμε κάνει την άσκηση με την εικόνα Του Αγίου Χριστοφόρου. Ο Μ.γ.Γ. μας είχε καθοδηγήσει τότε. Επιλέξτε ένα θέμα και είμαι σίγουρος ότι και πάλι θα μας δείξει τον δρόμο. Δυστυχώς , όπως είπα, οι γνώσεις μου στο σχέδιο είναι μηδαμινές.Χρησιμοποιώ πάντοτε πρότυπο.
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΔιαγραφήΤο ίδιο και εμείς. Πάντοτε πρότυπο, όταν βέβαια υπάρχει. Πως αλλιώς;
Αλλά νομίζουμε, μάλλον είμαστε πεπεισμένοι, ότι αυτό που αναζητά η αγαπητή Ελευθερία,
μόνο εσείς μπορείτε να το δείξετε με άνεση και ασφάλειας...
Εμείς, όπως γνωρίζετε, μοιάζουμε αρκετά με τον Δάσκαλό της. Μετρήματα, παρατηρήσεις, συγκρίσεις, ακόμη και τετράγωνα...
Ας μην δοκιμάσουμε λοιπόν κι άλλο την υπομονή της, αλλά ας επιβραβεύσουμε την επιμονή της στο να αναζητά λύσεις "πιο "ελεύθερες" και "λιγόγερο τυποποιημένες", χωρίς (όμως) να ξεφεύγει από το πρότυπο σχέδιο" -πράγμα αξιέπαινο-, ακόμη και όταν η κόπωση γίνεται πιεστική και εμφανής...
Ευχ.
Δεν νομίζετε ότι ο πρώτος και κύριος περιορισμός είναι το σχήμα, οι διαστάσεις και οι αναλογίες του ξύλινου φορέα, πάνω στον οποίο θα ζωγραφίσουμε; Από μόνο του ένα τετράγωνο, ορθογώνιο, κυκλικό σχήμα ή ένα δίπτυχο, τρίπτυχο κλπ δεν οδηγεί αυτόματα σε διαφορετικό σχεδιασμό μιας σύνθεσης;
ΑπάντησηΔιαγραφήΤελικά, το θέμα μας θα ορίσει τις διαστάσεις και το σχήμα της επιφάνειας ή η επιφάνεια θα υπαγορεύσει την εξέλιξη της σύνθεσης; Έχουμε δυνατότητα επιλογής;
Θέμα μας θα μπορούσε να είναι, όπως προτάθηκε, η Κοίμηση της Θεοτόκου
ΑπάντησηΔιαγραφήΚρατώ την σκυτάλη και σας καλώ σε ομαδική εργασία με στόχο να φτιάξουμε το καλύτερο δυνατόν σχέδιο με τα παρακάτω αδιαπραγμάτευτα (!) στοιχεία:
ΑπάντησηΔιαγραφήΔιαστάσεις Εικόνας: 40 χ 24
Θέμα: Ο άγιος Γεώργιος, νεομάρτυρας εξ Ιωαννίνων, ολόσωμος και στο βάθος η πόλη των Ιωαννίνων.
Βήμα πρώτο:
Συλλογή υλικού - . Καταθέτουμε όλα τα υπάρχοντα σχέδια, Εικόνες του Αγίου, φωτογραφίες τοπικής ενδυμασίας της εποχής, (διαβάζουμε τον βίο Του Αγίου), στοιχεία και παλιές φωτογραφίες από την πόλη των Ιωαννίνων, το κάστρο, την λίμνη κλπ.
Τα κοινοποιούμε με link, όπως κάναμε με τις ασκήσεις μας.
4….3…..2……1….. ΠΑΜΕ!
Μπορούμε να αρχίσουμε με το βίο του Αγίου
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.youtube.com/watch?v=3L7TXO3nAJE
Χαίρετε!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι μία ωραία Εικόνα και μία διαφορετική απόδοση του Βίου του "Παλληκαριού του Χριστού", που αναρτήθηκε πρόσφατα, ανήμερα της μνήμης Του στο ιστολόγιο που μας φιλοξενεί:
http://agiografikesmeletes.blogspot.gr/2013/01/blog-post_30.html
Επίσης, σε παρουσίαση τα ευρισκόμενα στο αρχείο μας πρωτότυπα, τροερχόμενα απο διάφορες πηγές, κυρίως βιβλία:
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.flickr.com/photos/49293535@N06/sets/72157632723637731/show/
Να ξεκινήσουμε, καθώς συγκεντρώνεται υλικό, να τοποθετήσουμε τον Άγιο, σχηματικά, στο κάδρο. Προτείνω καθαρά μετωπική στάση, προς τον θεατή. Να δημιουργήσουμε ένα σχέδιο, όπου ο Άγιος να "απευθύνεται" στον πιστό. Δεν θα κάνουμε δόξα στις γωνίες. Ζητάμε "άμεση" σχέση με τον θεατή.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠρώτο, λοιπόν, ζητούμενο, το μέγεθος του Αγίου, και στην συνέχεια η στάση που θα έχει.
Στείλτε τις προτάσεις σας και θα εξαντλήσουμε κάθε λεπτομέρεια. Μπορούμε επίσης να ορίσουμε και την περιοχή της πόλεως, τελείως ενδεικτικά - με μια γραμμή -, για να υπολογίσουμε και τα εμβαδά χρυσού ζωγραφικής.
Εννοείται, πως όσα ερωτήματα προκύψουν κατά την διαδρομή, τα γνωστοποιούμε.
Κανόνας του συντονιστού(!)
Από τα σχέδια που θα στείλουμε, μετά από συζήτηση, θα επιλέγουμε ένα και θα συνεχίζουμε την εργασία μας πάνω σ' αυτό όλοι. Στο τέλος θα προκύψει ένα τελικό σχέδιο με την υπογραφή της ομάδας.
Κάποιες ακόμα φωτογραφίες του Αγίου από το διαδίκτυο, καθώς και φωτογραφικό υλικό για τη πόλη των Ιωαννίνων και την ενδυμασία
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.flickr.com/photos/athipa/sets/72157632728916992/show/
Ευχαριστούμε πολύ!
ΑπάντησηΔιαγραφήΠλούσιο και ενδιαφέρον αρχείο...
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα!
Μιά πρώτη προσπάθεια:
http://hsir.org/p/e66
Και μια δεύτερη.
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.flickr.com/photos/athipa/8462389139/in/photostream
Υπολογισα 1/2 εκ. πλαίσιο, χώρισα σε κεντραρισμένο κατακόρυφο και οριζόντιο άξονα. Τοποθετώ τη μορφή στο κέντρο. Αφήνω 2 εκ ελεύθερο χώρο στο πάνω και το κάτω μέρος και χωρίζω τον κεντρικό άξονα σε οκτώ μέρη/κεφαλές. Οριοθετώ την κεφαλή. Φέρνω βοηθητικούς παράλληλους άξονες στα όριά της δεξιά κι αριστερά για να ελέγξω τη θέση των ποδιών. Φέρνω και έναν δεύτερο, παράλληλο του κεντρικού άξονα όπου μπορεί να διαχωριστεί ο χρυσός κάμπος από τη ζωγραφική επιφάνεια υπολογίζοντας ότι παραχωρώ στο χρυσό τόσο εμβαδόν παραπάνω, όσο περίπου καταλαμβάνει και ο κορμός του Αγίου που περιβάλεται από τον χρυσό κάμπο, ώστε η αναλογία χρυσός:ζωγραφικό μέρος να είναι ίση.
Καλημέρα και καλή εβδομάδα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ άσκησή μου:
http://hsir.org/p/43b
Χαίρετε!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣας στέλνουμε την 1η προσπάθεια μας.
http://hsir.org/p/rda
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα σε όλους!
Να ζητήσω συγγνώμη που μέχρι τώρα δεν είχα συμμετοχή στη συζήτηση. Οφείλεται στην αδυναμία μου να κατανοήσω και να αφομοιώσω οσα ειπώθηκαν γιατί είναι παραπάνω από τις δυνατότητές μου.
Τώρα με την άσκηση μου δίνεται μιά ευκαιρία, ώστε να μπορέσω να συμμετάσχω.
Η άσκησή μου λοιπόν:
http://www.flickr.com/photos/49293535@N06/8464926141/sizes/o/in/photostream/
Και η δική μου:
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.flickr.com/photos/72204189@N05/8466465725/in/photostream/lightbox/
Καλημέρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΜια πρώτη συνολική ματιά στις ασκήσεις που έχουν κατατεθεί:
http://hsir.org/p/i9t
Καλή συνέχεια!
Καλησπέρα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγγνώμη για την απουσία μου.
Η άσκησή μου:
http://flic.kr/p/dUs3Tg
Σε αναμονή άλλων συμμετοχών, και της Ελευθερίας, μπορούμε να καταθέτουμε τις απόψεις μας σχετικά με την στάση των χεριών η και άλλων λεπτομερειών που νομίζουμε πως θα πρέπει να αναδειχθούν. Χωρίς σκίτσο, μόνο σε λίγες γραμμές.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣύντομα θα σας στείλω την άσκησή μου. Δεν έχω παραιτηθεί, σας παρακολουθώ με ενδιαφέρον και αισθάνομαι άσχημα που για πρακτικούς λόγου έχω ήδη καθυστερήσει πολύ.
ΔιαγραφήΕύγε για την προσπάθεια που κάνετε και σας ευχαριστώ πολύ!
ΑπάντησηΔιαγραφήΜία λεπτομέρεια που προσέξαμε είναι το από ποιά μεριά πέφτει η φούντα του φεσιού του Αγίου. Το σωστό είναι από δεξιά (αριστερά όπως βλέπουμε εμείς).
Τα χέρια νομίζουμε ότι θα πρέπει να εκφράζουν την ιδιότητα του Αγίου, ως Μάρτυρος.
Στο δεξί ο Σταυρός, τον οποίο θα κρατά όρθιο με δύναμη και όχι χαλαρά και πλαγιασμένο.
Το αριστερό στην "κλασσική" στάση αντίστασης...
Ευχ.
Ήδη, λοιπόν, έχουμε εντοπίσει ένα σημείο για μελλοντικό προβληματισμό. Το κρατάμε και ίσως, καταφέρουμε να το ερευνήσουμε αργότερα. Αυτή την «κλασσική» στάση αντίστασης, όπως λέτε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕξηγήστε μας γιατί είναι σωστό η φούντα να πέφτει στα δεξιά. Είναι η κατασκευή έτσι; Μπορούμε να βρούμε φωτογραφίες που να δείχνουν την κατασκευή;
Οι περισσότερες αρχικές προτάσεις συμφωνούν στη στάση των χεριών που περιγράφει ο Μ.γ.Γ. Επομένως η πρόταση αυτή «περνάει» οπωσδήποτε.
Όχι πλαγιασμένο τον Σταυρό. Μπορούμε να επιχειρηματολογήσουμε με λίγα λόγια σχετικά με αυτό; Οι υπόλοιποι τι γνώμη έχουν;
Είναι φανερό ότι κάθε σχόλιό σας, μπορεί να αποτελέσει αφορμή για ανάλυση, επομένως είναι και ζητούμενο.
Αυτό που κάνουμε εδώ, ομαδικά, είναι και το υπόδειγμα του πως θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε εξ’ αρχής μια Εικόνα όταν ξεκινάμε να την ζωγραφίσουμε.
Ελπίζω η διαδικασία να μην μας φαίνεται σχολαστική.
Αντί της "κλασσικής" στάσης αντίστασης, ο Άγιος μπορεί να εικονιστεί στη στάση που είχε στην πρώτη εικόνα του που φιλοτεχνήθηκε το 1838, λίγες μόνο ημέρες από το μαρτυρικό του θάνατο, μετά από παραγγελία του ιερομόναχου Χρύσανθου Λαϊνά και πνευματικού καθοδηγητή του. Στην εικόνα αυτή ο Άγιος εικονίζεται με τη παραδοσιακή του στολή, κρατώντας στο δεξί του χέρι ένα σταυρό και στο αριστερό ένα κλωνάρι φοίνικα όπως και ειλητάριο με την επίκληση: «Μή χωρίσῃς με τῆς δόξης τῶν μαρτύρων σου, γλυκύτατε Ἰησοῦ, ὅτι τέτρωμαι τῆς σῆς ἀγάπης ἐγώ, ἀλλά ἐνίσχυσόν με διά τό μέγα σου ἔλεος, Χριστέ»
ΑπάντησηΔιαγραφήΝομίζω όμως ότι εράσαμε ένα βήμα παρακάτω του πρώτου ερωτήματός σας που ήταν η θέση του Αγίου στον χώρο και τα εμβαδά χρυσού κάμπου και λοιπών περιβαλλόντων στοιχείων. Για το λόγο αυτό δε προχωρήσαμε στο σχεδιασμό μας σε περισότερες λεπτομέρειες στη φάση αυτή
ΑπάντησηΔιαγραφήΌσον αφορά τη φούντα, δεν υπάρχει περιορισμός. Είναι θέμα της στάσης του σώματος. Η θέση της βρίσκεται στην αντίθετη πλευρά από εκεί που κοιτά ο Άγιος.
ΑπάντησηΔιαγραφήπχ.
http://4.bp.blogspot.com/_rdKTYLfG_Vo/TUU-lvaTHbI/AAAAAAAAABo/9_kWhpOiDxY/s1600/St.+George+neomartyr+of+Ioannina%2521.jpg
http://www.apiroshora.gr/2012_01_01_archive.html
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Σταυρός κρατιέται δυνατά, διότι είναι το "όπλον κατά του διαβόλου" το οποίο "φρίττει και τρέμει, μή φέρων καθοράν αυτού την δύναμιν"...
Δεν μπορούμε να τον κρατάμε χαλαρά, ούτε οι Μάρτυρες τον κρατούν χαλαρά και ανέμελα. Σε καμμία περίπτωση, διότι ο Απόστολος Πέτρος μας προτρέπει ως εξής: "...νήψατε, γρηγορήσατε· ὁ ἀντίδικος ὑμῶν διάβολος ὡς λέων ὠρυόμενος περιπατεῖ ζητῶν τίνα καταπίῃ"...
Εδώ κάτι φαίνεται από την κατασκευή του φεσιού:
http://hsir.org/p/kzh
Ενώ εδώ φαίνεται ότι η "επίσημη" θέση της φούντας είναι δεξιά...:
http://makiaveli-mandragoras.blogspot.gr/2009/10/blog-post_27.html
το δεύτερο link δεν αποκρίνεται...........
ΑπάντησηΔιαγραφήΑγαπητή Αθηνά, το κείμενο στο ειλητάριο της πρώτης εικόνας ταιριάζει σε εικόνα στο μαρτύριο του Αγίου και όχι στην εικόνα που σχεδιάζουμε. Αν αυτό δεν είναι προφανές για όλους μας να το συζητήσουμε.
Θα μπορούσαμε να σχεδιάσουμε το πάνω μέρος του σώματος του Αγίου, προσπαθώντας να βρούμε την πιο δυναμική στάση των χεριών. Λίγο πιο συγκεκριμένο σχέδιο, λοιπόν, για το πάνω μέρος του σώματος, για να επιλέξουμε την τελική θέση των χεριών.
Μπορεί κάποιος να μας εξηγήσει τα ρούχα του Αγίου; Στις περισσότερες Εικόνες δεν διαχωρίζονται με σαφήνεια.
Το link τελικά είναι εντάξει....
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολύ κατατοπιστικό! Ευχαριστούμε!
ΑπάντησηΔιαγραφήΜέχρι να κάνουμε το σχέδιο που ζητήθηκε ας δούμε κάτι που βρήκαμε για την Ηπειρώτικη φορεσιά του Αγίου που μοιάζει με των Εικόνων του:
http://www.kontouzoglou.com/photos/costumes/642083.jpg
Παραδοσιακή στολή, φορεσιά που αποτελείται από: γιλέκο κεντημένο εμπρός και πίσω, φουστανέλα με 400 πιέτες, πουκάμισο , ζωνάρι φέσι και περισκελίδα. Οι περικνημίδες και τα τσαρούχια...
ΑπάντησηΔιαγραφήΚάποιες παρατηρήσεις αρχίζοντας τον σχεδιασμό του επάνω μέρους του σώματος και των χεριών:
α. Η διεύθυνση της Α.Π. με τα πρωτότυπα του Αγίου δεν ανταποκρίνεται.
β. Στα διαθέσιμα πρωτότυπα ο Άγιος κρατά συνήθως στο αριστερό χέρι κλαδί φοίνικα, προερχόμενο κατά πάσα πιθενότητα από την πρώτη εκείνη αγιογράφησή Του.
Τίθενται δύο ερωτήματα:
1) Τι σημαίνει/συμβολίζει το κλαδί φοίνικα και 2) Αν μπορούμε να το θεωρήσουμε στοιχείο απαραίτητο/επιτρεπτό προς αντιγραφήν, εφ' όσον διακρίνεται καθαρά στο πρωτότυπο ότι πρόκειται για τον γνωστό τρόπο αγιογράφησης της ζοφεράς περιόδου της Τουρκοκρατίας. Τότε ως γνωστόν, στοιχεία ξένα ("δυτικά")είχαν υπεισέλθει αλλοτριώνοντας σε μεγάλο βαθμό τον Ορθόδοξο τρόπο αγιογράφησης. Βλέπουμε π.χ. σύννεφα, δεντράκια φυσιοκρατικά κλπ...
Δοκιμάστε αυτό το σύνδεσμο:
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://picasaweb.google.com/114398231360986436818/aFkywG?authuser=0&authkey=Gv1sRgCMGw1Z2j6qy0BQ&feat=directlink
Πολύ καλά! Ευχαριστούμε πολύ!
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφήΣύντομα θα σας στείλω την άσκησή μου. Δεν έχω παραιτηθεί, σας παρακολουθώ με ενδιαφέρον και αισθάνομαι άσχημα που για πρακτικούς λόγου έχω ήδη καθυστερήσει πολύ.
Εύγε για την προσπάθεια που κάνετε και σας ευχαριστώ πολύ!
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ προσπάθειά μας για την στάση των χεριών:
http://hsir.org/p/ch
Και η δική μας:
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://hsir.org/p/mn
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα!
Η άσκησή μου:
http://farm9.staticflickr.com/8108/8475690467_d325ebd0f9_z.jpg
Το κλαδί φοίνικα συμβολίζει τη δόξα που έλαβε ο Άγιος με το μαρτύριό του και τον θρίαμβο που κατήγαγε απέναντι στους ειδωλολάτρες. Μπορείτε να δείτε αυτό το στοιχείο και σε άλλες βυζαντινές εικόνες.
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.impantokratoros.gr/F49F8581.print.el.aspx
Αγαπητέ ΦΜ τι εννοείτε λέγοντας ότι το κείμενο στο ειλητάριο ταιριάζει σε εικόνα στο μαρτύριο του Αγίου και όχι στην εικόνα που σχεδιάζουμε; Υπάρχει τέτοια εικόνα; Αντίθετα βλέπουμε πολλές με το ειλητάριο....
Εικόνες με το κλαδί φοίνικα μπορείτε να δείτε
ΑπάντησηΔιαγραφήτου Αρχαγγέλου Μιχαήλ
http://www.orthodoxabc.com/gr/files/2012/06/007-GR-ed04_MIcheal-Gabriel.pdf
της Αγ.Αικατερίνης
http://fos-kastoria.blogspot.gr/2011/11/18.html
http://fdathanasiou.wordpress.com/2012/11/24/%CE%B7-%CE%BC%CE%BD%CE%B7%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%B1%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CF%82/
της αγίας Βαρβάρας:
http://www.typos.com.cy/articles/images/military/barbara3.jpg
της αγίας Ευφροσύνης
http://www.saint.gr/photos/standard/0925/OsiaEufrosini02.jpg
κλπ κλπ .....
Ο φοίνικας πέρασε στην παλαιοχριστιανική εικονογραφία και στην επιγραφολογία ως σύμβολο της νίκης και της επιβράβευσης , η οποία είναι , για τον πιστό χριστιανό , η ζωή στον παράδεισο
Δεν θα ήθελα να σας περιορίσω στην σχεδίαση της στάσης Του Αγίου με το αίτημα μου για μετωπική στάση. Δεν εννοώ ότι δεν μπορεί να έχει ελαφρά κλίση που θα προσέδιδε χαλάρωση και άνεση και περισσότερη δυναμική στην παρουσία Του Αγίου. Πιό χαλαρή στάση και όχι απόλυτη συμμετρία, αν κάποιος το θεωρεί καλύτερο, είναι ευπρόσδεκτα. Αυτό που ήθελα να αποφύγουμε είναι στροφή Του Αγίου που θα απαιτούσε και Δόξα με τον Χριστό.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην περίπτωση αυτή καταγράφεται η συνομιλία Του Αγίου με Τον Κύριο, και θα πρέπει να γίνεται εμφανής η συνομιλία αυτή. Στην περίπτωσή μας ο Άγιος, απευθύνεται στον πιστό και τον παραδειγματίζει με την δύναμη της δικής Του Πίστης. Να προσπαθήσουμε να εκφράζει το σχέδιο μας μια τέτοια ενέργεια που να μας αιχμαλωτίζει.
Και αν δεν ξέρουμε πως γίνεται αυτό, ας το έχουμε κατά νου, σαν ζητούμενο.
Διαβάσαμε όλοι τον βίο Του Αγίου;(Εξαιρετικά και τα 2 βίντεο που κατατέθηκαν).
Πολλές ευχαριστίες για την συμμετοχή σας.
Στην Αγαπητή Αθηνά θα ζητήσω να απαντήσει ο Εμμανουήλ, και αν δεν γνωρίζει την απάντηση, ας μας απαντήσει ο σεβαστός Μ.γ.Ε. Έτσι για να θυμηθούμε το σχολείο.......
Απ' όσο γνωρίζω το ειλητάριο δεν χρησιμοποιείται σε όλους τους Αγίους,
ΑπάντησηΔιαγραφήπαρά μόνο σε όσους έχουν αφήσει διδαχές.
Στον Βίο του Αγίου Γεωργίου όμως, δεν είδα κάτι τέτοιο.
Πολύ σωστά, αλλά δεν είναι η απάντηση που θέλουμε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπιπλέον, οι Μάρτυρες έχουν διδάξει πολύ περισσότερα με την στάση τους, από πολλές προφορικές διδαχές. Ειδικότερα ο Άγιος Γεώργιος, με το απίστευτο θάρρος του απέναντι στην απειλή του θανάτου. Θα μπορούσαν λοιπόν να κρατούν ειλητάριο με το αντίστοιχο μήνυμα. Η Σύνθεση κειμένου στο ειλητάριο, πάντως, δεν είναι καθόλου απλό πράγμα, και απαιτεί ειδική γνώση.
Εγώ είπα κάτι άλλο, ότι το κείμενο στο ειλητάριο της πρώτης εικόνας που φιλοτεχνήθηκε, δεν ταιριάζει στην εικόνα που κάνουμε. Θα ταίριαζε σε εικόνα του μαρτυρίου Του Αγίου.
Γιατί;
Με το απλό αυτό ζήτημα επιβεβαιώνεται η ανάγκη να προσέχουμε και την παραμικρή λεπτομέρεια, στα ζητήματα της Εικόνας. Έτσι, ας ξαναδιαβάσουμε το κείμενο όπως το κατέθεσε η Αθηνά - με προσοχή αυτή τη φορά - για να βρούμε το λάθος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠιστεύουμε, γιατί το κείμενο αναφέρεται σε μία προσευχή του Αγίου ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ του Μαρτυρίου του, προς τον Χριστό:
«Μή χωρίσῃς με τῆς δόξης τῶν μαρτύρων σου, γλυκύτατε Ἰησοῦ, ὅτι τέτρωμαι τῆς σῆς ἀγάπης ἐγώ, ἀλλά ἐνίσχυσόν με διά τό μέγα σου ἔλεος, Χριστέ»
Στην Εικόνα που κάνουμε ο Άγιος έχει ήδη μαρτυρήσει και ενωθεί αρρήκτως και αιωνίως με τον Χριστό και απευθύνεται στον θεατή, οπότε στο ειλητάριο θα μπορούσε να γραφεί κάτι άλλο, αλλά όχι παράκληση για μή χωρισμό και ενίσχυση...
Ακριβώς.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣας στέλνω την άσκησή μου!
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://farm9.staticflickr.com/8111/8477538149_b50e3be43e_z.jpg
Ευχαριστώ πολύ!
Πολύ ωραία!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυμπληρώσαμε την πρώτη φάση της άσκησής μας πλήρως:
http://hsir.org/p/5x
Μιά πρώτη συνολική ματιά στην δεύτερη φάση που ζητήθηκε:
http://hsir.org/p/wf
Καλή συνέχεια!
Καλησπέρα! Η άσκησή μου:
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://farm9.staticflickr.com/8241/8479959426_4f4c8c70bb_c.jpg
Συγγνώμη για την καθυστέρηση.
Η άσκησή μου:
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.flickr.com/photos/72204189@N05/8480765125/in/photostream
ΑπάντησηΔιαγραφή"Στην Εικόνα που κάνουμε ο Άγιος έχει ήδη μαρτυρήσει και ενωθεί αρρήκτως και αιωνίως με τον Χριστό...", αναφέραμε λίγο πιο επάνω και συμφωνήσατε.
Αναρωτιόμαστε λοιπόν μήπως τελικά το χέρι αντίστασης βρίσκεται στην ίδια "μοίρα" με το κείμενο του ειληταρίου που χαρακτηρίσαμε ετεροχρονισμένο; Μήπως είναι προτιμώτερο ο Μάρτυς να κρατά στο αριστερό ..."τον φοίνικα ... ως σύμβολο της νίκης και της επιβράβευσης , η οποία είναι , για τον πιστό χριστιανό , η ζωή στον παράδεισο",
όπως πολύ ωραία μας εξήγησε η αγαπητή Α.Π.;
Επανερχόμαστε όμως έτσι στην προβληματολογία που προηγήθηκε της ασκήσεως και η οποία αναδεικνύεται έτσι πολύ σημαντική για την επίλυση πολλών προβληματισμών, απ' ότι καταλαβαίνουμε.
Ελπίζουμε λοιπόν να επανέλθουμε μετά το πέρας της ασκήσεως, ώστε να δωθούν, αν βέβαια σταθεί δυνατόν, απαντήσεις στα ερωτήματά μας αυτά...
Ευχ.
Σεβαστέ ΜγΓ προλάβατε την ερώτηση μου! Παραθέτω τη δική μου προσπάθεια
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://plus.google.com/photos/114398231360986436818/albums/5845174128013151505/5845927459802768898?banner=pwa&authkey=CMGw1Z2j6qy0BQ
Δεν έχω αντίρρηση να χρησιμοποιήσουμε τον φοίνικα. Νομίζω, όμως, πως τόσο για τον φοίνικα, όσο και για την ανοικτή παλάμη, δεν έχουμε τέλεια γνώση. Σωστά βέβαια κάνετε το ερώτημα, γιατί έτσι θα πρέπει να εργαζόμαστε. Να γνωρίζουμε όσο το δυνατόν περισσότερα για κάθε λεπτομέρεια της εικόνας. Επιτρέψτε μου να καταθέσω και εγώ τις πληροφορίες που έχω για τα δύο αυτά στοιχεία:
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Φοίνικας: Χρησιμοποιήθηκε σαν σύμβολο της νίκης κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, σε θρησκευτικές εικόνες της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας. Στην δική μας παράδοση, προσωπικά, δεν έχω συναντήσει το σύμβολο αυτό, παρά μόνο σε νεώτερες αποδόσεις.
Η ανοικτή παλάμη είναι το κατ’ εξοχήν σύμβολο των παραδοσιακών Εικόνων. Σημαίνει την άρνηση του Κόσμου και την περιφρόνηση στα είδωλα. Επίσης την καθαρότητα του εικονιζόμενου προσώπου και την Αγιοσύνη.
Μερικά στοιχεία που πιθανόν προσθέτουν κάποιο λιθαράκι:
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ φοίνικας είναι σύμβολο νίκης και θριάμβου κατά του θανάτου αλλά και σύμβολο πίστης στην αιώνια ζωή. Εμφανίζεται στην εικόνα της Βαϊφόρου με τη θριαμβευτική είσοδο του Ιησού στα Ιεροσόλυμα καθώς και στις εικόνες των μαρτύρων. Κάθε άγιος ο οποίος μαρτύρησε εμφανίζεται να κρατά κλαδί φοινικιάς γιατί κάθε μάρτυρας νίκησε το θάνατο με το μαρτύριο του.
O Σταυρός που κρατούν οι μάρτυρες συμβολίζει το μαρτυρικό θάνατο που είχαν.
Η ανοιχτή παλάμη στους άγιους μάρτυρες συμβολίζει την άρνηση της ειδωλολατρίας ή άλλης θρησκείας, ενώ στην Παναγία και τον Τίμιο Πρόδρομο εκφράζει δέηση.
Άγιοι που κρατούν πάπυρους: Είναι όσιοι ασκητές ή ιεράρχες ή εκκλησιαστικοί συγγραφείς, οι οποίοι μας άφησαν γραπτούς λόγους. Πάνω στον πάπυρο γράφεται ένα απόφθεγμα από τη διδασκαλία τους.
Ίσως κάτι από αυτά να μην αποτελεί ορθή ερμηνεία. Αν γνωρίζετε κάτι διαφορετικό, διορθώστε μας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστούμε πολύ για τους πολύτιμους λίθους Σας!
Το μόνο που έχουμε να προσθέσουμε, αφού συμφωνήσουμε στην χρήση της ανοικτής παλάμης για την άσκησή μας, είναι μία φωτογραφία από τα γνωστά περίφημα ψηφιδωτά του Αγ. Απολλιναρίου Ραβέννης, όπου ο φοίνικας έχει χρησιμοποιηθεί με τον συμβολισμό που προαναφέρθηκε...:
http://farm9.staticflickr.com/8511/8484176404_33834ea225_z.jpg
Καλή συνέχεια!
Πολύ όμορφα!
ΔιαγραφήΝα εύχεσθε!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα!
Η δεύτερη προσπάθειά μας:
http://hsir.org/p/75
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυνολικός πίνακας της μέχρι τώρα δεύτερης άσκησής μας:
http://hsir.org/p/x9x
Ελάτε, σιγά σιγά, να σχολιάσουμε καθώς ολοκληρώνονται οι προσπάθειες, τα θετικά και αδύναμα σημεία των σχεδίων. Αυτό χρειάζεται προκειμένου να επιλέξουμε πιο σαφή όρια για την συνέχεια της εργασίας μας. Περιμένω τα σχόλια σας.
ΑπάντησηΔιαγραφήKαλησπέρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγγνώμη για την καθυστέρηση.
Η άσκησή μου:
http://flic.kr/p/dW9Wu6
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα!
Ἔνα πρώτο σχόλιο στις μέχρι τώρα προσπάθειες είναι στο θέμα της στάσης του Μάρτυρος.
Υπάρχουν δύο προτάσεις: στην μία στέκεται αυστηρά κατ' ενώπιον, σε ακινησία, ενώ στην άλλη υπάρχει μία δυναμική στάση, η οποία δείχνει κάποια κινητικότητα, θυμίζοντας μας κάποια σχετική θεωρία, που θέλει το εικονιζόμενο πρόσωπο να "κινείται", να "εξέρχεται" πρὸς τὸν θεατή.
Πιστεύουμε ότι αυτό είναι κάτι, επάνω στο οποίο πρέπει να συμφωνήσουμε, προκειμένου να καταλήξουμε σε μία κοινή γραμμή αντιμετώπισης...
Ευχ.
Ακριβώς αυτό είναι το ζητούμενο, οι άποψή σας δηλαδή, σχετικά με το πουά στάση θέλετε να ακολουθήσουμε. Η δική μου "ψήφος" είναι υπέρ μιας ελαφρώς κεκλιμένης στάσης. Αν παρατηρήσουμε με προσοχή το σχέδιο των μεγάλων δασκάλων θα δούμε την προοπτική που τα σώματα έχουν. Όπως ακριβώς συμβαίνει και στα σχέδια των προσώπων
ΑπάντησηΔιαγραφήΑς παρατηρήσουμε:
http://www.flickr.com/photos/72204189@N05/8491788194/in/photostream/lightbox/
Χαίρετε!
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ δεύτερη άσκηση:
http://farm9.staticflickr.com/8097/8491289005_af116e0b0e_z.jpg
ΑπάντησηΔιαγραφήΠαρατηρήσαμε τις στάσεις των τοιχογραφιών. Θαυμάσιες!
Η μόνη εξαίρεση είναι αυτή του Αββά Δωροθέου.
Εδώ η κλίση είναι μεγάλη, πιστεύουμε...
Πράγματι στις τοιχογραφίες υπάρχει αυτή η κίνηση, που περισσότερο τονίζεται με το ελαφρύ σπάσιμο της μέσης, το λύγισμα του ενός γονάτου, το περισσότερο απομακρυσμένο από τον κορμό χέρι και κάποιες φορές την ανεπαίσθητη στροφή της κεφαλής. Αν απομονώσουμε τον άνω κορμό, η εντύπωση αυτή σχεδόν εξαφανίζεται.
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://picasaweb.google.com/lh/photo/sY22uIq7tGgoqdCIiXQ31tMTjNZETYmyPJy0liipFm0?feat=directlink
Πάντως αυτή η απεικόνιση μάλλον φαίνεται στις τοιχογραφίες, παρά στις φορητές εικόνες
https://picasaweb.google.com/lh/photo/0v8MtsYIoHTcCyQn9ngyp9MTjNZETYmyPJy0liipFm0?feat=directlink
από το γεγονός ότι στην τοιχογραφία οι μορφές κλίνουν να ενταχθούν σε ένα ευρύτερο μεταξύ τους σύνολο, όπως και στο εκκλησίασμα σαν συμπροσευχόμενες και με απουσία του χρυσού κάμπου, ενώ στις φορητές η παρουσία τους καθαρά στην "αντίπερα όχθη" μάλλον καλεί παρά προστρέχει
Θα παρακαλέσω να ξαναδούμε πιο προσεκτικά τα σχέδια των παλαιών δασκάλων. Δεν μιλάμε για την έντονη η διακριτική κλίση του σώματος. Αυτό πράγματι είναι άλλοτε έντονο και άλλοτε μηδαμινό και χρειάζεται, όπως μας λέει η Αθηνά, στις τοιχογραφίες όπου οι Άγιοι παρατίθενται σε σειρά , και η ποικιλία των στάσεων είναι χρήσιμη για να μην έχουμε επανάληψη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό που κυρίως θα πρέπει να παρατηρούμε, είναι η προοπτική και θα διαπιστώσουμε ότι γίνεται σταθερά η χρήση της. Έτσι όταν σχεδιάζουμε, θα πρέπει σιγά σιγά να κάνουμε χρήση αυτής της δυναμικής και εμείς.
Ας παρατηρήσουμε ξανά:
http://www.flickr.com/photos/72204189@N05/8493549875/in/photostream/
Την ίδια παρατήρηση μπορούμε να κάνουμε εξίσου και στις φορητές Εικόνες.
Με αυτά τα κριτήρια, θα ήθελα να αξιολογήσουμε σε κατάταξη τις ασκήσεις μας ώστε να επιλέξουμε τον τύπο πάνω στον οποίο θέλουμε να εργαστούμε στην συνέχεια. Μπορούμε επίσης να αναδείξουμε τα θετικά στοιχεία κάποιου σχεδίου, η τα αρνητικά του. Μπορούμε , επομένως, να προτείνουμε ένα σχέδιο που να αποτελείται από σύνθεση στοιχείων των άλλων σχεδίων.
Αν πάλι, όλο αυτό μας φαίνεται δύσκολο, ας κάνουμε μια δεύτερη προσπάθεια, πιο πλήρη, αυτή την φορά, και στη συνέχεια να επιλέξουμε ένα σχέδιο.
Ότι θέλετε.
Μήπως η προοπτική είναι "σχετική"; Κάπως δηλ. όπως η σύμβαση που κάνουμε
ΑπάντησηΔιαγραφήγια την "πηγή φωτός" επάνω αριστερά;
Πολύ σωστά, δεν πρόκειται για αυστηρή γεωμετρική προοπτική, αλλά, για στοιχειώδη χρήση προοπτικής εντύπωσης. Αξίζει κάποτε να εμβαθύνουμε και σ' αυτό το ζήτημα. Ίδωμεν.....
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφήΜία προσπάθεια ...συμπιληματική:
Στάση Αγίου από Μ.Ρ.
Δεξί χέρι με Σταυρό, από Ελευθερία.
Αριστερό χέρι από Αγγελική.
Μανδύας από Μ.Ιω.
Μικροαλλαγές δικές μας...
http://hsir.org/p/hj
Τα περί στάσης ομολογώ ότι με μπέρδεψαν λίγο. Όταν έγινε αναφορά σε "κεκλιμμένη στάση", σε "ακινησία", σε "κινητικότητα" και σε "δυναμική στάση",η σκέψη μου δεν πήγε στην προοπτική όπου αναφέρεστε, αλλά στη στάση του σώματος, κατα πόσο δηλαδή αυτό δείχνει άκαμπτο και αυστηρά στατικό. Περί προοπτικής των μορφών έχετε ήδη αναφερθεί και απ ο,τι έχω καταλάβει αφορά την ισομέρεια και όχι την κλίση των σωμάτων. Κάνω λάθος;
ΑπάντησηΔιαγραφήΌσον αφορά δε στην ενδυμασία του Αγίου, προσωπικά δεν μου "κολλάει" ο μανδύας που βλέπω στα περισσότερα σχέδια. Αυτό που εικονίζεται σαν μανδύας είναι πανοφόρι-κάπα.
"....Στην αντρική ενδυμασία των κτηνοτρόφων επικρατούσε πριν από το την απελευθέρωση το άσπρο χρώμα. Η παρουσία των μαύρων ρούχων περιοριζόταν σχεδόν μόνο στις καθημερινές δουλειές. Η αλλαγή αυτή οφείλεται μάλλον σε πρακτικούς λόγους μια και στο σκούρο ρούχο δε φαίνεται εύκολα η βρωμιά. Ωστόσο η άσπρη ενδυμασία και ιδιαίτερα η επίσημη ήταν εντυπωσιακή. Συνοδεύονταν από κεντημένα γιλέκα, θαυμάσια ασημένια "γιορντάνια" και πολλά άλλα.
Τα βασικά "εξαρτήματα" τόσο στην άσπρη στολή όσο και στη μαύρη είναι τα ίδια..
Θα δούμε την επίσημη στολή, αυτή με την οποία οι κτηνοτρόφοι έβγαιναν στην πλατεία, πήγαιναν στην εκκλησία κλπ. Η καθημερινή στολή δεν ακολουθούσε κανόνες. Είχε απλά τις βάσεις της επίσημης. Στο πάνω μέρος, η επίσημη κτηνοτροφική στολή, είχε μια πουκαμίσα με πολλές πιέτες μπροστά και μανίκια φαρδιά. ΄Ηταν άσπρη ή ριγέ σκούρα κι από βαμβακερό ύφασμα.
Πάνω από την πουκαμίσα φοριόταν ένα γιλέκο μάλλινο από τσιπούνι άσπρο (παλιά) ή μαύρο..
Στο κάτω μέρος παλιά είχαμε τη φουστανέλα κι αργότερα, ή και παράλληλα, το "γιλέκι".(Ένα είδος μαύρης φουστανέλας).Με το πέρασμα του χρόνου φορέθηκε και το σαλαβάρι ή και πιο κοινά, παντελόνια από τσιπούνι.
Η ζώνη είναι πλεκτή μάλλινη ή και δερμάτινη. Οι κάλτσες (τσουάριτσι) μάλλινες δένονται στα γόνατα με κορδόνι ή λάστιχο. Τα παπούτσια είναι σχεδόν πάντα τσαρούχια.
Η όλη ενδυμασία συμπληρώνονταν από το " μαλιότου", μαύρο πανωφόρι με πιέτες πίσω και σχιστά μανίκια. Παραλλαγές του "μαλιότου" είναι το "ταλαγάνι", που έχει "κουκούλα" για το κεφάλι και το "κουντούσου" με κλειστά μανίκια..."
Πηγή: Βιβλιογραφία Σπύρος Στούπης – Πωγωνησιακά και Βησσανιώτικα – Εκδόσεις Δωδώνη. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΗΠΕΙΡΩΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ” Ο ΠΥΡΡΟΣ ”
Οι πληροφορίες σας είναι πολύτιμες και σας ευχαριστούμε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣχετικά με την προοπτική και την κλίση, δεν νομίζετε πως αυτά συσχετίζονται; Όταν τα πόδια δεν είναι συμμετρικά, αλλά, το ένα προβάλλει περισσότερο και το γόνατο φαίνεται λυγισμένο, τότε μιλάμε για κλίση αλλά και για προοπτική.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ
Μια άλλη πολλή βοηθητική μέθοδος για την σχεδίαση είναι η επιλογή ενός παλαιού σχεδίου από τα καλύτερα των παραδοσιακών, και η σχεδίαση Του Αγίου πάνω σ’ αυτό. Έτσι παίρνουμε εύκολα, την στάση του σώματος που προτιμάμε και κρατάμε όλες τις αναλογίες.
Επειδή βλέπω μια σχετική δυσκολία στο να προχωρήσουμε, προτείνω να σχεδιάσουμε ξανά Τον Άγιο ολόσωμο στο κάδρο, πληρέστερα αυτή τη φορά, λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα ειπώθηκαν μέχρι τώρα. Από τα σχέδια που θα κατατεθούν, θα επιλέξουμε ένα, και πάνω σ’ αυτό, θα ολοκληρώσουμε τις λεπτομέρειες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα!
Η δυσκολία από πλευράς μας βρίσκεται στην αδυναμία μας
να σχεδιάσουμε με άνεση, εφ' όσον μέσα από αυτές τις ασκήσεις
μαθαίνουμε σιγά σιγά και αποκτούμε πολύτιμη εμπειρία...
Ελπίζουμε αύριο, πρώτα ο Θεός, να καταθέσουμε τις προσπάθειές μας.
Καλό Τριώδιο, με καλή μετάνοια!
Χαίρετε!
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο σχέδιο της μορφής του Αγίου, πληρέστερο κατά το δυνατόν, όπως ζητήθηκε:
http://hsir.org/p/ts
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγχωρέστε μας θέλαμε να ζητήσουμε μια διευκρίνιση.
Στην αρχή της Ασκήσεως είχε ειπωθεί ότι ο Άγιος Μάρτυς πρέπει να κρατάει το σταυρό του «όρθιο με δύναμη και όχι χαλαρά και πλαγιασμένα».
Αυτό όμως το συναντάμε στα πρότυπα των Μεγάλων Δασκάλων.
Είναι για να υπάρχει διαφοροποίηση στο σχέδιο; Και σε φορητές Εικόνες πρέπει να το αποφεύγουμε;
Επίσης κάποιες φορές συναντάμε τον Άγιο να κρατάει το σταυρό του με σηκωμένο χέρι και αυτό είναι κάτι που καλύτερα να μην γίνετε σε φορητές Εικόνες;
Επίσης αυτό που ανέφερε η κα Αθηνά για τον μανδύα στα σχέδια του Αγίου. Νομίζουμε ότι όσοι το κάναμε, το κάναμε σαν χαρακτηριστικό του Μάρτυρος, που θα έχει χρώμα κόκκινο και όχι τόσο ως παραδοσιακή στολή.
Ευχαριστούμε.
Καλησπέρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ άσκησή μου:
http://flic.kr/p/dXx9U5
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι η δική μου:
http://hsir.org/p/td4
Διευκρινήσεις στα ερωτήματα των Μ.Ιω και Μ.Ρ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣχετικά με το κράτημα του Σταυρού η αυστηρή απόδοση είναι , όπως ειπώθηκε, ο Σταυρός όρθιος να προβάλλει προς τον θεατή. Δεν είναι ένα απλό εξάρτημα , βέβαια, το γνωρίζετε αυτό καλύτερα. Από κει και πέρα, η ζωγραφική θα πρέπει να έχει ρυθμό και χάρη, ελευθερία και κίνηση. Δεν θα θέλαμε όλα τα σχέδια να είναι πανομοιότυπα έτσι δεν είναι;
Είναι λοιπόν στην διακριτική ευχέρεια του Αγιογράφου το πώς θέλει να εκφραστεί. Στην περίπτωσή μας, νομίζω, ότι ο Σταυρός είναι η δύναμις του εικονιζόμενου Αγίου και θα πρέπει να προβάλλει σθεναρά. Δεν θα πάρουμε βέβαια χάρακα για να μετρήσουμε την καθετότητα, ούτε και θα θεωρούμε οπωσδήποτε λάθος μια άλλη επιλογή.
Δεν υπάρχει διαφορετική «γλώσσα» στις φορητές εικόνες από αυτήν της τοιχογραφίας.
Ως προς το χρώμα του μανδύα, συμφωνώ απόλυτα μαζί σας το χρώμα είναι το κόκκινο, σύμβολο του μαρτυρίου. Οι πληροφορίες, πάντως , των ενδυμάτων είναι οπωσδήποτε απαραίτητες για να έχουμε σαφή γνώση ως προς το τι ζωγραφίζουμε.
Αν κανείς έχει αντίρρηση η θέλει να προσθέσει κάτι ακόμα, θα βελτιώσει την παρέα μας.
ΑπάντησηΔιαγραφή"...Όσον αφορά δε στην ενδυμασία του Αγίου, προσωπικά δεν μου "κολλάει" ο μανδύας που βλέπω στα περισσότερα σχέδια. Αυτό που εικονίζεται σαν μανδύας είναι πανοφόρι-κάπα...", μας είπε λίγο πριν η αγαπητή Α.Π.
Ίσως μπορεί να βαφεί βέβαια το πανωφόρι-κάπα κόκκινο, ώστε να δηλώσει το Μαρτύριο.
Αλλά έχουμε και μία πρόσφατη μαρτυρία,η οποία συνηγορεί με την άποψη της Μ.Ιω. "Νομίζουμε ότι όσοι το κάναμε (τον κόκκινο μανδύα), το κάναμε σαν χαρακτηριστικό του Μάρτυρος, που θα έχει χρώμα κόκκινο και όχι τόσο ως παραδοσιακή στολή".
Κατὰ τὴν μαρτυρία αυτήν, λοιπόν, ο Ἄγιος Νεομάρτυς Ευγένιος Ροντιόνωφ, εμφανίσθηκε με την κανονική Ρώσικη στρατιωτική του στολή ΚΑΙ με ένα κόκκινο μανδύα, όπως άλλωστε ζωγραφίζεται συνήθως και στις Εικόνες του (http://hsir.org/p/39). Ανάφέρεται συγκεκριμένα στον σύντομο Βίο του ότι:
"...Ένα κοριτσάκι που έμενε σε Ορθόδοξο ορφανοτροφείο διηγήθηκε ότι της εμφανίστηκε κάποτε ένας ψηλός στρατιώτης με κόκκινο μανδύα, ο οποίος της είπε ότι είναι ο Ευγένιος, την έπιασε από το χέρι και τη οδήγησε στην Εκκλησία. Το κοριτσάκι λέει: «παραξενεύθηκα που φορούσε κόκκινο μανδύα, διότι οι στρατιώτες δε φορούν σήμερα τέτοιο μανδύα, και σκέφτηκα ότι αυτός πρέπει να είναι ο μανδύας του μάρτυρα»...
καθυστερημένη...
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://plus.google.com/photos/114398231360986436818/albums/5848993598016030721/5849013890080148098?banner=pwa&authkey=CIb0hLm-0tbKmwE
ΑπάντησηΔιαγραφήΌχι και τόσο:
http://hsir.org/p/zw
Η άσκησή μου, αποτελεί προϊόν κλοπής και έγινε με στοιχεία των δικών σας ασκήσεων. Δική μου άποψη είναι η κίνηση στον μανδύα, καθώς και το ελαφρύ στρίψιμο της κεφαλής, που νομίζω ότι ενισχύει την σχέση με τον Θεατή. Επίσης έδωσα προσοχή στο νοητό ύψος από το οποίο ο θεατής βλέπει Τον Άγιο. Αν θυμόμαστε είχαμε πει ότι πρέπει να είναι χαμηλότερο.
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.flickr.com/photos/72204189@N05/8510140822/in/photostream
Καλησπέρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαταθέτω και την δική μου καθυστερημένη άσκηση!
http://hsir.org/p/mhn
Καλησπέρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ νέα μου προσπάθεια:
http://hsir.org/p/yk
ΑπάντησηΔιαγραφήΆλλη μιά συνολική ματιά:
http://hsir.org/p/syz
Καλησπέρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ προσπάθειά μου:
http://hsir.org/p/rr
Μια ακόμη παραπάνω συνολική ματιά!
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://hsir.org/p/p6
Στο σημείο αυτό, και καθώς μόνο μία άσκηση απομένει, μπορούμε να περάσουμε στο επόμενο στάδιο:
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα πρέπει να δούμε όλα τα σχέδια σαν να ήτανε το αποτέλεσμα της ατομικής εργασίας του καθενός μας. Ο καθένας μας έφτιαξε αυτές τις 9 εκδοχές. Να θεωρήσουμε ότι όλες είναι δικές μας. Να σταθούμε μπροστά τους και να αξιολογήσουμε τα θετικά και αρνητικά σημεία τους.
Αν πράγματι, όλες οι εκδοχές ήταν δικές μας δεν θα είχαμε καμιά δυσκολία να πούμε τι μας αρέσει και τι όχι. Το ίδιο απαιτεί η ομαδική εργασία. Στο ομαδικά έργο, δεν υπάρχει το άτομο παρά μόνο σαν υποστηρικτής του κοινού αποτελέσματος. Τα λέω αυτά, επειδή έχω διακρίνει μια δυσκολία στο να εκφραστούμε για την δουλειά των άλλων. Χωρίς , όμως, την αξιολόγησή μας δεν μπορεί να υπάρξει αποτέλεσμα. Ο καθένας λοιπόν σχολιάζει – αξιολογεί, όλες τις προτάσεις, εκτός από την δική του. Για να απλοποιήσουμε την κατάσταση,, ψηφίζουμε κατά στοιχείο, και ξεκινώ πρώτος:
Κεφαλή: Μ.γ.Γ και 2ο Μ.ΙΩ
Στάση χεριών: Μ.ΙΩ και 2ο Μ.γ.Γ
Αναλογίες κορμού Μ.γ.Ε και 2ο Α.Π.
Άνοιγμα (πλάτος φουστανέλας ) Μ.Ρ. και 2ο Μ.ΙΩ
Νοητό ύψος θεατή Μ.ΙΩ και 2ο Μ.γ.Γ
Μανδύας: ΑΓΓΕΛΙΚΗ και 2ο Α.Π.
Στάση ποδιών Μ.γ.Ε και 2ο Μ.ΙΩ
Οριοθέτηση πολης: ΑΓΓΕΛΙΚΗ και 2ο ΕΜΜ
Θα επανέλθω αν η άσκηση της Ελευθερίας, ανατρέψει κάτι από τα παραπάνω. Τα στέλνω πρώτος μήπως υπάρχουν απορίες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚεφαλή: Μ.ΙΩ. και Μ.Ρ.
Στάση χεριών: ΑΓΓΕΛΙΚΗ και Α.Π.
Αναλογίες κορμού: Α.Π. και Φ.Μ.
Άνοιγμα (πλάτος φουστανέλας ) Φ.Μ. και Μ.γ.Ε.
Νοητό ύψος θεατή: ΕΜΜ. και Μ.ΙΩ.
Μανδύας: Φ.Μ. και ΑΓΓΕΛΙΚΗ
Στάση ποδιών: Μ.ΙΩ. και Φ.Μ.
Οριοθέτηση πολης: : Α.Π. και Μ.ΙΩ.
Καλή συνέχεια!
Κεφαλή: Μ.ΙΩ. και Μ.γ.Γ
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτάση χεριών: Φ.Μ και Μ.Ρ
Αναλογίες κορμού: Μ.γ.Ε. και Φ.Μ
Άνοιγμα (πλάτος φουστανέλας ) : Φ.Μ. και Αγγελική
Νοητό ύψος θεατή: ΕΜΜ. και Μ.ΙΩ
Μανδύας: Μ.Ρ. και Μ.γ.Γ
Στάση ποδιών: Μ.γ.Ε και Φ.Μ.
Οριοθέτηση πολης: Αγγελική και ΕΜΜ
Κεφαλή: Φ.Μ. και Μ.γ.Γ
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτάση χεριών: Μ.ΙΩ. και Α.Π.
Αναλογίες κορμού: Φ.Μ. και Αγγελική
Άνοιγμα (πλάτος φουστανέλας ) : Αγγελική και Φ.Μ.
Νοητό ύψος θεατή: ΕΜΜ. και Μ.ΙΩ.
Μανδύας: Μ.Ρ. και Μ.ΙΩ.
Στάση ποδιών: Φ.Μ. και Μ.γ.Γ.
Οριοθέτηση πολης: Φ.Μ. και ΕΜΜ
......Ζητούνται εθελοντές για την καταμέτρηση των αποτελεσμάτων!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚεφαλή: 3 Μ.γ.Γ - 3 Μ.ΙΩ - 1 Μ.Ρ. - 1 Φ.Μ.
ΔιαγραφήΣτάση χεριών: 2 Μ.ΙΩ -2 Α.Π - 1 Μ.γ.Γ- 1 ΑΓΓΕΛΙΚΗ- 1 Φ.Μ - 1 Μ.Ρ
Αναλογίες κορμού: 3 Φ.Μ. -2 Μ.γ.Ε -2 Α.Π.- Αγγελική
Άνοιγμα (πλάτος φουστανέλας ) : 3 Φ.Μ. - 2 Αγγελική - Μ.Ρ. - Μ.ΙΩ - Μ.γ.Ε.
Νοητό ύψος θεατή: 4 Μ.ΙΩ - 3 ΕΜΜ. -Μ.γ.Γ
Μανδύας: 2 Μ.Ρ. -2 ΑΓΓΕΛΙΚΗ - Α.Π. - Φ.Μ. - Μ.γ.Γ - Μ.ΙΩ
Στάση ποδιών: 3 Φ.Μ. - 2 Μ.ΙΩ - 2 Μ.γ.Ε - Μ.γ.Γ.
Οριοθέτηση πολης: 3 ΕΜΜ -2 ΑΓΓΕΛΙΚΗ -Α.Π. - Μ.ΙΩ. - Φ.Μ.
κεφαλή: ...............1 Μ.ΙΩ και 2 Μ.γ.Γ
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτάση χεριών:......... 1 Μ.ΙΩ και 2 Μ.γ.Γ
Αναλογιες Κορμού:..... 1 Φ.Μ και 2 Αγγ.
Άνοιγμα (πλάτος φουστ):1 Φ.Μ και 2 Μ.ΙΩ
Νοητό ύψος Θεατή :.... 1 Μ.γ.Γ και 2 Μ.γ.Ε
Μανδύας:.............. 1 Μ.ΙΩ και 2 Μ.γ.Γ
Στάση ποδιών:......... 1 Φ.Μ και 2 Μ.γ.Ε
Οριοθέτηση πόλης :.... 1 Φ.Μ και 2 Μ,γ.Ε
Κεφαλή: Μ.γ.Γ. και Μ.Ρ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτάση χεριών: Α.Π. και Μ.γ.Ε.
Αναλογίες κορμού: Φ.Μ. και Α.Π.
Άνοιγμα (πλάτος φουστανέλας ) : Φ.Μ. και Μ.γ.Ε.
Νοητό ύψος θεατή: Φ.Μ. και Μ.γ.Γ.
Μανδύας: Φ.Μ. και Ἀγγελικὴ
Στάση ποδιών: Μ.γ.Ε και Φ.Μ.
Οριοθέτηση πολης: Φ.Μ. και Ἀγγελικὴ
Κεφαλή: Μ.γ.Γ και Μ. Ιω.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτάση χεριών: Φ.Μ. και Μ.γ.Γ.
Αναλογίες κορμού: Μ.Ιω.και Μ.Ρ.
Άνοιγμα (πλάτος φουστανέλας ) : Μ.γ.Ε. και ΕΜΜ.
Νοητό ύψος θεατή: Μ.γ.Γ και Μ.Ιω.
Μανδύας: Φ.Μ. και Α.Π.
Στάση ποδιών: Μ.Ιω. και Μ.Ρ.
Οριοθέτηση πολης: Μ.γ.Ε.και ΕΜΜ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚεφαλή: Φ.Μ.
Στάση χεριών: Εμμ.
Αναλογίες κορμού: Μ.Ιω.
Άνοιγμα (πλάτος φουστανέλας ) : Α.Π.
Νοητό ύψος θεατή: Μ.γ.Ε.
Μανδύας: Μ.Ιω. και Φ.Μ.
Στάση ποδιών: Μ.Ιω.
Οριοθέτηση πολης: Μ.γ.Γ.
Συγγνώμη γιά την καθυστέρηση.
Ευχαριστούμε πολύ.
τα τελικά
ΔιαγραφήΚεφαλή: 6 Μ.γ.Γ - 5 Μ.ΙΩ - 2 Μ.Ρ. - 2 Φ.Μ.
Στάση χεριών: 3 Μ.ΙΩ -3 Α.Π - 3 Μ.γ.Γ - 2 Φ.Μ1-1 ΑΓΓΕΛΙΚΗ - 1 Μ.Ρ -1Μ.γ.Ε.-1 ΕMM.
Αναλογίες κορμού: 5 Φ.Μ. -3 Α.Π.-2 Μ.γ.Ε - 2 Αγγελική- 2 Μ.Ιω- 1 Μ.Ρ
Άνοιγμα (πλάτος φουστανέλας ) : 5 Φ.Μ. -3 Μ.γ.Ε. - 2 Αγγελική -2 Μ.ΙΩ- 1 Μ.Ρ. -1 ΕΜΜ.- 1 ΑΠ
Νοητό ύψος θεατή: 5 Μ.ΙΩ -4 Μ.γ.Γ- 3 ΕΜΜ. -1 Μ.γ.Ε-1 Φ.Μ.-1 Μ.γ.Ε.
Μανδύας:4 Φ.Μ.-3 Μ.ΙΩ -3 ΑΓΓΕΛΙΚΗ -2 Α.Π. - 2 Μ.γ.Γ- 2 Μ.Ρ.
Στάση ποδιών: 5 Φ.Μ. - 4 Μ.ΙΩ - 4 Μ.γ.Ε -1 Μ.γ.Γ.-1 Μ.Ρ.
Οριοθέτηση πολης: 4 ΕΜΜ -3 ΑΓΓΕΛΙΚΗ -3 Φ.Μ-2 Μ,γ.Ε.-1 Α.Π. -1 Μ.ΙΩ.-1 Μ.γ.Γ
ΑπάντησηΔιαγραφήΈνα ενδιαφέρον αποτέλεσμα που προέκυψε απο τις επιλογές μας. Οπωσδήποτε υπάρχουν και άλλοι συνδυασμοί. Αν κάποιος θέλει μπορεί να μας στείλει τον δικό του. Πάντως για τα δικά μου μάτια, νομίζω, η όλη άσκηση είναι σε καλό δρόμο.
http://www.flickr.com/photos/72204189@N05/8527557715/in/photostream/lightbox/
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο αποτέλεσμά Σας με δύο αλλαγές (κορμός και χέρι αντίστασης):
Πως Σας φαίνεται;
http://hsir.org/p/se
Η πορεία προς το τέλειο ξεκίνησε(!). Χρειαζόμαστε και άλλες γνώμες, έστω και προφορικά. Αν κανείς διακρίνει περιθώρια βελτίωσης, αδύναμα σημεία κλπ τώρα είναι η ώρα.
ΔιαγραφήΕπίσης να σημειώσουμε ότι το ομαδικό σχέδιο προέκυψε από την ψηφοφορία.
εχω τη γνώμη ότι η κίνηση του μανδύα δεν συνάδει με την καθαρά μετωπική στάση της κεφαλής
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπίσης, το όριο της πόλης δεν είναι αρκετά ψηλά;
Δεν μας δίνει την δυνατότητα να έχουμε ίσα εμβαδά
χρυσού κάμπου - ζωγραφικού μέρους...
Για να καταλήξουμε χρειαζόμαστε και άλλες γνώμες στα όσα επισημαίνετε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕλάτε να καταλήξουμε αρχικά για τα θέματα που αφορούν τον Άγιο και στην συνέχεια να δούμε την πόλη. Προσωπικά συμφωνώ με τις παρεμβάσεις σας. Το φαρδύτερο ζωνάρι, τα χέρια και με την ωραία παρατήρηση της Αθηνάς. Έχει κανείς κάτι άλλο; Αν όχι τελειοποιούμε όλοι το τελευταίο σχέδιο και το καταθέτουμε.
ΑπάντησηΔιαγραφήσημ: (σκοπεύω να σας εξαντλήσω....)
σημ νο 2 ( με απώτερο σκοπό να με αποφεύγετε στο μέλλον)
ΑπάντησηΔιαγραφήΑλλά ότι προσπαθούμε να αποφύγουμε, αυτό συνήθως μας συμβαίνει...
Καλημέρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπο την πλευρά μου δεν έχω να προσθέσω κάτι,θα συμφωνήσω όμως με την Α.Π και με τον Μ.γ Γ. για τις περιπτώσεις του Μανδύα και την αναλογία Χρυσού κάμπου - ζωγραφικό μέρος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧαίρετε!
Δεν έχω καμμία γνώμη.
Θα ήθελα να ξέρω τις δικές Σας: Η οριοθέτηση της πόλης μήπως εξαρτάται από το τι ζητάει ο άνθρωπος που παραγγέλνει την Εικόνα;
Ευχαριστώ
ΑπάντησηΔιαγραφήΧαίρετε!
Η άσκησή μου:
http://hsir.org/p/ey
Η πιθανή απαίτηση του πελάτη είναι ένα άλλο πρόβλημα, που πάντως δεν θα πρέπει να μας απασχολήσει στην άσκησή μας. Ο λόγος , βέβαια, είναι η διαφορετική φύση του προβλήματος από τους καθαρά καλλιτεχνικούς προβληματισμούς.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜε την ευκαιρία επιτρέψτε μας παρακαλούμε να καταθέσουμε μία απορία, η οποία αφορά την εξ' αρχής απόφασή μας να συμπεριλάβουμε την πόλη στην Εικόνα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠάντοτε μας προβληματίζει αν αυτό χρειάζεται/επιτρέπεται σε μία απλή Εικόνα (δεν μιλάμε για παράσταση)...
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ μορφή του Αγίου:
http://hsir.org/p/55
Αλήθεια, άραγε τι εξυπηρετεί η σχεδίαση της πόλης;
ΑπάντησηΔιαγραφήΠρόκειται μάλλον για επιρροή από την Ρωσική σχολή και βαθύτερα συνδέεται με την κλασσική ζωγραφική.
Γνωρίζουμε τις πολλές τάσεις που υπάρχουν στην αντίληψη για την Εικόνα, γενικά. Έχουμε δει και παλαιότερα στην συζήτησή μας, ότι η γραφή δεν είναι μία, η αντίληψη και ερμηνεία δεν είναι μία και μοναδική. Υπάρχει ελευθερία και ο καθένας κάνει ότι καλύτερο μπορεί. Έχω στο παρελθόν δηλώσει ότι η περίοδος του 14ου και 15ου αιώνα, έδωσαν το μέτρο. Και νομίζω, πως το μέτρο αυτό, δύσκολα θα ξεπεραστεί. Έτσι, λοιπόν, καταθέτω την γνώμη μου στο ερώτημά σας. Η πόλη δεν χρειάζεται. Η λιτή εκδοχή είναι πλουσιότερη σε βάθος νοημάτων και περιεχόμενο. Όμως ας είμαστε ειλικρινείς. Η άποψη αυτή, αποτελεί μειοψηφία. Ελάχιστοι θα την προτιμούσαν από αυτήν με τα ωραία σπιτάκια , την λίμνη, το τζαμί, το κάστρο κλπ. Η λιτή παρουσίαση έχει ΣΙΩΠΗ. Και η σιωπή δεν είναι εύκολα ανεκτή.
Όμως, 'όπως σε όλα τα πνευματικά ζητήματα, έτσι και εδώ, το λιτό είναι το πλούσιο και το φλύαρο και φανταχτερό είναι το φτωχό. Εμείς το γνωρίζουμε, και θα περιμένουμε να το μάθουν και άλλοι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλημέρα!
Και η δική μου άσκηση:
http://hsir.org/p/jdp
Και ένα ερώτημα καθώς έρχονται οι ασκήσεις:
ΑπάντησηΔιαγραφήΓιατί στην Πίστη μας, οι αξίες αντιστρέφονται; Ο τελευταίος γίνεται πρώτος, Μέγιστος είναι ο υπηρέτης,κλπ;
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ Βασιλεία του Θεού και ο κόσμος...
Και ανάμεσά τους η Εικόνα, σαν ένα παράθυρο, το θαυμάσιο αυτό δώρο του Θεού στον πεσμένο άνθρωπο, όπως πολύ ωραία μας είπατε πρόσφατα.
Δοσμένο για να μπολιάζει την ταλαίπωρη ανθρωπότητα με Φως, που μιά ακτίνα του είναι η ΣΙΩΠΗ...
Εμείς, αντίθετα, προσπαθούμε (μάταια βέβαια) να περάσουμε το δικό μας σκότος προς την άλλη πλευρά, εισάγοντας στην Εικόνα στοιχεία του "κόσμου τούτου". Φλυαρίες, όπως πολύ σωστά λέτε και φαντασίες...
Να, π.χ. ήδη έβαλα λίγο σκότος φλυαρίας στην φωτεινή μας συζήτηση...
η άσκησή μου:
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.flickr.com/photos/72204189@N05/8537167466/in/photostream/lightbox/
Αν ήξερα σχέδιο θα έκανα τον μανδύα ελαφρύ και με κίνηση ελεύθερη και αρμονική. Δεν καταφέρνω να εκφράσω το παραπάνω. Μπορεί κανείς να βοηθήσει;
ΑπάντησηΔιαγραφή- Μας θυμίζει το ερώτημά Σας για τις αξίες το θεώρημα της "αντεστραμμένης πυραμίδας" του Γ. Σωφρονίου...
- Εμείς δεν ξέρουμε πράγματι σχέδιο και μόλις που μπορούμε να καταλάβουμε πως θα μπορούσε να γίνει ο μανδύας πιο "ελαφρύς", πράγμα που έχει να κάνει, αν δεν κάνουμε λάθος με την υφή του υφάσματος και κατα συνέπεια με το πάχος των πτυχώσεων.
Επίσης το "αρμονική κίνηση" μας θυμίζει λίγο το θέμα της ισορροπίας, κυρίως των κλίσεων.
Αυτό που δεν μπορούμε καθόλου να κατανοήσουμε και χρειαζόμαστε βοήθεια, είναι το "ελεύθερη"...
ΑπάντησηΔιαγραφήΈκανα μια δεύτερη προσπάθεια, περισσότερο για να δείξω τι εννοώ. Λίγο κίνηση, ένα αεράκι να φυσά...
http://www.flickr.com/photos/72204189@N05/8536394919/in/photostream/lightbox/
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπάνω που θα ρωτάγαμε ακριβώς γι' αυτό!
Πριν λίγο μας έκαναν την εξής παρατήρηση: "Γιατί ο μανδύας του Αγίου να φουσκώνει
σαν να φυσάει αέρας; Έχουμε ανέμους στην Εικόνα;".
Απαντήσαμε ότι ήταν ωραίο θέμα για την συζήτησή μας...
Ευχ.
Για ανέμους δεν ξέρω.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚάτι όμως κάνει τα υφάσματα να χορεύουν.
Να δούμε μερικά - όχι τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα - στα οποία είναι εμφανής η κίνηση. Ίσως η Αθηνά και ο Εμμανουήλ μας βρουν ακόμα πιο χαρακτηριστικά δείγματα, πάντοτε από την Παράδοση, και όχι σύγχρονα:
http://www.flickr.com/photos/72204189@N05/8537852035/in/photostream/lightbox/
ΑπάντησηΔιαγραφή"Κάτι όμως κάνει τα υφάσματα να χορεύουν"...
Τι Κάτι δηλαδή; Και από που ερχεται και προς τα που πηγαίνει,
ώστε να κάνουμε να φουσκώνουν κατάλληλα τα υφάσματα;
Δεν καταλαβαίνω καλά, συγχωρέστε με...
Να μην παρεξηγηθώ. Δεν υπονοώ κάτι. Απλώς επισημαίνω αυτό που βλέπω. Εσείς δεν βλέπετε πως υπάρχει ρυθμός και κίνηση; Σε μια στάση προσοχής, οι μανδύες κρεμάνε προς τα κάτω, όπως βλέπουμε σε πολλές περιπτώσεις να τηρείται. Στα παραδείγματα που έστειλα, και σε πάρα πολλά ακόμα, αυτό δεν συμβαίνει. Νομίζω πως αποτυπώνεται μια κίνηση, μια ελαφράδα του μανδύα, με στόχο, μάλλον, την αποφυγή της στατικότητας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν χρειάζεται να φανταστούμε ένα ρεύμα αέρα που προκαλεί αυτό το αποτέλεσμα. Ο ανασηκωμένος μανδύας, φανερώνει οπωσδήποτε κίνηση του σώματος, μια αίσθηση ελευθερίας, που είχα αναφέρει νωρίτερα. Είναι μόνο προσωπική μου εντύπωση;
ΑπάντησηΔιαγραφή"Aποφυγή της στατικότητας" και "αίσθηση ελευθερίας"...
Να υποθέσουμε ότι το δεύτερο είναι αποτέλεσμα του πρώτου;
Κάπου είχαμε διαβάσει ότι κάποιοι τρόποι απόδωσης στην Εικόνα
υποσημαίνουν την έλλειψη γήινης βαρύτητας.
Τι λέτε γι' αυτό; Μήπως και το φούσκωμα των υφασμάτων είναι κάτι τέτοιο;
Προσωπικά δεν με απασχολεί να το ερμηνεύσω και να το εντάξω σε κάποιο κανόνα, τουλάχιστον τώρα. Το σημαντικό είναι ότι είναι χαρακτηριστικό της Παραδοσιακής Εικόνας, δοσμένο σχεδόν πάντοτε διακριτικά, χωρίς υπερβολές.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό που με απασχολεί είναι ο χαρακτήρας που αποκτά το σχέδιο με τον τρόπο αυτό. Είτε πούμε για αίσθηση ελευθερίας είτε αποφυγή στατικότητας είτε και οποιοδήποτε άλλο χαρακτηρισμό, το γεγονός είναι πως το στοιχείο αυτό ΥΠΑΡΧΕΙ και κάθε προβληματισμός ακολουθεί. Προηγείται δηλαδή η τεχνική αυτή από τον τρόπο με τον οποίο θα την ερμηνεύσουμε - ονομάσουμε.
Προηγείται , σημαίνει, μας παραδίδεται, σαν συστατικό του Παραδοσιακού σχεδίου, και νομίζω ότι δεν τίθεται θέμα για την αξία της.
Απ΄την άλλη μεριά, νομίζω μιλάμε και αναλύουμε το αυτονόητο. Αρκεί μόνον, να παρατηρήσουμε τα σχέδια ( η Παρατήρηση είναι σπουδαιότατο εφόδιο), και να διαπιστώσουμε την εκτεταμένη χρήση αυτής της τάσης. Ίσως, λοιπόν, είναι καλό να παρουσιαστούν κάποια ακόμα σχέδια.
Επιτρέψτε μου τον σχολιασμό: πιστεύω ότι η κίνηση των υφασμάτων στην στατική μορφή, δηλαδή όχι στις περιπτώσεις όπου εικονίζεται κάποια "δράση", γίνεται όχι για να αποδώσει ένα είδος "ανάλαφρου" ή ελευθερίας, αλλά για να τονίσει κάποιο δυναμικό σημασιολογικά στοιχείο, όπως πχ είναι ένα δόρυ που νικά τον εχθρό, το χέρι που κρατά το σημείο του σταυρού, το χέρι που προβάλει το ειλητάριο κλπ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια το λόγο αυτό, την κίνηση την οποία επιζητείτε θα την έβλεπα περισσότερο στο μέρος της προβολής του χεριού της "άρνησης" του Αγίου, ακριβώς για να τονιστεί η κατάφασή του στο μαρτύριο, κάνοντας τη κίνηση αυτή εντονότερη.
Σε αντίθετη περίπτωση και αν η μορφή παραμένει στατική, αυτού του είδους η κίνηση, πραγματικά νομίζω ότι έρχεται σε αντίθεση με όσα έχουμε ήδη συζητήσει και αναφέρονται
- είτε στην ηρεμία των μορφών
- είτε στην αποφυγή φυσιοκρατικών στοιχείων
- είτε στην απουσία των κανόνων της φύσης
Η πρότασή μου
https://www.dropbox.com/sh/wn4qc2hswi98xkx/uPCuxysCnL
Πολύ σημαντικές οι σκέψεις σας. Να ξεκαθαρίσουμε ακόμα μια φορά ότι οι αναφορές μου για αίσθηση ελευθερίας κλπ. δεν είχαν διόλου ερμηνευτική διάσταση. Ήταν απλώς μια υποκειμενική εντύπωση, και αναφέρθηκε μόνο για να εντοπιστεί το χαρακτηριστικό αυτό στα σχέδια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια να μπορέσουμε να μιλήσουμε για τον "σκοπό" αυτής της σχεδίασης - αν υπάρχει - και γενικότερα να την ερμηνεύσουμε, θα πρέπει να προηγηθεί σοβαρή έρευνα με συλλογή όλων των περιπτώσεων, προσπάθεια κατηγοριοποίησης τους κλπ. Και, άν από την έρευνα αυτή διαπιστωθεί κάποιο κοινό μέτρο, τότε ίσως να μπορούσαμε να μιλήσουμε για συμβολική χρήση του ρυθμού της σχεδίασης.
Πριν από αυτό, όμως, οι ερμηνευτικές αναφορές δεν αποτελούν τίποτε άλλο παρά μόνο την υποκειμενική εντύπωση του καθενός μας. Δεν θέλω να πω πως δεν έχουν αξία. Έχουν τεράστια αξία αλλά μόνο σαν βάση και σαν αφορμή για μια σοβαρή έρευνα.
Πιστεύω πως όλοι συμφωνούμε με τα παραπάνω.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα!
Σχετικά με τα ενδύματα που «ανεμίζουν» παρατήρησα τα παλαιά πρότυπα και πρόσεξα ότι κάποια ενδύματα το παρουσιάζουν και κάποια όχι.
Μήπως αυτό οφείλετε στο ύφασμα, π.χ. όταν έχουμε ένα ύφασμα χοντρό, επομένως και πιο βαρύ, αυτό πέφτει ίσια και όταν έχουμε ένα ύφασμα που είναι λεπτό, επομένως και πιο ελαφρύ, ανεμίζει με την παραμικρή κίνηση;
Και δική σας χρήσιμη σκέψη προστίθεται με τις υπόλοιπες προκειμένου να αποτελέσουν την βάση μιας ολοκληρωμένης έρευνας, χωρίς την οποία κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα.
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα!
Και η δική μου άσκηση:
http://hsir.org/p/wx
ΑπάντησηΔιαγραφήΤα συνολικά μας, μέχρι στιγμής:
http://hsir.org/p/rz
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ τελευταία προσπάθειά μου:
http://hsir.org/p/v3w
Μια πρακτικής και άσχετη με το θέμα ερώτηση!: Βρίσκεται στα χέρια μου ένα παλη προετοιμασμένο ξύλο αγιογραφιας. Η προετοιμασια του φαίνεται ελλειπης. Έχει μάλλον περαστεί λίγα χέρια. Μπορώ εκ των υστέρων να τη βελτιωσω; Αν ναι, με τι μείγμα υλικού και με ποια διαδικασία;
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΜε συγχωρείτε για την καθυστέρηση.
Η άσκησή μου:
http://flic.kr/p/e2ntcr