ΑΠΟ ΠΟΥ Ν' ΑΡΧΙΣΩ ΤΟΝ ΘΡΗΝΟ... (ΠΟΘΕΝ ΑΡΞΟΜΑΙ ΘΡΗΝΕΙΝ...)

+++

ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΡΗΤΗΣ

(Ὁ Ποιητὴς τοῦ Μεγάλου Κανόνος)

 

(Μνήμη: 4 Ιουλίου)

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’

Τοῦ Δαβὶδ τὴν κινύραν Πάτερ μιμούμενος,
ἐν Ἐκκλησίᾳ Ὁσίων προσάδεις ᾆσμα καινόν,
ὡς σοφὸς ὑφηγητὴς τοῦ θείου Πνεύματος·
σὺ γὰρ ἐβρόντησας ἡμῖν, τὰς τῆς Χάριτος ᾡδάς,
καὶ λόγον δικαιοσύνης, Ἀνδρέα Πατέρων κλέος,
πρὸς σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

* * *

Γεννημένος τὸ 660 μ.Χ. στὴν Δαμασκό, ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν Ἀνδρέας
ἔμελλε νὰ λάβη τὴν ἐπωνυμία τοῦ «ἁρμονικοτέρου τῶν μελωδῶν»,
παρότι μέχρι τὴν ἡλικία τῶν ἑπτὰ ἐτῶν δὲν μιλοῦσε!
Ἡ Χάρις τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, ὅμως, τοῦ ἔδωσε θαυματουργικὰ
τὴν λαλιά του καὶ ἔκτοτε ἐπέδειξε ἔξοχα χαρίσματα,
ἰδιαιτέρως στὴν ποίησι καὶ τὴν ρητορική.

Σὲ νεαρὴ ἡλικία ὁ Ὅσιος ἔγινε γραμματέας τοῦ Πατριαρχείου
Ἱεροσολύμων καὶ ἀπεστάλη στὴν Κων/λη μὲ τὴν συνοδία δύο Γερόντων,
προκειμένου νὰ παρουσιάση στὸν αὐτοκράτορα τὴν Ὁμολογία Πίστεως τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων, ἡ ὁποία ἐξέφραζε τὴν συμφωνία της,
γιὰ τὴν καταδίκη τῆς αἱρέσεως τοῦ μονοθελητισμοῦ. 

Στὴν Κων/λη, ὅπου ἐγκαταστάθηκε ὁ Ὅσιος μετὰ τὸ πέρας τῆς ἀποστολῆς του,
τοῦ ἀνατέθηκε ἀπὸ τὸν Πατριάρχη καὶ τὸν αὐτοκράτορα ἡ φροντίδα
ἑνὸς ὀρφανοτροφείου καὶ ἑνὸς πτωχοτροφείου.
Ἡ ἐπιτυχία στὸ ἔργο του αὐτό, τὸ ὁποῖο ἐπετέλεσε ἐπὶ εἴκοσι χρόνια,
ἦταν τόσο μεγάλη, ὥστε χειροτονήθηκε Ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης. 

Ἀπὸ τὴν ἡμέρα τῆς ἐνθρονίσεώς του, ἐπειδὴ ἦταν προσωπικότητα
πλουτισμένη μὲ πολλὰ χαρίσματα, ἀγαπήθηκε ἀπὸ τὸν λαό τοῦ Θεοῦ,
καὶ δικαίως, διότι πρῶτος αὐτός τὸν ἀγάπησε
καὶ τὸν διακόνησε μὲ αὐταπάρνησι καὶ αὐτοθυσία.
Ἔγινε, κατὰ τὸν Ἀπόστολο, «τὰ πάντα τοῖς πάσι»
καὶ οἰκοδομοῦσε τὸ φιλόχριστο ποίμνιό του
μὲ τὴν Ὀρθόδοξη διδασκαλία, ὡς πρὸς τὴν τιμὴ τῶν Ἁγίων Εἰκόνων,
ἡ ὁποία ἀπειλεῖτο τότε ἀπὸ τὸν εἰκονομάχο αὐτοκράτορα Λέοντα Γ’. 

Το 740 μ. Χ. μετέβη στὴν Κωνσταντινούπολη γιὰ διάφορες ὑποθέσεις.

 Στὴν ἐπιστροφή ὅμως καὶ ἐνῶ ταξίδευε μὲ τὸ καράβι

(ἢ κατ’ ἄλλους κατὰ τὴν διάρκεια  τῆς ἐξορίας του

στὴν Μυτιλήνη, στὴν ὁποία τὸν κατεδίκασε ὁ Λέων), 

ἐγκατέλειψε τὰ ἐγκόσμια. Ἔθαψαν τὸ ἱερὸ σῶμα του

 στὴν Ἐρεσσὸ τῆς Μυτιλήνης, στὸν Ἱερό Ναὸ τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας.

Ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας, Ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης, ἀποκαλεῖται

ἀπό τὸν ἱερὸ ὑμνογράφο “σοφὸς ὑφηγητὴς

τοῦ Θείου Πνεύματος καὶ Πατέρων κλέος”.

Καὶ δικαίως, γιατί ὑπῆρξε μεγάλος Πατὴρ

τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἀληθινὸς Θεολόγος.

Μὲ τὸ θεολογικό, ἀλλὰ καὶ τὸ ποιητικό του χάρισμα,

«μιμούμενος τοῦ Δαβὶδ τὴν κινύρα, ἐμελώδησε

τὰς τῆς Χάριτος ᾡδάς».

Συνέγραψε δὲ καὶ τὸν Μέγα Κανόνα, τοῦ ὁποίου

οἱ ἑννέα ᾡδὲς ἀποστάζουν, πράγματι, τὸ μέλι

τῆς Χάριτος, ποὺ γλυκαίνει καὶ εὐφραίνει τὶς ἀκοὲς

καὶ τὶς καρδιὲς τῶν πιστῶν.

Τὰ τροπάρια τοῦ Μεγάλου Κανόνος περιλαμβάνουν περιστατικὰ

ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφή, τὰ ὁποῖα ὁ θεόπνευστος συγγραφεὺς

ἀναλύει θεολογικῶς, δίνοντας ἔτσι ἀπαντήσεις

στὰ μεγάλα ὑπαρξιακὰ προβλήματα τοῦ ἀνθρώπου κάθε ἐποχῆς.

Δείχνει τὸν δρόμο, ἀλλὰ καὶ τὸν τρόπο τῆς μετανοίας·

τὸν μόνο ποὺ ὁδηγεῖ τὴν ζωὴ στὴν ἀπόκτησι νοήματος.

Ὑποδεικνύει τὸ πὼς θὰ πρέπει νὰ πολιτευόμαστε,

ὥστε νὰ μπορέσουμε  νὰ ἁγιάσουμε τὴν ὕπαρξί μας

καὶ νὰ γίνουμε ὄχι ἁπλῶς καλοὶ ἄνθρωποι,

ἀλλὰ πολίτες τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ ὁποία πλημμύριζε

ὁλόκληρη τὴν ὕπαρξι τοῦ Ὁσίου, εὐωδιάζει

μέσα ἀπὸ ὅλα τὰ ἔργα του.

Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, ὅποιος τὰ μελετᾶ μὲ προσοχὴ

ἢ ψάλλει τὰ τροπάρια τοῦ Μεγάλου Κανόνος του,

μὲ μετάνοια καὶ προσευχητικὴ διάθεσι,

αἰσθάνεται καὶ μετέχει αὐτῆς τῆς Χάριτος,

μέσῳ τῆς κατανύξεως...

« Ὁ Θεὸς ἰλάσθητί μοι, τῷ ἁμαρτωλῷ »

Πόθεν ἄρξομαι θρηνεῖν, τὰς τοῦ ἀθλίου μου βίου πράξεις;
ποίαν ἀπαρχήν, ἐπιθήσω Χριστέ, τῇ νῦν θρηνωδίᾳ;
ἀλλ' ὡς Eὔσπλαγχνός μοι δός, παραπτωμάτων ἄφεσιν. 

* * *

Ὁ Μεγάλος Κανόνας ψάλεται στὶς Ἐνορίες καὶ τὰ Μοναστήρια

τὸ ἀπόγευμα τῆς Τετάρτης τῆς Ε΄ Ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν.

+++