+++
Ὁ Ὅσιος ἱερομόναχος Παρθένιος
ὁ Πνευματικός καί ζωγράφος,
ὁ ἐξ Ἀγράφων, ὁ Σκοῦρτος
(Μέρος Β´)
...Ἀναφορά στήν ἁγιότητα τοῦ ἱερομονάχου Παρθενίου ἀλλά καί στήν εὐωδία
πού ἐξέπεμπαν τά ὀστᾶ του μετά τήν ἀνακομιδή τῶν λειψάνων του γίνεται:
α) ἀπό τόν βιογράφο τοῦ Γέροντος Ἱεροθέου, κτίτορος τῆς μονῆς
Προφήτου Ἡλιοῦ στήν Ὕδρα, τοῦ ὁποίου ὁ ὅσιος Παρθένιος
στάθηκε Πνευματικός (γύρω στά 1788)
β) ἀπό τόν ἱερομόναχο Ἰσίδωρο Κυριακόπουλο (1819-1882),
στόν ὑπ’ αὐτοῦ Βίο τοῦ ὁσίου Νήφωνος τοῦ Χίου (1736-1809),
ἀλλά καί στούς Οἴκους κατ' Ἀλφάβητον πρός τόν Ἅγιον Μακάριον Κορίνθου
γ) ἀπό τόν ὅσιο Ἀθανάσιο Πάριο στή Δήλωση περί τῆς
ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ταραχῶν ἀληθείας καί
δ) ἀπό τόν ὅσιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη στήνἈπολογία Πίστεως.
Γνωρίζουμε ἀπό τόν Βίο τοῦ ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου (+ 1809)
ὅτι λίγες ὥρες πρίν ἀπό τήν ὁσιακή κοίμησή του, ζήτησε μαζί μέ τά ὁστᾶ
τοῦ ἁγίου Μακαρίου Κορίνθου, νά προσκυνήσει καί ἐκεῖνα
τοῦ ‘‘Παρθενίου, Ἁγίου Πνευματικοῦ Πατρός του’’, τά ὁποῖα μετά
τήν ἀνακομιδή τους εὐωδίαζαν. Εἶναι ἐξάλλου γνωστό ὅτι
ὁ ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἔζησε τήν τελευταία περίοδο
τῆς ζωῆς του καί ἐκοιμήθη στό Κελλί τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Καρυῶν,
στό ὁποῖο ἀσκεῖτο ὁ ὅσιος Παρθένιος. Ἐπί τῇ βάσει ὁρισμένων
δεδομένων τό ἔτος κοιμήσεως τοῦ ὁσίου Παρθενίου θά πρέπει
νά ὑπολογιστεῖ μεταξύ τῶν ἐτῶν 1794-1802.
Σύμφωνα μέ χειρόγραφες ἀθωνικές πηγές, ὁ ἱερομόναχος Παρθένιος
καταγόταν ἀπό τόν Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων ἐνῶ διατηροῦσε στό Κελλί του
σχολή ἐκμαθήσεως τῆς ζωγραφικῆς τέχνης.
Ἡ πρόσφατη ἔρευνα ἔδειξε ὅτι ὁ ὅσιος ἱερομόναχος Παρθένιος
ὁ Σκούρτος, ταυτίζεται μέ τόν ζωγράφο "Παρθένιο ἱερομόναχο
τόν ἐξ Ἀγράφων", πού ὑπογράφει στά 1749
τήν Εἰκόνα τῆς Θεοτόκου, στό τέμπλο τοῦ κοιμητηριακοῦ Ναοῦ
τοῦ Ἁγίου Νικολάου, στίς Καρυές, καθώς καί ἐκείνη τῆς Θεοτόκου
Οἰκονόμισσας στή Λιτή τοῦ Καθολικοῦ τῆς Μεγίστης Λαύρας (1742).
Παναγία Οἰκονόμισσα (Μ. Λαύρας)
Ὁ Παρθένιος συνδέεται ἔτσι ἄμεσα μέ τόν διάσημο συντοπίτη
καί ὁμότεχνό του, ἱερομόναχο Διονύσιο τόν ἐκ Φουρνᾶ,
τόν συγγραφέα τῆς περίφημης Ἑρμηνείας τῶν ζωγράφων.
Ἡ καλλιτεχνική καί τεχνοτροπική συγγένεια τῶν ἔργων τοῦ Παρθενίου,
μ' αὐτά τοῦ συντοπίτη του, Διονυσίου, εἶναι πολύ μεγάλη.
Καί οἱ δύο κινοῦνται σ' ἐκεῖνο τό καλλιτεχνικό ρεῦμα τοῦ πρώτου μισοῦ
τοῦ 18ου αἰ. πού κήρυττε τήν στροφή πρός τά παλαιότερα
παλαιολόγεια πρότυπα. Τό πιθανότερο μάλιστα εἶναι,
ὁ ὅσιος Παρθένιος νά ὑπῆρξε μαθητής τοῦ ἱερομονάχου Διονυσίου.
Στόν ὅσιο Παρθένιο καί στόν εὐρύτερο κύκλο τῶν μαθητῶν του,
θά πρέπει νά ἀποδοθοῦν ἔργα τόσο μνημειακῆς ζωγραφικῆς
(ὅπως τό Κυριακό τῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων) ὅσο καί δεκάδες
φορητές Εἰκόνες στό Ἅγιον Ὄρος καί ἀλλοῦ.
Ὁ Ὅσιος ἱερομόναχος Παρθένιος
ὁ Πνευματικός καί ζωγράφος,
ὁ ἐξ Ἀγράφων, ὁ Σκοῦρτος
(Μέρος Β´)
...Ἀναφορά στήν ἁγιότητα τοῦ ἱερομονάχου Παρθενίου ἀλλά καί στήν εὐωδία
πού ἐξέπεμπαν τά ὀστᾶ του μετά τήν ἀνακομιδή τῶν λειψάνων του γίνεται:
α) ἀπό τόν βιογράφο τοῦ Γέροντος Ἱεροθέου, κτίτορος τῆς μονῆς
Προφήτου Ἡλιοῦ στήν Ὕδρα, τοῦ ὁποίου ὁ ὅσιος Παρθένιος
στάθηκε Πνευματικός (γύρω στά 1788)
β) ἀπό τόν ἱερομόναχο Ἰσίδωρο Κυριακόπουλο (1819-1882),
στόν ὑπ’ αὐτοῦ Βίο τοῦ ὁσίου Νήφωνος τοῦ Χίου (1736-1809),
ἀλλά καί στούς Οἴκους κατ' Ἀλφάβητον πρός τόν Ἅγιον Μακάριον Κορίνθου
γ) ἀπό τόν ὅσιο Ἀθανάσιο Πάριο στή Δήλωση περί τῆς
ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ταραχῶν ἀληθείας καί
δ) ἀπό τόν ὅσιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη στήνἈπολογία Πίστεως.
Γνωρίζουμε ἀπό τόν Βίο τοῦ ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου (+ 1809)
ὅτι λίγες ὥρες πρίν ἀπό τήν ὁσιακή κοίμησή του, ζήτησε μαζί μέ τά ὁστᾶ
τοῦ ἁγίου Μακαρίου Κορίνθου, νά προσκυνήσει καί ἐκεῖνα
τοῦ ‘‘Παρθενίου, Ἁγίου Πνευματικοῦ Πατρός του’’, τά ὁποῖα μετά
τήν ἀνακομιδή τους εὐωδίαζαν. Εἶναι ἐξάλλου γνωστό ὅτι
ὁ ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἔζησε τήν τελευταία περίοδο
τῆς ζωῆς του καί ἐκοιμήθη στό Κελλί τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Καρυῶν,
στό ὁποῖο ἀσκεῖτο ὁ ὅσιος Παρθένιος. Ἐπί τῇ βάσει ὁρισμένων
δεδομένων τό ἔτος κοιμήσεως τοῦ ὁσίου Παρθενίου θά πρέπει
νά ὑπολογιστεῖ μεταξύ τῶν ἐτῶν 1794-1802.
Σύμφωνα μέ χειρόγραφες ἀθωνικές πηγές, ὁ ἱερομόναχος Παρθένιος
καταγόταν ἀπό τόν Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων ἐνῶ διατηροῦσε στό Κελλί του
σχολή ἐκμαθήσεως τῆς ζωγραφικῆς τέχνης.
Ἡ πρόσφατη ἔρευνα ἔδειξε ὅτι ὁ ὅσιος ἱερομόναχος Παρθένιος
ὁ Σκούρτος, ταυτίζεται μέ τόν ζωγράφο "Παρθένιο ἱερομόναχο
τόν ἐξ Ἀγράφων", πού ὑπογράφει στά 1749
τήν Εἰκόνα τῆς Θεοτόκου, στό τέμπλο τοῦ κοιμητηριακοῦ Ναοῦ
τοῦ Ἁγίου Νικολάου, στίς Καρυές, καθώς καί ἐκείνη τῆς Θεοτόκου
Οἰκονόμισσας στή Λιτή τοῦ Καθολικοῦ τῆς Μεγίστης Λαύρας (1742).
Παναγία Οἰκονόμισσα (Μ. Λαύρας)Ὁ Παρθένιος συνδέεται ἔτσι ἄμεσα μέ τόν διάσημο συντοπίτη
καί ὁμότεχνό του, ἱερομόναχο Διονύσιο τόν ἐκ Φουρνᾶ,
τόν συγγραφέα τῆς περίφημης Ἑρμηνείας τῶν ζωγράφων.
Ἡ καλλιτεχνική καί τεχνοτροπική συγγένεια τῶν ἔργων τοῦ Παρθενίου,
μ' αὐτά τοῦ συντοπίτη του, Διονυσίου, εἶναι πολύ μεγάλη.
Καί οἱ δύο κινοῦνται σ' ἐκεῖνο τό καλλιτεχνικό ρεῦμα τοῦ πρώτου μισοῦ
τοῦ 18ου αἰ. πού κήρυττε τήν στροφή πρός τά παλαιότερα
παλαιολόγεια πρότυπα. Τό πιθανότερο μάλιστα εἶναι,
ὁ ὅσιος Παρθένιος νά ὑπῆρξε μαθητής τοῦ ἱερομονάχου Διονυσίου.
Στόν ὅσιο Παρθένιο καί στόν εὐρύτερο κύκλο τῶν μαθητῶν του,
θά πρέπει νά ἀποδοθοῦν ἔργα τόσο μνημειακῆς ζωγραφικῆς
(ὅπως τό Κυριακό τῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων) ὅσο καί δεκάδες
φορητές Εἰκόνες στό Ἅγιον Ὄρος καί ἀλλοῦ.
Παταπίου μοναχού Καυσοκαλυβίτου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου